Mary Kenneth Keller
Mary Kenneth Keller (Cleveland, Ohio, 1914[1]ko abenduaren 17a - Dubuque, Iowa, 1985eko urtarrilaren 10a) estatubatuar hezitzaile katolikoa izan zen. 1965eko ekainak 7an doktoratu zen, Irving C. Tangek ere egin zuen egun berean, biak Estatu Batuetako[2] informatikan doktoratu ziren lehen pertsonak bihurtuz. Dartmoutheko Unibertsitatean sartu zen lehen emakumea ere izan zen, non BASIC programazio lengoaiaren garatzaileetako bat izan zen. Hezkuntzan ordenagailuak erabiltzeko ASCUE elkartearen sortzaileetako bat izan zen, bere bizitza informatikaren garapenean eman zuen eta teknologiaren amatzat hartzen da.[3]
Mary Kenneth Keller | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Evelyn Marie Keller |
Jaiotza | Cleveland, 1913ko abenduaren 17a |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Bizilekua | Dubuque |
Heriotza | Dubuque, 1985eko urtarrilaren 10a (71 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Mundelein College (en) Clarke University (en) DePaul University (en) Wisconsingo Unibertsitatea Madisonen (1962 - 1965) Doktoretza |
Tesi zuzendaria | Preston C. Hammer (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | informatikaria, unibertsitateko irakaslea, moja katolikoa eta matematikaria |
Enplegatzailea(k) | Clarke University (en) |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Kidetza | Society for Industrial and Applied Mathematics (en) Association for Computing Machinery Mathematical Association of America (en) |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | katolizismoa |
Erlijio-ordena | San Bizente Paulen Karitateko Alabak |
Bizitza
Cleveland, Ohion jaio zen 1913an edo 1914an, iturrien arabera. 1932an Ama Birjinaren Karitateko Ahizpen Kongregazioan sartu zen (Sisters of Charity of the Blessed Virgin Mary) eta 1940[3] urtean moja ordenatu zen Chicagoko DePaul Unibertsitatean, non matematikan lizentziatu zen, Bachelor of Science bat jaso zuen eta aipatutako Matematika eta Fisikako Master of Science bat ere egin zuen.
Ikasle bezala Wisconsin-Madison Unibertsitatetik, Purduetik, Michigango Unibertsitatetik eta Dartmoutheko Unibertsitatetik pasa zen, non onartua izaten aitzindaria izan zen. Mary Kennethek Dartmouthen sartzea eskatu zuen 188 urteko historian inoiz emakumerik onartu ez zen arren. 1958an, ordura arte gizonezkoentzat bakarrik gordetako Informatika Zientzien laborategian sartu zen. Bertan, BASIC programazio-lengoaia[4] garatu zuen.
Doktoregoa Wisconsin-Madisonko Unibertsitatean[5] egin zuen, bere tesiak ordenagailu bidez sortutako patroien Inferentzia induktiboa izena hartu zuelarik, aplikazio matematiko eta zientifikoetan erabiltzen jarraitzen den FORTRAN programazio lengoaian egina. Hasiera batean Kenneth Estatu Batuetan informatikako doktoretza lortu zuen lehen pertsonatzat hartu zen, baina ondorengo ikerketek adierazi zuten urte bereko ekainaren 7an Irving Tang doktoretza egin zela.[6]
Doktoretza amaitu ondoren, Iowako Clark Unibertsitatean lan egiteko eskaintza bat onartu zuen, non bi hamarkadatan zuzendu zuen Informatika Zientzien Saila sortu zuen. Hezkuntzarako aplikazio informatikoetarako maisutza programa bat ere ezarri zuen.[7]
Kellerrek informaziorako sarbide unibertsala defendatzen zuen, eta ordenagailuak hezkuntzan erabiltzearen alde egiten zuen; horregatik, hezkuntzan ordenagailuak erabiltzeko asoziazioa (Association Suporting Computer Users in Education) sortzearen alde agertu zen. Halaber, informatikaren esparruan emakumeen presentzia irmoki defendatu zuen.
Dubuquen hil zen 1985ean.
Argitalpenak
- Keller, Mary Kenneth (1965). Inductive inference on computer generated patterns. Madison, Wisconsin: The University of Wisconsin. (Doktoral Dissertation)
- Computer graphics and applications of matrix methods: Three dimensional computer graphics and projections by Mary k Keller; Consorcio tium for Mathematics and Its Applications (U.S.); Undergraduate Mathematics and Its Applications Project (U.S.) Lexington, Ma: COMAP/Umap, 1983. U106, U110.8
- Electrical circuits and Applications of matrix methods: Analysis of linear circuits Mary k Keller; Consorcio tium for Mathematics and Its Applications (U.S.); Undergraduate Mathematics and Its Applications Project (U.S.), 1978. U108.9
- Food service management and Applications of matrix methods: Food service and dietary requirements by Mary k Keller; Consorcio tium for Mathematics and Its Applications (U.S.); Undergraduate Mathematics and Its Applications Project (U.S.) Lexington, Ma: COMAP/Umap, 1983. U105, U109.10
- Markov chains and applications of matrix methods: Fixed point and absorbing Markov chains by Mary k Keller; Consorcio tium for Mathematics and Its Applications (U.S.); Undergraduate Mathematics and Its Applications Project (U.S.) Lexington, Ma: COMAP/Umap, 1983. U107, U111.11
Hil osteko azterketak
Clark Unibertsitateak bere omenez sortu zuen Informatika eta Informazio Zerbitzuen Keller Zentroa, ikasleei eta irakasleei informatika eta telekomunikazioetan laguntza ematen diena.
Erreferentziak
- The First Woman to Earn a PhD in Computer Science Was a Nun. .
- Who Earned First Computer Science Ph.D.? | blog@CACM | Communications of the ACM. .
- ¿Sabías que esta monja es una de las 'madres' de la tecnología?. .
- Esta monja es una de las madres de la informática. .
- UW-Madison Computer Science Ph.D.s Awarded, May 1965 - August 1970. .
- Mary Kenneth Keller, hermana informática | Vidas científicas. .
- Pioneering Women in Computer Science. .