Liliana Vitale
Liliana Vitale (Villa Adelina, Buenos Aires, Argentina, 1959ko martxoaren 3a) argentinar musikari eta konpositorea da. Neba Lito Vitale konpositore eta piano-jole ezaguna da, emaztea Verónica Condomí abeslaria koinata du eta bikotearen alaba, Emme (Mariela Vitele) iloba aktore eta abeslaria da. [1]
Liliana Vitale | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Buenos Aires, 1959ko martxoaren 3a (65 urte) |
Herrialdea | Argentina |
Jarduerak | |
Jarduerak | musikagilea, piano-jotzailea eta abeslaria |
Musika instrumentua | pianoa ahotsa |
Ibilbidea
1973an, laukote bat osatu zuen Lito nebarekin eta Babú eta Miguel Cerviño anaiekin . San Isidro auditorioan musika emanaldia egin zuten.[2]1974an, berak, Litok eta Alberto Muñoz kantautoreak sortutako eta ekoitzitako Saturno kantata profanoa aurkeztu zuen —Buenos Airesko Iparraldeko Auzoko Santa María del Buen Ayre antzokian—. Horrela —Argentinan nahiko askatasun demokratiko ezezaguna zen esparru batean—, MIA (Musikari Independente Elkartuen siglak) musika-kooperatiba sortu zuten, San Isidroko (Buenos Aires Handia) alderdiko kide gazte musikariekin batera.[2]
Cicli Tres zigilu independentea sortu zuten, eta disko hauek grabatu eta argitaratu zituzten: Transparencias (1976), Mágicos juegos del tiempo (1977), Cornonstípicum (1978) eta Conciertos (1979, album hirukoitza, zuzenean grabatua).[2] Urte batzuk geroago, MIA ezaguna zen rock progresiboko giroetan 1970eko hamarkadaren amaieran (diktadura militar odoltsuan). Beste musikari batzuk MIA bidez hasi ziren, hauek barne:
- Andrea Álvarez,
- Nono Belvis,
- Daniel Curto,
- Juan del Barrio,
- Roxana Kreimer,
- Carlos Melero,
- Gustavo Mozzi,
- María Pita,
- Emilio Rivoira,
- Luis Samolski,
- Esther Soto,
- Tarello perla,
- Mex Urtizberea eta
- Rubens Vitale,
1980an, Egberto Gismonti (1947) instrumentista eta konpositore brasildarraren emanaldietako laguntza-taldea izan zen MIA, Argentinara egindako lehen bisitan. Verónica Condomík koinatak eta Liliana Vitalek Circense eta Frevo (1980ko biak) diskoen abesti batzuk kantatu zituzten.[2]
1986tik 1988ra, emanaldietako partaideak:
- Adrián Abonizio (Rosarioko kantautorea),
- Jorge Cumbo,
- Juan Falú (musikari folklorikoa).
- Jorge Fandermole (kantautorea eta poeta rosariarra),
- Leo Maslíah (Uruguaiko pianista eta konpositore umoristikoa) eta
- Vitale-Baraj-González hirukotea.'
1989an, Argentinako Kordoba hiri garrantzitsura joan zen bizitzera —Buenos Airesetik 700 km-ra ipar-mendebalderantz—, eta pub txikitan aurkeztu zen. 1995ean Buenos Airesera itzuli eta ACE saria jaso zuen Mujer y argentina diskoa grabatu zuen.[3]
1996an, talde berri bat sortu eta beste disko bat grabatu zuen gai propioekin: El bien de la duda.[2]
2002an, «herri-musikaren figura»ren Clarín saria jaso zuen. Urte horretan bertan, Rolling Stone aldizkariak «emakume-kantari onena» izendatu zuen.[2]
2007an, Lito Vitale nebaren diskoan hainbat kanta konposatu zituen.[4]
2010eko ekainean, agertokia Verónica Condomírekin partekatu zuten berriro, Giza ahotsak ikuskizunean[5]
Giza ahotsak diskoa aurkeztu zuten Argentinako hainbat hiritan[6]
2014ko maiatzaren 25ean, Maiatzaren Iraultzaren urteurreneko festetan parte hartu zuen, Nazioko Kultura Ministerioaren "Somos Cultura" showaren esparruan.[7]
Diskografia
Liliana Vitalek hainbat disko argitaratu ditu:[8]
«Adelinaren dantzak» (1981)
Bere egilearen kontrapuntuzko ahots-lanak; Verónica Condomírekin duoan.
«Camasunqui» (1984)
Duoa Verónica Condomírekin
«Mamá, deja que entren por la ventana los siete mares» (1985)
Lehen diskoa interpretatzaile bakarlari gisa. Alberto Muñozek konposatua, Bernardo Barajerekin musikari gonbidatu gisa.[3]
«Bilduma» (1989)
- 1989ko azaroaren 30ean kaleratu zen. Abesti hauek dira:
- Mamá, deja que entren por la ventana los siete mares (04' 05).
- A esos gallos (03' 29).
- Ángel de mañana (02' 42).
- Copla anónima para Antonio del Medio (05' 04).
- Cuando seas de mí (05' 47).
- La burra calma (02' 45).
- Atada en los espejos, Elena se peinaba (03' 37).
- Cuando se ponga mansa la luna (03' 36).
- Imagínate que te levantas de la cara (03' 39).
- Aria para Don Juan L. (03' 49).
- La última jirafa (03' 05).
- Tu laberinto (04' 16).
- Corre, corre corderito (03' 05).
- Canción de amor para marea y tambor (02' 35).
- Pasaron cuervos (03' 52).
- Óleo de mujer con sombrero (04' 51).
- Ahí mar nomás (03' 48).
- Días de la luna (05' 27).
«Mujer y Argentina» (1994)
- 1994ko azaroaren 30ean eta Tango diskorik onena kategoriako ACE sarietarako nominatua izan zen. Abestak hauexek dira:
- Mara (01' 17).
- Carabelas de la nada (02' 46), canción de Fito Páez.
- Yira yira (02' 36), tango.
- El último café (04' 47), tango.
- A un semejante (04' 03).
- Hermano te estoy hablando (04' 25).
- Viernes 3 AM (04' 26), de Charly García.
- Laura va (03' 19), canción de Luis Alberto Spinetta.
- Malena (03' 44), tango.
- Malevaje (03' 03), tango.
- Martirio (05' 44), tango.
- Chau no va más (05' 09), tango
- Hoy nací (02' 29).
- El alazán (05' 28), folclor de Atahualpa Yupanqui.
«El beneficio de la duda» (1995)
- Musika-ekoizpena eta teklatuetako akonpainamenduan Lito Vitale neba.[3]
- 1995eko azaroaren 30ean kaleratu zen. Abesti hauek dira:
- Primer canto comechingón (01' 18).
- El beneficio de la duda (03' 11).
- Viajo sola (05' 42).
- Atonal (El amor) (03' 58).
- Poder acción vidalita (05' 20).
- Volver a la sensación (03' 39).
- De la canela (04' 06).
- No creo en los planes (03' 47).
- La valentía de Bárbara (03' 40).
- Las mujeres fuertes (01' 32).
- Desaparecer en el amor (06' 10).
- Poema de Matias Lozada (03' 07).
- Llueve con sol (05' 32).
- Títulos (02' 09).
«La vida en los pliegues» (2002)
Henri Michaux idazle belgikarraren poemetan oinarritutako obra. 1990ean grabatua, baina hamabi urte geroago merkaturatu zen, obren copyright-kontuengatik.[3]
- Disko horrek «kanta garaikideko album onenaren» Gardel saria jaso zuen.[2]
«Siete cielos» (2003)
- Zazpi ahotserako koru-lana, zazpi mugimendukoa. Diskoan Alejandra Fenocchioren zazpi pintura erreproduzitzen ziren.
- Musika klasikoko album onenaren Gardel saria jaso zuen.[2]
«Al amparo del cielo» (2005)
Argentinako kantak —gehienak bereak— perkusio latinoamerikarrarekin.
Sariak eta aintzatespenak
- 1995ean Buenos Airesera itzuli eta ACE saria jaso zuen.[3]
- 2002an, «herri-musikaren figura»ren Clarín saria jaso zuen.
- 2002an, Rolling Stone aldizkariak «emakume-kantari onena» izendatu zuen.[2]
- Mujer y Argentina, Tango diskorik onena kategoriako ACE sarietarako nominatua izan zen.
- La vida en los pliegues diskoak «kanta garaikideko album onenaren» Gardel saria jaso zuen.[2]
- Siete cielos diskoak Musika klasikoko album onenaren Gardel saria jaso zuen.[2]
Erreferentziak
- «LA VIDA EN LOS PLIEGUES | Liliana Vitale» www.lilianavitale.com.ar.
- LilianaVitale.com.ar
- Cmtv.com.ar (biografía de Liliana Vitale).
- Cmtv.com.ar (participación en disco de Lito Vitale).
- Humanas - voces en Café Vinilo, de Buenos Aires.
- Presentaron el disco en Rosario, en el http://www.facebook.com/event.php?eid=176326615712061 Taller Ecologista] el 25 de noviembre de 2010.
- Ministerio de Cultura de la Nación. (2014-05-25). 25 de Mayo: Fiesta patria popular en la Plaza de Todos. .
- Musica.MySofa.es (discografía de Liliana Vitale).