María Vázquez Suárez

Joaquín Vázquez Fernándezen alaba. Coruñako Eskola Normalean ikasi zuen, eta 1913an graduatu zen. 1918an, plaza lortu zuen A Pobra do Caramiñaleko nesken eskolan, eta 12 urtez jardun zuen bertan. 1929an Miñoko 2. eskolan lortu zuen lanpostua. Garai hartan, giro errepublikanoetan ibili zen, eta Errepublika iristean, erreforma pedagogikoarekin bat egin zuen, Coruñan hobekuntza-ikastaroetara joan zen eta eskola-txangoak antolatu zituen lantegi eta monumentuetara.

Maruja ikasleekin, segur aski Caramiñaleko eskolan.

Jarduera politiko eta sindikala ere egin zuen, Miñoko talde sozialistan integratuz, eta lehen hitzaldia egin zuen 1932an mitin politiko batean. Hezkuntza-politiketan eta emakumeen eskubideen defentsan oinarritutako diskurtsoen kanpaina eta mitinetan parte hartuz. Emakume Iberiko eta Hispaniar Amerikarren Nazioarteko Ligan eta Emakumezkoen Talde Errepublikanoan parte hartu zuen. 1933an FETE-UGTen afiliatu zen eta 1935ean diruzainorde kargua hartu zuen.

1936ko uztailaren 18ko estatu-kolpearen ondorioz, Coruñan atxilotu zuten eskola laikoa eta maitasun librea defendatzeagatik.[1] Pontedeumeko eraman zuten eta abuztuaren 19an Miñoko hondartza batean fusilatu zuten. Etxea arpilatu eta liburuak erre egin zituzten.

Bera eta Mercedes Romero Abeja dira errepresio faxistan exekutatutako bi maistra.[2]