Maurice Ravel
Joseph Maurice Ravel (San Estebania, Ziburu, Lapurdi, 1875eko martxoaren 7a – Paris, Frantzia, 1937ko abenduaren 28a) musikagilea eta piano jotzailea izan zen. Musikagile oparoa izan zen; orkestrarako musikagintzan iaioa bazen ere, lehenbizi pianorako lan ugari idatzi zituen. Bolero da haren lanik ezagunena mundu osoan.
| Maurice Ravel | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Joseph Maurice Ravel |
| Jaiotza | Ziburu, 1875eko martxoaren 7a |
| Herrialdea |  Lapurdi, Euskal Herria |
| Heriotza | Paris, 1937ko abenduaren 28a (62 urte) |
| Hobiratze lekua | Levallois-Perret Cemetery (en)  |
| Heriotza modua | : nahasmendu neurologikoa |
| Familia | |
| Aita | Pierre-Joseph Ravel |
| Ama | Marie Ravel |
| Ezkontidea(k) | ezkongabea |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Leinua | famille Ravel (en) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa euskara |
| Irakaslea(k) | Gabriel Fauré Charles-Wilfrid de Bériot (en) André Gedalge (en) Emile Pessard (en) |
| Ikaslea(k) | ikusi
|
| Jarduerak | |
| Jarduerak | orkestra zuzendaria, piano-jotzailea eta musikagilea |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | Royal Swedish Academy of Music (en) Société musicale indépendante (en) |
| Mugimendua | Inpresionismoa musikana |
| Genero artistikoa | opera musika klasikoa Inpresionismoa musikana |
| Musika instrumentua | pianoa fortepiano (en) |
| Zerbitzu militarra | |
| Parte hartutako gatazkak | Lehen Mundu Gerra |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | ateismoa |
     .svg.png.webp){kind=logo}       | |
 | |
Bizitza
1889. urtean Parisko kontserbatorioan sartu zen, eta Charles de Bériot, Émile Pessard, André Gedalge eta Gabriel Faurérekin egin zituen musika ikasketak. 1893an, Erik Satie ezagutu zuen, eta haren musikaren eragina izan zuen. Musika idazteko zuen estilo berezia zela eta, arazoak izan zituen kontserbatorioan Erromako saria irabazteko, eta 1905. urtean kontserbatorioa utzi behar izan zuen.
1920tik aurrera Montfort-l'Amauryn bizi izan zen. 1928. urtean lau hilabeteko bidaia egin zuen Estatu Batuetan eta Kanadan zehar, eta urte berean Ingalaterran egon zen, Oxfordeko Unibertsitateko ohorezko doktore titulua jasotzeko. 1933. urtetik aurrera, bost urte eman zituen ondoezik buruko gaixotasun baten ondorioz, eta ebakuntza baten ondoren hil zen.
Euskal Herriari atxikia
Nazioartean ospea lortu zuen musikagile honek sarritan adierazi zuen jaioterriaren gaineko lotura. Zenbait adibide aipatzearren:
- Euskalduna den gauza orotan bada musika pittin bat...Ea Euskal Herrian maite dudan? Esango nuke Euskal Herria baino ez dudala maite.[1]
- (Aita Donostiari buruz) Aberkidea dut; jakingo duzunez, guk euskal herritarrok bi aberri ditugu.[2]
Lan nagusiak
- Sérénade grotesque (1892-1893)
- Menuet antique (1895)
- Habanera pour deux pianos (1895)
- Valse en ré majeur pour piano (1898)
- Pavane pour une infante défunte (1899)
- Ouverture Schéhérazade (1899)
- Fugue en ré majeur (1900)
- Jeux d'eau pour piano en mi majeur (1901)
- Quatuor en fa majeur pour cordes (1902-1903)
- Shéhérazade (1903)
- Miroirs (1904)
- Introduction et allegro pour harpe, flûte, clarinette et quatuor (1905)
- Une barque sur l'océan (1906)
- Rhapsodie espagnole (orchestre) (1907)
- Gaspard de la nuit (1908)
- Daphnis et Chloé (ballet) (1909-1912)
- Ma Mère l'Oye (ballet) (1908-1910)
- Valses nobles et sentimentales (1911)
- Le Tombeau de Couperin (1914)
- Trio en la mineur (1914)
- Alborada del gracioso (1919)
- La valse (1920)
- Sonate pour violon et violoncelle(1920)
- L'enfant et les sortilèges (1919-1925)
- Berceuse sur le nom de Fauré (1922)
- Chansons Madécasses (1922)
- Tzigane (1924)
- Sonate pour violon et piano (1927)
- Boléro (1928)
- Concerto en ré majeur pour la main gauche (1929-1930)
- Concerto en sol majeur (1931-1932)
Erreferentziak
- La Gazette de Biarritz, 1929ko irailaren 11.
- 1920ko maiatzean esana; Txomin Laxalt, Brèves de Pays basque 2008ko liburuko 79.or.
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1178
Multimedia: Maurice Ravel / Q1178