Likud
Likud[1] (hebreeraz: הליכוד, halikud, literalki egonkortzea edo batasuna) Israelgo eskuindar alderdia da, 1973an sortua. Bere erroak Zeef Jabotinskyk sorturiko Betar mugimendu nazionalistatik datoz. Mugimendu hau Mapai talde sozialistaren aurkari nagusia zen.
Likud | |
---|---|
Datuak | |
Izen ofiziala | הליכוד – תנועה לאומית ליברלית |
Mota | alderdi politikoa eta Parlamentu-taldea |
Herrialdea | Israel |
Ideologia | kontserbatismoa, national liberalism (en) , Eskuindar populismoa eta Revisionist Zionism (en) |
Kokapen politikoa | eskuin politiko |
Jarduera | |
Kidetza | International Democracy Union (en) eta European Conservatives and Reformists Party (en) |
Kide kopurua | 125.000 (2012) |
Eskumendekoak | Likud Leumi (en) |
Knesset 32 / 120 Knesset 30 / 120 Knesset 41 / 120 Knesset 40 / 120 Knesset 32 / 120 Knesset 22 / 120 Knesset 19 / 120 Knesset 38 / 120 Knesset 12 / 120 Knesset 27 / 120 Knesset 18 / 120 Knesset 35 / 120 Knesset 32 / 120 Knesset 36 / 120 Knesset 30 / 120 | |
Agintea | |
Lehendakaria | Benjamin Netanyahu |
Egoitza nagusi |
|
Gazteria | Likud Youth (en) |
Historia | |
Sorrera | 1973ko irailaren 13a |
Aurrekoak | Gahal (en) eta Free Centre (en) |
Koloreak | |
webgune ofiziala |
1973an Zentro Askea alderdi liberalak, La'am eta Gahal alderdiek sortu zuten hauteskundeetarako. Geroago eskumako Herut alderdiarekin batu zen Israelgo eskuma osatuz. Israelgo alderdi kontserbadorerik garrantzitsuena da.
Likudi batasuna ematen dion oinarrizko ideia da Israelgo estatuaren parte izan behar dutela ezinbestean 1967ko Sei Eguneko Gerran Israelek beretu zituen lurraldeak: Sinai, Gaza, Mendebaldeko itsasertza eta Golango gainak.
Historia
Likud 1973ko urrian sortu zen, lau alderdi kontserbadore batuta: Gahal, Zentro Askea, Estatuko Alderdia eta Eretz Yisrael mugimendua. Menachem Begin izan zen alderdiko lehen buruzagia. 1973ko abenduan, Knesset edo Legebiltzarrerako hauteskundeetan, botoen % 30,2 eta 39 aulki eskuratu zituen. 1977ko maiatzeko Legebiltzarrerako hauteskundeetan, berriz, botoen % 33,4 eta 43 aulki. Gobernua eratu zuen, alderdi erlijiosoekin bat eginda, eta Menachem Begin Lehen Ministro izendatu zuten.
1981eko uztaileko hauteskundeetan Legebiltzarreko 41 aulki eskuratu zituen. 1983ko abuztuan Beginek dimisioa eman zuen, bai alderdiko buruzagi gisa bai Lehen Ministro gisa. Itzhak Shamirrek hartu zuen haren lekua. 1984ko hauteskundeetan Legebiltzarreko 41 aulki eskuratu zituen, eta Alderdi Laboralistarekin batera koalizio gobernua eratu zuen.
1988ko hauteskundeetan 39 aulki eskuratu zituen, eta laboristekiko koalizioari eutsi zion. 1990eko martxoan, baina, koalizioa hautsi egin zen, eta Likudek gobernu berria eratu zuen alderdi erlijiosoen laguntzarekin.
1992ko ekainean inoizko emaitzarik kaskarrenak izan zituen, eta 32 aulki besterik ez zituen eskuratu. Benjamin Netanyahu izendatu zuten alderdiko buruzagi. 1996ko maiatzean, Lehen Ministroa zuzenean hautatzeko lehen hauteskundeetan, Netanyahuk botoen % 50,4 eskuratu zituen eta Shimon Peresek % 49,5.
2015eko urtarrilaren 1ean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa garaile atera zen Likud alderdi eskuindarreko hauteskunde primarioan, eta horrenbestez, bera izango zen alderdiko hautagaia martxoko hauteskunde orokorretan[2].
Kide ospetsuak
Azken aldikoak:
- Gilad Arden
- Moshe Katsav
- David Levi
- Silvan Shalom
- Limor Livnat
- Uzi Landau
- Benjamin Netanyahu
- Reuven "Rubi" Rivlin
- Natan Sharansky
Historikoak:
- Menachem Begin
- Geula Cohen
- Zeev Jabotinsky
- Yitzhak Shamir
- Ezer Weizman
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
- Likuden webgune ofiziala (Hebreeraz)