María Vasco
María del Monte Vasco Gallardo (Viladecans, 1975eko abenduaren 26a) atleten ibilketa atletikoko probetan espezialista den espainiar atleta ohia da. Brontzezko domina jaso zuen Sidney 2000ko Joko Olinpikoetan 20 km-ko ibilaldian.
María Vasco | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | María del Monte Vasco Gallardo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Viladecans, 1975eko abenduaren 26a (48 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Espainia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | katalana gaztelania | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | atleta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pisua | 45 kilogramo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Altuera | 156 zentimetro | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hastapenak Viladecansen izan zituen, jaio zen herrian, bereziki Sales auzoan. Handik irten ziren ere Valentí Massana, Mari Cruz Díaz, María Reyes Sobrino eta David Márquez.
Bere ibilbidean, Manolo Díaz, Marcos Flores, Manuel Alcalde, Josep Marín eta Rafael “Fali” Sánchezek entrenatu dute.
Kirol-ibilbidea
María Vasco oso gaztetatik hasi zen atletismoaren munduan. Ibilketa atletikoan eman zituen lehen urratsak 1985ean izan ziren Manolo Díazen laguntzarekin, Viladecan-eko atletismo klubean. Txikitatik erakutsi zuen bere gaitasuna ibilketarako. Hurbileko erreferente gisa, Espainiako bi emakume handi zituen: Reyes Sobrino eta Mari Cruz Díaz. Biak Viladecansekoak ziren, eta Mariak nola entrenatzen zuten eta proba bat bestearen atzetik irabaztea lortzen zuten ikusten zuen.
Oso txikitatik irabazi zituen parte hartzen zuen ia lehiaketa guztiak. Espainiako txapelketa asko irabazi zituen, kategoria txikiagoetakoak, inolako oztoporik gabe, bere gaitasun naturalari esker.
1990ean, Espainiako txapelduna izan zen ibilbideko 5 km-ko distantzian. Garaipen horiek 1992an, 1993an eta 1994an errepikatu zituen, bai ibilbidean bai pistan.[1]
19 urte zituela, Munduko Atletismo Txapelketan parte hartu zuen, Goteborgekoak 1995ean, 26. postuan geratu zen.[2] Hurrengo urtean, Atlantako 1996ko Joko Olinpikoetara joan zen, eta han 28. postuan amaitu zuen.[3][4]
Nazioarteko lehen emanaldi nabarmena 5. postua izan zuen Budapesten egin zen 1998ko Europako Atletismo Txapelketan.
Faboritoen artean abiatu ez arren, sorpresa handia eman zuen Sidneyko Joko Olinpikoetan, brontzezko domina irabazi baitzuen. Wang Liping (urrea) txinatarrak eta Kjersti Plätzer norvegiarrak (zilarra) bakarrik gainditu zuten. Atletismoan domina olinpiko bat irabazi zuen lehen emakume espainiarra zen, eta, gainera, Espainiako atletismoaren domina bakarra izan zen Joko horietan.
2004an, beste arrakasta garrantzitsu bat lortu zuen, Naumburgeko (Alemania) Martxa Atletikoko Munduko Kopako 20 km-tan 3.a izan baitzen. Urte horretan bertan parte hartu zuen 2004ko Atenasko Joko Olinpikoetan, bere hirugarren Jokoetan, eta ezin izan zuen Sidneyren arrakasta berrargitaratu, baina 7. postuan amaitu zuen.[5]
Helsinkiko 2005eko Atletismoko Munduko Txapelketan, beste domina bat irabaztear egon zen, baina Susana Feitor portugesak gainditu zuen azken metroetan, eta laugarren postuarekin konformatu behar izan zen.[6]
2007ko Atletismoko Munduko Txapelketan, Osakan, brontzezko domina lortu zuen 20 km martxan, eta erakutsi zuen atleta oso lehiakorra dela, eta gaitasun bikaina duela beti muturreko baldintzetan errendimendu handiena emateko (duela gutxi hil zaio aita, muturreko baldintza klimatologikoak). Mundu honetan sakoneko probak bereziki zailak izan ziren, hezetasun erlatiboa eta beroa oso handiak baitziren.
2008ko Pekingo Joko Olinpikoetako 20 km-etan, Maria podiumean egon zen lasterketaren zati handi batean, azken bi kilometroetan bi aurkarik gainditu zuten arte: Elisa Rigaudo italiarrak eta Hong Liu txinatarrak. Bosgarren postua lortu zuen.[7][8] Hala ere, Espainiako errekorra egin zuen 1:27:25ean.
2009an, hogei kilometroko urrezko domina lortu zuen Metzeko (Frantzia) Martxa Atletikoko Europako VIII. Kopan.[9]
2010eko maiatzaren 15ean, urrezko domina irabazi zuen Chihuahuan, Mexikon, egindako Martxa Atletikoko Munduko Kopan. Ondoren, 2010eko uztailaren 28an, Bartzelonan egindako Europako Atletismo Txapelketan, Mariak lesio bat izan zuen 20 kilometroko ibilbideko proban, eta horregatik erretiratu behar izan zen proba horretan.[10][11]
2012an, bere bosgarren joko olinpikoetan parte hartu zuen, eta hamargarren amaitu zuen 20 km-ko ibilaldia. Handik urte batzuetara, ordea, zortzigarren postua eman zioten dopina zela eta bi aurkari deskalifikatu ondoren, eta, ondorioz, finalista olinpikoko laugarren postua lortu zuen. Hori dela eta, finalista olinpiko gehien dituen atleta espainiarra da, Josep Marín ibiltariaren atzetik.[12]
2013ko azaroaren 13an jakinarazi zuen erretiratu egingo zela.[13]
2014/2015 denboraldian, Gavá Atletismo Klubarekin elkarlanean hasi zen, klubean ibilketa atletiko-eskola bat sortuz.[14]
Espainiako errekorrak ditu martxa atletikoan, 5, 10 eta 20 kilometrokoak.[15]
Emaitzak
Espainia ordezkatzen | ||||
---|---|---|---|---|
Urtea | Lehiaketa | Lekua | Emaitza | Distantzia |
1995 | Munduko Kirol Kopa | Pekin, Txina | 26. (45:40) | 10 km |
Munduko Atletismo Txapelketa | Goteborg, Suedia | 26. (45:05) | 10 km | |
1996 | Atlantako Joko Olinpikoak | Atlanta, Estatu Batuak | 28. maila (46:09) | 10 km |
1997: | Munduko Kirol Kopa | Podere brady, Txekiar Errepublika | 22. (43:54) | 10 km |
1998 | Europako Atletismo Txapelketa | Budapest, Hungaria | 5. (43:02) | 10 km |
1999 | Munduko Kirol Kopa | Mézidon-Canon, Frantzia | 23° (1 h:32:38)[16] | 20 km |
Munduko Atletismo Txapelketa | Sevilla, Espainia | 10. (1:33:35)[17] | 20 km | |
2000 | Sidneyko Joko Olinpikoak | Sidney, | 3 (1:30:23) | 20 km |
2001 | Munduko Atletismo Txapelketa | Edmonton, Kanada | 5. (1:30:19)[18] | 20 km |
2002 | Munduko Kirol Kopa | Turin, Italia | 8. (1:30:57)[19] | 20 km |
Europako Atletismo Txapelketa | Munich, Alemania | DNF | 20 km | |
2003 | Martxa Atletikoko Europako Kopa | Cheboksary, Errusia | 3 (1:28:10) | 20 km |
Munduko Atletismo Txapelketa | Paris, Frantzia | DNF[20] | 20 km | |
2004 | Munduko Kirol Kopa | Naumburg, Alemania | 3 (1:27:36) | 20 km |
Atenasko Joko Olinpikoak | Atenas, Grezia | 7. (1:30:06)[21] | 20 km | |
2005 | Munduko Atletismo Txapelketa | Helsinki, Finlandia | 4. (1:28:51)[22] | 20 km |
2006 | Europako Atletismo Txapelketa | Goteborg, Suedia | 15. (1 h:32:50)[23] | 20 km |
2007 | Munduko Atletismo Txapelketa | Osaka, Japonia | 3 (1:30:47) | 20 km |
2008 | Munduko Kirol Kopa | Cheboksary, Errusia | 5 (1:28:39)[24] | 20 km |
Pekingo Joko Olinpikoak | Pekin, Txina | 5 (1:27:25)[7] | 20 km | |
2009 | Martxa Atletikoko Europako Kopa | Metz, Frantzia | 1. | 20 km |
Munduko Atletismo Txapelketa | Berlin, Alemania | DNF[25] | 20 km | |
2010: | Munduko Kirol Kopa | Chihuahua, Mexiko | 1. (1:28:39) | 20 km |
2011 | Munduko Atletismo Txapelketa | Daegu, Hego Korea | 13.-[26] | 20 km |
Munduko Kirol Kopa | Saransk, Errusia | DNF[27] | 20 km | |
2012 | Londresko Joko Olinpikoak | Londres, Erresuma Batua | 8. (1 h:28:14)[28] | 20 km |
DNF-Ez da proba amaitzen |
Marka pertsonal hoberenak
Marka pertsonal hoberenak[29] | |||
---|---|---|---|
Distantzia | Denbora | Lekua | Data |
3.000 m | 10:20:44 | Gavà, Espainia | 2014ko ekainaren 13a |
5.000 m | 20:57.11 | Bartzelona, Espainia | 2007ko ekainaren 2a |
5 km | 21:04 | Bartzelona, Espainia | 2005eko martxoaren 6a |
1.000 m | 43:02.04 | Valentzia, Espainia | 2001eko uztailaren 21a |
10 km | 43:02 | Budapest, Hungaria | 1998ko abuztuaren 20a |
20 km | 1:27:25 | Pekin, Txina | 2008ko abuztuaren 21a |
Maratoi erdia | 1:21:00 | Tarragona, Espainia | 2001eko maiatzaren 25a |
Pistako lehiaketak metrotan adierazten dira eta ibilbidekoak kilometrotan. | |||
Erreferentziak
- RFEA. Resumen del medallero histórico - MARCHA - Campeonato de España de Marcha en Ruta - PROMESA, JÚNIOR, JUVENIL y CADETE. .
- IAAF. 5th IAAF World Championships in Athletics > 10 Kilometres Race Walk - women. .
- RFEA. Resumen del medallero histórico - MARCHA - Campeonato de España de Marcha en Ruta - ABSOLUTO. .
- Sports Reference. Athletics at the 1996 Atlanta Summer Games: Women's 10 kilometres Walk. .
- IAAF. 28th Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 10th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. The XXIX Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- Agencia EFE. (21 de agosto de 2008). María Vasco, quinta, rozó la primera medalla española en atletismo. As.com.
- Europa Press. (24 de mayo de 2009). Vasco, campeona de Europa en 20 kilómetros marcha. El País.
- European Athletics. 20th European Athletics Championships, Estadio Olímpico de Montjuïc - Barcelona ESP 27 July - 1 August. .
- Noticias de la RFEA
- El TAS confirma los positivos rusos en Londres 2012 y María Vasco es única. 11 de junio de 2020.
- Agencia EFE. (13 de noviembre de 2013). María Vasco anuncia su retirada del atletismo. .
- Club Atletisme Gavà. (17 de junio de 2014). María Vasco entrenarà al Club Atletisme Gavà. .
- RFEA. AIRE LIBRE - Récords de España Absolutos - MUJERES. .
- IAAF. 19th IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 7th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 8th IAAF World Championships > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 20th IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 9th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 28th Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 10th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- European Athletics. 19th European Championships, Ullevi Stadium - Göteborg SWE 7 - 13 August. .
- IAAF. 23rd IAAF World Race Walking Cup > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 12th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. 13th IAAF World Championships in Athletics > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. IAAF World Race Walking Cup 2012 > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. The XXX Olympic Games > 20 Kilometres Race Walk - women. .
- IAAF. María Vasco - Personal Bests. .