Managua

Managua (nahuatl: Manawak), ofizialki Leal Villa de Santiago de Managua, Managuako departamenduaren buru den Nikaraguako Errepublikako udalerria eta hiriburua da. Nikaraguako gobernuaren egoitza eta Estatuaren botereak ere bertan daude. Nikaraguako mendebaldean dago, Xolotlan edo Managua lakuaren hego-mendebaldeko kostaldean, eta herrialdeko hiririk handiena da populazioari eta hedadura geografikoari dagokienez, baita Erdialdeko Amerikako hiririk handienetako bat ere. Hiria kolonaurreko herrixka historiko batean dago finkatuta. 1819an hiribildu bihurtu zuten, 1846an hiri, 1852an Nazioaren Hiriburu izendatu zuten eta 2009an barrutia sortu zuten.

Managua
Managua
Villa de Santiago de Managua
hiri handia
Goitik behera eta ezkerretik eskuinera: Invercasa eraikina, Managua gauez, Rubén Darío Antzoki Nazionala, katedral zaharra, Augusto C. Sandino Nazioarteko Aireportua, Salvador Allende portua, hiri autobusak eta BAC Credomatic eraikina Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea Nikaragua
ProbintziaManaguako departamendua
Izen ofizialaManagua
Jatorrizko izenaManagua
Posta kodea10000–14345
Geografia
Koordenatuak12°09′16″N 86°16′26″W
Map
Azalera544 km²
Altuera83 m
Demografia
Biztanleria937.489 (2005)
73.288 (1995)
Metropolia2.408.000 bizt.
Dentsitatea3.508,57 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera1819ko martxoak 24
Ordu eremuaUTC−06:00
Hiri senidetuakTaipei, Caracas, Madril, Trujillo, Montreal, Xalapa, Rio de Janeiro, L'Hospitalet de Llobregat, Santo Domingo, Los Angeles eta Buenos Aires
http://www.managua.gob.ni/index.php?s=1

Managuak 1.380.000 biztanle inguruko biztanleria du bere udal-mugen barruan, Managuako metropoli-eremuak (Tipitapa eta Sandino Hiria bezalako hiri jendetsu eta hurbilenak hartzen dituena) bi milioi biztanle ditu, eta, ondorioz, Erdialdeko Amerikako hiririk jendetsuenetako bat da. Managua herrialdeko biztanle-gunerik handiena da, biztanleriaren % 24 biltzen baitu[1].

Managua Nikaraguako hiriburu bihurtzeko ahaleginak 1824an hasi ziren, Erdialdeko Amerikako nazioek Espainiarekiko independentzia formalki lortu ondoren. Managua Leonen eta Granadaren artean kokatzeak leku logiko eta ezin hobea egin zuen Koloniaren garaietatik titulu hori lehiatzen zuten bi hiri horien arteko lehiari behin betiko irtenbidea emateko.

Managuaren itxurak aldaketa erradikalak izan ditu bere historian zehar, hondamendi natural kontaezinen ondorioz, hala nola lubiziak, uholdeak, baina batez ere lurrikarak, hiria behin baino gehiagotan erabat edo partzialki suntsitu dutenak, aurrerapen-hamarkadak atzeratuz azpiegitura gehienak ezabatzean, garrantzitsuenak eta berrienak 1931n eta 1972an gertatu ziren.

Azken horren ondoren, Managua metropoli desordenatu bat bihurtu zen, obra-hondakinen erdigune batekin, eraikin alturik gabe, pobretua, eta inbertsiorako erakargarritasun gutxikoa. 1970eko eta 1980ko hamarkadetako gerra zibileko gertakari suntsitzaileek egoera hori larriagotu zuten. Lau hamarkadaren ondoren, Nikaraguako hiriburua hegaldia altxatzen hasi da, Ameriketako Etorkizuneko Hirien kategoriako Atzerriko Inbertsio Zuzeneko Estrategiaren (IED) hemisferioko hirugarren hiria izan arte (Financial Timesek argitaratua).

Historia

Klima
    Datu klimatikoak (Managua)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 31.0 32.1 33.6 34.3 34.0 31.4 30.9 31.4 30.3 30.8 30.6 30.8 31.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 20.4 20.6 21.7 22.6 23.4 23.0 22.6 22.4 22.2 22.1 20.9 20.0 21.8
Euria (mm) 9 5 3 8 130 224 144 136 215 280 42 8 1204
Euri egunak (≥ 1.0 mm) 1 0 0 0 11 13 15 15 15 15 5 0 90
Eguzki orduak 263.5 254.2 291.4 276.0 229.4 186.0 151.9 195.3 210.0 223.2 231.0 248.0 2759.9
Hezetasuna (%) 69 64 62 61 70 80 79 81 82 83 78 73 73.5
Iturria: Wetter Spiegel online[2]

Managuar ezagunak

Herri eta hiri senidetuak

Managua ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:

Managua Iberoamerikako Hiriburu Hirien Batasunaren (gaztelaniaz: Unión de Ciudades Capitales Iberoamericanas - UCCI) (portugesez: União de Cidades Capitais Ibero-americanas) partaide da, 1982ko urriaren 12tik, jarraian agertzen diren hiriekin senidetarsun erlazioak hasiz: [4]

Erreferentziak
  1. «Población por sexo, grupos de edades y edades simples – Observatorio sobre los derechos humanos de la niñez y la adolescencia Nicaragüense» web.archive.org 2016-04-24 (Noiz kontsultatua: 2022-03-08).
  2. (Ingelesez) Wetter im Detail: Klimadaten. (Noiz kontsultatua: July 19, 2012).
  3. (Ingelesez) Taipei City Council. (Noiz kontsultatua: 2018-07-19).
  4. (Gaztelaniaz) Unión de Ciudades Capitales Iberoamericanas. (Noiz kontsultatua: 2018-07-15).
  5. (Gaztelaniaz) Portal web del Ayuntamiento de Madrid. (Noiz kontsultatua: 2018-07-19).

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.