Maria Ana Sanz

Maria Ana Sanz Uharte Irañetan jaio zen 1868ko apirilaren 29an. Aita, Mariano Sanz, Iruñeko Marrazketa Eskolako irakaslea zen, eta ama, Mercedes Uharte, Kale Nagusian zegoen Huarte Ikastetxeko sortzaileetako bat. Irakasle ikasketak egin zituen Iruñean eta Zaragozan. Madrilen, harremanak izan zituen Institución Libre de Enseñanzarekin. 1890ean, 22 urte zituela, Teodoro Nabatzekin ezkondu zen; hamar seme-alaba izan zituzten.[2]

Oposizioak gainditurik, Iruñeko Eskola Normaleko irakasle postua erdietsi zuen 1901ean. Bere hezibide liberalari jarraiki, aldaketa sakonak ezarri zituen Maistren Eskola Normalean, 1906an zuzendari izendatu zutenetik. Oinarrizko ikastetxea zena goi mailako bihurtu zen haren agintaldian, eta irakasgai berriak sartu ziren, euskara barne.[2] Heziketa eta gizarte-laguntza egitasmo ugari jarri zituen abian, hala nola, eskola-kantinak, udalekuak, udako ikastegia eta eskola-jantzitegia. Emakumeen sustapenaren eta hezkuntzaren aldeko apustua egin zuen, eta Nafarroako Eskola Normalaren Emakumezko Ikasle Ohien Elkartea sortu zuen 1920an.[3] Zuzendari kargua 1931n utzi zuen, Iruñeko maisuen eta maistren eskolak batu zirenean.[2]

1932an alargundurik, nekatzeke eutsi zion lanari: Nafarroako Eskola-Kontseilu Probintzialeko kide, Pedagogia irakasle, Nafarroako Ateneoko Ohorezko Batzordeko kide, hizlari, artikulugile, oposizioetako epaimahaikide... Iruñean hil zen, 1936ko maiatzaren 25ean.[2]