Lina Medina
Lina Marcela Medina de Jurado (Huancavelica eskualdea, Peru, 1933ko irailaren 27a) historia osoko ama gazteena da. 5 urte, 7 hilabete eta 21 egun zituela ama bihurtu zen.[1][2]
Lina Medina | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Ticrapo District (en) , 1933ko irailaren 27a (90 urte) |
Herrialdea | Peru |
Lehen hizkuntza | gaztelania |
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Raúl Jurado (en) |
Seme-alabak | ikusi
|
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | estenografoa |
Haurdunaldia
Bere gurasoak, Tiburtzio Medinak eta Victoria Lozak, konturatu ziren Linak (bere zortzi seme-alabetako bat) sabel handia zuela eta bere bizilagunen sineskerien aurrean (suge bat zuela zioten eta Apuri, Andeetako izpirituari, egozten zioten gaizkiaren errua). 1939ko apirilaren erdialdean, herriko xamanekin eraman zuen, eta haiek uste izan zuten zalaparta bat zuela eta Piscora eramateko aholkatu zioten, hurbilen zuen hirira.
Gerardo Lozada doktoreak artatu eta Limara eraman zuen, Peruko hiriburura. Bertan, espezialistek Lina, Gerardo Lozada doktorea eta Rolando Colareta Landa doktorea artatu zituzten (anestesiaz arduratu zena). Biek lagundu zioten. Oso kasu bitxia izan zen, hain egoera goiztiarra zelako. Semea 4 urte eta 8 hilabetetan sortua zuen. 2 urte eta 8 hilabete zituenean, hilekoa egiten hasi zen. Hilabete geroago, 1939ko maiatzaren 14an, Lina (5 urte, 7 hilabete eta 21 egun) haur bat erditu zuen. Dr. Lozada, Rolando Colareta eta Bussalleu zirujauek egindako zesarea baten bidez.
Gerardo Medina
Bere semea Gerardo Medinak (Lozada doktorearen izena jaso zuen oinordetzan), 2.700 gramo pisatu zituen. Aitona-amonek uko egin zioten New Yorkeko Munduko Azokan erakusteko bidaiatzeko eskaintzari (gastuak ordainduta eta hileko 4.000 dolar). Baina AEBtako enpresaburu baten 5.000 dolarreko beste eskaintza bat onartu zuten, ama-semea Estatu Batuetako zientzialariek iker zitzaten bidaiatzeko (proposamenak funts bat zuen, bizitza osorako ongizatea bermatzen zuena). Baina Peruko gobernuak Lina eta haren semea “arrisku moralean” zeudela agindu zuen, eta hura babesteko batzorde berezi bat sortzea erabaki zuen. Hilabete gutxiren buruan utzi zuten auzia eta Linak ez zuen inoiz dirurik jaso enpresari horrengandik.
Semea bere aitona-amonen hamargarren semea zelakoan hazi zen, baina hamar urterekin jakin zuen Lina ez zela bere arreba, bere ama baizik. 40 urte zituela hil zen hezur-muineko gaixotasun arraro baten ondorioz, intzestu kasuetan gaixotasun errepikakorra.[3]
Aitaren identitatea
Ez dakigu nor izan zen haurraren aita. Linaren aita, Tiburtzio, egun batzuetan preso egon zen bortxaketaren susmagarri gisa. Askatu zutenean, Linaren neba-arrebetako batek izan zituen susmoak. Perun sinetsarazi zen Lina Ama Birjinaren antzekoa zela, birjinala bezala egina. [4]
33 urterekin, Lina Medina Raúl Juradorekin ezkondu zen, eta 38 urterekin (1972an) beste seme bat izan zuen, Tijuanara (Mexiko) emigratu zuena. Raúl Juradorekin etxe bat eraiki zuten, eta laurogeiko hamarkadan eraitsi egin zuten autobide bat eraikitzeko. Raul 2008an hil zen. Ondoren,Lina Limako auzo degradatu batean bizi da, "Chicago Chico" izenaz ezaguna.[3]
José Sandoval Paredes ginekologoak hari buruz idatzi zuen "Ama bost urterekin" eta horrek 2002an izapideak azkartu zituen Linak 2012ko urritik Perutik 35 euroko biziarteko pentsioa jaso zezan.
Bibliografia
- Presse Medicale. “La Plus Jeune Mère du Monde”. 47(38): 744, 1939 (1939ko maiatzaren 13a).
- Presse Medicale. “La Plus Jeune Mère du Monde”. 47(43): 875, 1939 (1939ko maiatzaren 31).
- Presse Medicale. “L'ovaire de Lina Medina, la Plus Jeune Mère du Monde”. 47(94): 1648, 1939 (1939 Abendua 19).
- Prentsa-oharra. “Five -and-Half-Year-old Mother and Baby Reported Doing Well”. Los Angeles Times.' 16 May 1939 (2. or.).
- Los Angeles Times.' “Physician Upholds Birth Possibility”. 16 May 1939 (2. or.).
- New York Times.' “U.S. Health Official Returns from Peru”. 15 November 1939 (9. or.).
- New York Times.' “Mother, 5, to Research Here”. 8 August 1940 (21. or.).
- New York Times.' “Wife of Peruvian Envoy Arrives to Join Him Here”. 1941eko uztailaren 29a (8. or.).
- Spectator Wire Services. “The Mother Peru Forgot”. Hamilton Spectator. 2002ko abuztuak 23 (B4 or.).
Erreferentziak
- «Lina Medina: La madre más joven de la historia de la medicina que nunca encontró justicia» Peru21 2023-03-03.
- Obando, Manoel. «Lina Medina Vásquez, la desgarradora historia de la pequeña de cinco años que salió embarazada» infobae.
- «Mamá a los 5» www.clarin.com 2007-09-06.
- pensante, El. Lina Medina, la madre más joven de la historia. – El pensante. .
Kanpo esgtekak
- El Nuevo Diario, Nikaragua, 2002ko irailaren 1a.
- Clarín: Ama 5 urterekin.
- Telegrafoa (Kalkuta, India): “Sei hamarkada geroago, munduko amarik gazteenak laguntza behar du” (ingelesez)
- Munduko amarik gazteena (ingelesez)
- A Detailed Snopes.com article on the subject (ingelesez)