Max Ernst
Max Ernst artista alemaniarra izan zen (Brühl, Renania, 1891ko apirilaren 2a - Paris, 1976ko apirilaren 1a). Irrazionaltasunaren, ametsen eta subkontzientearen pintoretzat hartu izan da.
Max Ernst | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Maximilian Maria Ernst |
Jaiotza | Brühl, 1891ko apirilaren 2a |
Herrialdea | Kuba 1948) Ameriketako Estatu Batuak (1949 - Frantzia (1958 - |
Lehen hizkuntza | alemana frantsesa |
Heriotza | Parisko 7. barrutia eta Paris, 1976ko apirilaren 1a (84 urte) |
Hobiratze lekua | Crématorium-columbarium du Père-Lachaise (en) Grave of Ernst (en) |
Familia | |
Aita | Philipp Ernst |
Ezkontidea(k) | Luise Straus-Ernst (en) (1918 - 1926) Marie-Berthe Aurenche (en) (1927 - 1936) Peggy Guggenheim (1942 - 1946) Dorothea Tanning (1946 - 1976) |
Bikotekidea(k) | |
Seme-alabak | ikusi
|
Anai-arrebak | ikusi
|
Familia | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Bonngo Unibertsitatea |
Hizkuntzak | alemana ingelesa frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | margolaria, eskultorea, poeta, artista grafikoa, litografoa, collagist (en) , diseinatzailea, bitxi diseinatzailea, Irarlea, psikiatra, arkitektura proiektuen marrazkilaria, ilustratzailea, grabatzailea eta marrazkilaria |
Parte-hartzailea
| |
Lantokia(k) | Kolonia New York Paris Seillans Saint-Martin-d'Ardèche Berlin Munich Zürich Londres Sedona (Arizona) eta Honolulu |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Der Blaue Reiter College of 'Pataphysics (en) |
Mugimendua | dadaismoa surrealismoa |
Genero artistikoa | erretratua paisaia margolaritza animal art (en) figure (en) arte abstraktua |
| |
Biografia
Bonnen filosofia-ikasketak egin zituen, eta 1917az geroztik margotzen hasi zen. Lehen Mundu Gerran soldadu izan zen, eta 1919an Koloniako artisten dada taldea sortu zuen, Jean Arp pintore frantsesarekin batera. Azken joerei jarraituz, teknika neorrealistak sortu zituen: collagea (jatorri desberdineko elementuak elkartu eta osotasun bat sortzean datzan konposizioa) eta frottagea (gainazal lakar eta zimurren gainean igurtziz lorturiko irudiak erabilita). Gisa horretako lanen artean aipatzekoak dira: Muna (1927), Hiri amaigabea (1937), San Antonioren tentaldia (1946). 1930ean aktore-lanetan aritu zen Luis Buñuelen L’age d’or filmean. Pinturaz haraindi idatzi zuen 1948an. Bigarren Mundu Gerran, alemanak Frantzian sartu zirenean, Ernst espetxeratu egin zuten, eta kartzelan dekalkomania deituriko teknika landu zuen.
1941-1949 urteetan Estatu Batuetan bizi izan zen eta eskulturari ekin zion, Capricorn (1948, Kaprikornioa). Peggy Guggenheim Ernsten emaztea izan zen, eta Ameriketan bizi zela, Dorothea Tanning iparramerikar margolariarekin ezkondu zen. Europan berriro (1949), aurreko molde surrealistek ez zuten halako eraginik izan bere margolanean. Max Ernst XX. mendeko artista handienetakoa izan zen.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.