Ekinokzio

Ekinokzioa urtean bitan gertatzen da, Lurraren ardatza eta Lurraren eta Eguzkiaren zentroak batzen dituen lerroa elkarzutak direnean; egoera horretan Eguzkiaren zentroa Lurraren ekuatoreko planoan kokatuta dago eta kokapen erlatibo hori mantenduko balitz, Lurraren toki guztietan egunaren eta gauaren luzerak berdinak lirateke. Ekinokzio berba zentzu apur bat lausoagoarekin ere erabiltzen da batzuetan, ekinokzioa gertatzen den data adierazteko.

Lurraren solstizio eta ekinokzioen data eta ordua (UTC)[1]
Gertaera Martxoaren
ekinokzioa		 Ekainaren
solstizioa		 Irailaren
ekinokzioa		 Abenduaren
solstizioa
Hilabetea Martxoa[2] Ekaina[3] Iraila[4] Abendua[5]
Urtea
EgunaOrduaEgunaOrduaEgunaOrduaEgunaOrdua
2010 2017:32:132111:28:252303:09:022123:38:28
2011 2023:21:442117:16:302309:04:382205:30:03
2012 2005:14:252023:09:492214:49:592111:12:37
2013 2011:02:552105:04:572220:44:082117:11:00
2014 2016:57:052110:51:142302:29:052123:03:01
2015 2022:45:092116:38:552308:20:332204:48:57
2016 2004:30:112022:34:112214:21:072110:44:10
2017 2010:28:382104:24:092220:02:482116:28:57
2018 2016:15:272110:07:182301:54:052122:23:44
2019 2021:58:252115:54:142307:50:102204:19:25
2020 2003:50:362021:44:402213:31:382110:02:19
2021 2009:37:272103:32:082219:21:032115:59:16
2022 2015:33:232109:13:492301:03:402121:48:10
2023 2021:24:242114:57:472306:49:562203:27:19
2024 2003:06:212020:50:562212:43:362109:20:30
2025 2009:01:252102:42:112218:19:162115:03:01
2026 2014:45:532108:24:262300:05:082120:50:09
2027 2020:24:362114:10:452306:01:382202:42:04
2028 2002:17:022020:01:542211:45:122108:19:33
2029 2008:01:522101:48:112217:38:232114:13:59
2030 2013:51:582107:31:112223:26:462120:09:30
2031 2019:40:512113:17:002305:15:102201:55:25
2032 2001:21:452019:08:382211:10:442107:55:48
2033 2007:22:352101:00:592216:51:312113:45:51
2034 2013:17:202106:44:022222:39:252119:33:50
2035 2019:02:342112:32:582304:38:462201:30:42
2036 2001:02:402018:32:032210:23:092107:12:42
2037 2006:50:052100:22:162216:12:542113:07:33
2038 2012:40:272106:09:122222:02:052119:02:08
2039 2018:31:502111:57:142303:49:252200:40:23
2040 2000:11:292017:46:112209:44:432106:32:38
2041 2006:06:362023:35:392215:26:212112:18:07
2042 2011:53:062105:15:382221:11:202118:03:51
2043 2017:27:342110:58:092303:06:432200:01:01
2044 1923:20:202016:50:552208:47:392105:43:22
2045 2005:07:242022:33:412214:32:422111:34:54
2046 2010:57:382104:14:262220:21:312117:28:16
2047 2016:52:262110:03:162302:07:522123:07:01
2048 1922:33:372015:53:432208:00:262105:02:03
2049 2004:28:242021:47:062213:42:242110:51:57
2050 2010:19:222103:32:482219:28:182116:38:29

"Ekinokzio" izena Latineko aequus (berdin) eta nox (gau) berbetatik dator, ekinokzioaren inguru hurbilean mundu guztietako tokietan eguna eta gauaren luzerak ia berdinak direlako.

Ekinokzioetan, Eguzkia zeruko esferaren aurkako puntu bitako batean kokatzen da, zeruko ekuatorea (0 graduko deklinazioarekin) eta ekliptika batzen diren guneetan. Puntu horiei ekinokzio puntuak deitu zaie. Hori dela eta, batzuetan ekinokzio hitza ekinokzio baten puntua adierazteko erabili izan da.

Ekinokzioak urte bakoitzean bi une zehatzetan gertatzen dira (ez egun batzuetan zehar), Lurraren ekuatoreko puntu batetik Eguzkiaren erdigunea puntu horren gain gainean (bere zenitean) ikus daitekeenean. Erabiltzen dugun egutegi gregoriarrean une horiek martxoaren 20 edo 21ean eta irailaren 22 edo 23an kokatu ohi dira.

Izenak

Hego Hemisferioan alderantziz gertatzen da.


Aurreko izenak izen klasikoak dira, ekinokzioak izendatzeko gehien erabili direnak, baina gaur egun idazle teknikoek gero eta gehiago erabiltzen dituzte Martxoko ekinokzioa eta Iraileko ekinokzioa izendapenak, berdin erabil ahal izateko Lurraren hemisferio bietan.

  • Lurra Eguzkiak argiztatuta Martxoko ekinokzioan.
    Lurra Eguzkiak argiztatuta Martxoko ekinokzioan.
  • Lurrak Eguzkiaren inguruan orbitatzeagatik Eguzkiak zerua ekliptikaren gainetik zeharkatzen duela dirudi. Gorriz markatuta dagoen bide hori ez dator bat zuriz markatutako zeruko ekuatorearekin, Lurraren biraketa ardatza eta Lurra Eguzkiaren inguruan mugitzen den planoa elkarzutak ez izateagatik.
    Lurrak Eguzkiaren inguruan orbitatzeagatik Eguzkiak zerua ekliptikaren gainetik zeharkatzen duela dirudi. Gorriz markatuta dagoen bide hori ez dator bat zuriz markatutako zeruko ekuatorearekin, Lurraren biraketa ardatza eta Lurra Eguzkiaren inguruan mugitzen den planoa elkarzutak ez izateagatik.
  • Lurraren urtaroen diagrama, iparraldetik ikusita. Eskumako muturrean: Abenduko solstizioa.
    Lurraren urtaroen diagrama, iparraldetik ikusita. Eskumako muturrean: Abenduko solstizioa.
  • Lurraren urtaroen diagrama, hegoaldetik ikusita. Ezkerreko muturrean: Ekaineko Solstizioa.
    Lurraren urtaroen diagrama, hegoaldetik ikusita. Ezkerreko muturrean: Ekaineko Solstizioa.
  • Lurraren eta Eguzkiaren arteko erlazioa ekinokzioan
    Lurraren eta Eguzkiaren arteko erlazioa ekinokzioan

Erreferentziak
  1. United States Naval Observatory. (2010-06-10). Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2020. .
  2. Équinoxe de printemps entre 1583 et 2999
  3. Solstice d’été de 1583 à 2999
  4. Équinoxe d’automne de 1583 à 2999
  5. Solstice d’hiver

Ikus, gainera

Kanpo estekak
  • Joseba Aurkenerena: Sugaar eta Herensuge udazkeneko ekinozioan nagusi.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.