Lutxana-Irauregi burdinbidea
Cadaguako trenbidea Zorrotza eta Balmaseda artean (trenbideari izena eman zion Cadagua ibaiaren arroan) 1888tik 1893raino izandako trenbide estuko burdinbidea izan zen, gero Santander-Bilbo trenbidearen zati bat bilakatuko zena.[1]
Historia
Cadagua ibaiaren arroan trenbidea eraikitzeko proiektua Victor Txabarri, Manuel Allendesalazar, Enrique Aresti eta Ramon Bergék 1888ko maiatzean Espainiako Kongresuan aurkeztu zuten. Urte bereko uztailean onartu zuten. 99 urterako herri-onura izendaturiko trenbidea ustiatzeko Compañía del Ferrocarril del Cadagua izeneko konpainia 1888ko uztailaren 2an eratu zuten. Bidearen jatorria egun Bilboko Renfe Aldirietako C-1 trenbidea den eta orduan Bilbo-Portugalete trenbidea zenaren Zorrotzako geltokian kokatu zuten.
Trenbidea 1890eko abenduaren 5ean ireki eta urtero 96.000 bidaiari aurrekusten bazituzten ere, lau urte geroago 219.504 bidaiarik erabiltzen zuten[2].
1893ko uztailaren 28an, Victor Txabarrik Zalla eta Solares arteko trenbidearen emakida lortu eta Orejo-Aranguren lotura egin ondoren, Santander-Solares trenbidearekin batu zuen trenbidea. Horretarako Compañía del Ferrocarril de Santander a Bilbao izeneko konpainia sortu zuen.
Gaur egun Renfe Fevek ustiatzen du ibilbidea.
Ezaugarri teknikoak
Data | Ibilbidea | Luzera (km) |
1890eko abenduaren 5a | Zorrotza-Balmaseda | 27,0 |
Tren makinak
Klasea | Fabrikatzailea | Lantegi-zbk. | Urtea | Pisua (Tm.) |
220 T | Sharp-Stewart, Manchester | 3583-3584 | 1890 | ? |
030 T | Hunslet Engine Co., Leeds | 538 | 1891 | ? |
030 T | Hanomag | 1572 | 1883 | 15,0 |
Erreferentziak
- Novo López, Pedro A.. (2004). El Ferrocarril de Bilbao a Santander. in: Historia de los Ferrocarriles de Vía Estrecha en España. Madril: Fundación de los Ferrocarriles Españoles ISBN 84-88675-98-4..
- Ferropedia. Compañía del Ferrocarril del Cadagua. .