Luísa Todi
Luísa Rosa de Aguiar Todi (Setúbal, 1753ko urtarrilaren 9 - Lisboa, 1833ko urriaren 1a) portugaldar mezzosoprano ospetsua zen, ahots indartsua eta aberatsa zuen eta talentu dramatiko bikaina.
Luísa Todi | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Setúbal, 1753ko urtarrilaren 9a |
Herrialdea | Portugalgo Erresuma |
Heriotza | Lisboa, 1833ko urriaren 1a (80 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | portugesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | opera abeslaria eta antzerki aktorea |
Izengoitia(k) | Luísa Todi |
Ahots mota | mezzosopranoa |
Musika instrumentua | ahotsa |
Bizitza
Todi abizena hartu zuen Francesco Saverio Todi italiarrekin ezkondu zenean, bere ibilbide artistiko ospetsuaren hasieran. Davide Peres-en ikaslea izan zen Lisboan, eta ospea Madrilen hasi zen 1777an, Paisiello-ren Olimpiade opera abestu zuenean. Mezzosoprano ahots bikainaz eta figura ederrez dohaindua, dohain natural hauek tenperamentu dramatiko bikain batez baloratuak, urte askotan gozatu zuen publikoaren eta Europako gorte nagusien mirespenaz eta faboreaz, hainbat urtez Katalina I.a enperatrizearen eta Prusiako erregearen artista gogokoena izanez.
Parisen, non Madama Mara ezagunarekin lehian aritu zen, miresle talde gogotsu bat lortu zuen, todistak, Maristekin edo Mara aldekoekin Operako bataila amorratuetan bata bestearen aurrean borrokatzen zituztenak, gluckisten eta puccinisten artekoen borroka ospetsuetan bezala.
Bere garaiko artistarik handienekin gertatu zenaren kontra, Todik, bere heriotzan, fortuna erraldoia utzi zuen, milioi bat liberan eta bitxi kantitate handian kalkulatuta, gehienak erregeek eta handikiek oparituak.
Bibliografia
- Espasa entziklopedia 62. liburukia, 342. or. (ISBN 84-239-4562-6)