Linus Pauling
Linus Carl Pauling (Portland, Oregon, AEB, 1901eko otsailaren 28a - Kalifornia, AEB, 1994ko abuztuaren 19a) Estatu Batuetako kimikaria izan zen.
Linus Pauling | |||
---|---|---|---|
1969 - 1974 | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Portland, 1901eko otsailaren 28a | ||
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak | ||
Bizilekua | Corvallis (Oregon) Big Sur (en) Lake Oswego (Oregon) | ||
Heriotza | Big Sur (en) , 1994ko abuztuaren 18a (93 urte) | ||
Heriotza modua | berezko heriotza: prostatako minbizia | ||
Familia | |||
Ezkontidea(k) | Ava Helen Pauling (en) | ||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Kaliforniako Teknologia Institutua 1925) Doktoretza : fisika matematiko, kimika fisiko Oregongo Estatu Unibertsitatea (1917ko iraila - 1922ko ekaina) Bachelor of Science in Chemical Engineering (en) | ||
Hezkuntza-maila | Bachelor of Science in Chemical Engineering (en) | ||
Tesia | The Determination With X-Rays of the Structures of Crystals, Dissertation (Ph.D.) (en) | ||
Tesi zuzendaria | Roscoe G. Dickinson (en) Richard Chace Tolman (en) | ||
Doktorego ikaslea(k) | Martin Karplus William Lipscomb Tang Youqi (en) Lawrence O. Brockway (en) Edgar Bright Wilson (en) Matthew Meselson (en) Kurt Mislow (en) James Holmes Sturdivant (en) James Lynn Hoard (en) David Harker (en) Arthur B. Pardee (en) Max Tofield Rogers (en) Harvey A. Itano (en) David Powell Shoemaker (en) George Alexander Feigen (en) Joseph Kraut (en) Walter Barclay Kamb (en) Gary Felsenfeld (en) Phillip Alfred Vaughan (en) Edwin Nichols Lassettre (en) John Y. Beach (en) James D. McCullough (en) Robert Eugene Rundle (en) Leonard S. Lerman (en) | ||
Hizkuntzak | esperantoa ingelesa | ||
Irakaslea(k) | Arnold Sommerfeld | ||
Ikaslea(k) | ikusi
| ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | kimikaria, fisikaria, esperantista, unibertsitateko irakaslea, biokimikaria, bakearen aldeko aktibista, kristalografoa, biofisikaria eta activist shareholder (en) | ||
Lantokia(k) | Palo Alto | ||
Enplegatzailea(k) | Oregongo Estatu Unibertsitatea Linus Pauling Institute (en) Kaliforniako Teknologia Institutua (1927 - 1963) Kaliforniako Unibertsitatea San Diegon (1967 - 1969) Stanford Unibertsitatea (1969 - 1975) | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Influentziak | Irwin Stone (en) eta Walter Heitler (en) | ||
Kidetza | Royal Society Amerikako Sozietate Filosofikoa Zientzien Bavariar Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala International Academy of Quantum Molecular Science (en) Frantziako Zientzien Akademia Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia Edinburgoko Errege-elkartea Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia Académie Nationale de Médecine (en) Poloniako Zientzien Akademia | ||
Mugimendua | ateismoa | ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Erlijioa | ateismoa | ||
scarc.library.oregonstate.edu… | |||
Biografia
Kaliforniako Teknologia Institutuan eta Munich, Kopenhage eta Zuricheko unibertsitateetan ikasi zuen.
Kimikako irakasle eta laborategiko zuzendaria izan zen Kaliforniako Teknologia Institutuan. 1949an, Estatu Batuetako kimika elkartearen lehendakari izendatu zuten.
X izpien difrakzioa aztertuz molekulen kristal-egitura zehaztu zuen. Lotura kimikoen azterketan aurrerapauso handiak eman zituen, eta proteina askoren egitura atomikoa, hemoglobinarena barne, aurkitu zuen. Mekanika kuantikoa atomoen kimika aztertzeko erabili zuten lehenetakoa izan zen.
Sari ugari jaso zituen: 1954an, Kimikako Nobel saria; 1962an, gerra nuklearraren aurka aurrera eraman zituen jarduerengatik, Bakearen Nobel saria; eta 1970ean, Lenin Saria.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak