Louis Aragon
Louis Aragon (Paris, 1897ko urriaren 3a - Paris, 1982ko abenduaren 24a) poeta eta eleberrigile frantziarra izan zen.
Louis Aragon | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Parisko 16. barrutia, 1897ko urriaren 3a |
Herrialdea | Frantzia |
Bizilekua | rue de Varenne (en) Moulin de Villeneuve (en) |
Lehen hizkuntza | frantsesa |
Heriotza | Parisko 7. barrutia, 1982ko abenduaren 24a (85 urte) |
Hobiratze lekua | Moulin de Villeneuve (en) |
Familia | |
Aita | Louis Andrieux |
Ama | Marguerite Toucas-Massillon |
Ezkontidea(k) | Elsa Triolet |
Hezkuntza | |
Heziketa | Lycée Carnot (en) |
Hizkuntzak | frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | mediku idazlea, kazetaria, politikaria, poeta, eleberrigilea, arte-kritikaria, Frantziako Erresistentziako kidea eta historialaria |
Enplegatzailea(k) | L'Humanité Ce soir Les Lettres Françaises (en) |
Jasotako sariak | ikusi
|
Mugimendua | dadaismoa surrealismoa |
Izengoitia(k) | Arnaud Saint Romain, Arnaud de Saint-Roman, François la Colère, Témoin des martyrs eta Albert de Routisie |
Genero artistikoa | eleberria olerkigintza |
Zerbitzu militarra | |
Parte hartutako gatazkak | Lehen Mundu Gerra Bigarren Mundu Gerra |
Sinesmenak eta ideologia | |
Alderdi politikoa | Frantziako Alderdi Komunista |
|
Biografia
Dadaismoan parte hartu eta gero surrealismoaren sortzailetarikoa izan zen (Le Paysan de Paris) André Breton eta Philippe Soupaultekin batera. Gero Frantziako alderdi komunistan (PCF) afiliatu zen; hil arte jarraitu zuen bere espiritu kritikoa galdu gabe (Odes à Maurice Thorez).
Robert Desnos, Paul Éluard, Jean Prévost, Jean-Pierre Rosnay eta beste batzuekin egon zen Bigarren Mundu Gerran nazismoaren aurkako erresistentziaren alde lerratu ziren poetekin (Le Crève-Coeur). Bere poesia Elsa Trioletekiko maitasunean oinarritua dago (Les Yeux d’Elsa), Vladimir Maiakovskiren koinata zena.
Louis Andrieux, bere aitak ez errekonozitzeak eri handi bat sortu zion, bere ama baino 30 urte nagusiagoa zenez bere anaiatzat hartu zuen familiako harrotasuna ez zikintzeko. Domaine Privé liburuan aitortzen du bere bizitzako sekretu handienak. Maitasunaz idazten du askotan eleberri dadaista, eleberri errealista, etab.
Goncourt akademiako partaide aukeratua 1967an, hurrengo urtean dimititu zuen. Villeneuve errotako parkean erraustua izan zen Elsa Triolet bere emaztearekin batera Saint-Arnoult-en-Yvelinesen.
Lanak
Poemak
- Alaitasun sua(1920)
- Mugimendu etengabea(1925)
- Elsaren begiak (1942)
- Elsa (1959)
- Elsarengatik erotua 1963
Saiakera
- Estilo tratatua 1928
Ikus, gainera
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Louis Aragon |
- Frantsesezko literatura
- Paristar ezagunen zerrenda