Maria Cunitz
Maria Cunitz edo Maria Cunitia (beste bertsio batzutan Cunicia, Cunitzin, Kunic, Cunitiae, Kunicia, Kunicka) (1610, Wołów, Silesia – 1664 Byczyna, Silesia), alemaniar-poloniar astronomo bat izan zen, aro modernoko emakumezko astronomo handiena. Urania Propitia liburuaren egilea da.
Maria Cunitz | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Wołów (en) , 1610 |
Herrialdea | Germaniako Erromatar Inperio Santua |
Heriotza | Byczyna (en) , 1664ko abuztuaren 22a (53/54 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | poloniera alemana latina |
Jarduerak | |
Jarduerak | astronomoa |
Lantokia(k) | Świdnica |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Biografia
Silesiako Wołów hirian jaio zen (garai hartan Prusia, gaur egun Polonia), Heinrich Cunitz[1] mediku baltiar-germaniarraren alaba zaharrena izan zen eta ama ere alemaniar jatorrikoa zuen. 13 urte zituela David von Gerstmann abokatuarekin ezkondu zuten baina 1626an hau hil egin zen eta 1630an Elias von Löwen-ekin ezkondu zen[2].
Protestanteak izanik Hogeita Hamar Urteko Gerran (1618-1648) Łubniceko komentu zistertarrean hartu zuten aterpe eta hantxe idatzi zuen bere lanik ezagunena, Urania Propitia. Liburu honetan astronomia landu zuen. Taula eta efemeride berriak ekarri zituen eta Keplerren arazoari irtenbide egokia eman zion. Gerra bukatutakoan Silesiara itzuli ziren, Byczyna hirira eta 1650 urtean argitaratu zen liburua. Fernando III.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoari eskeini zion liburua. Liburuak arrakasta handia izan zuen eta Europa guztian egin zen ezagun. Hipatia Alexandriakoaren ondorengo izendatu zuten hainbatek.
1655 urtean Byczynan sute handia izan zen eta Cunitzen paper zientifiko guztiak erre ziren. Hauekin batera erabiltzen zituzten tresna eta osagai kimiko ugari ere galdu ziren. 1661ean alargun gelditu zen eta 1664an hil zen.
Ohoreak
- Artizarrean bada bere izena daraman Cunitz kraterra.
- 12624 Mariacunitia izeneko planeta nano bat ere badago[3].
Erreferentziak
- (Alemanez) Recke, Johann Friedrich von; Napiersky, Karl Eduard. (1827). Allgemeines schriftsteller- und gelehrten-lexikon der provinzen Livland. J. F. Steffenhagen und sohn. (Noiz kontsultatua: 2018-03-09).
- (Alemanez) «ADB:Löwen, Elias von – Wikisource» de.wikisource.org (Noiz kontsultatua: 2018-03-09).
- «Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (10001)-(15000)» Minor Planet Center.