Letitia Elizabeth Landon
Letitia Elizabeth Landon (Chelsea, Erresuma Batua, 1802ko abuztuaren 14a – Cape Coast, 1838ko urriaren 15a) poeta eta nobelagile britainiarra izan zen, L. E. L. inizialak Miss Landon edo Mrs Maclean izenez ezagunagoa. Herefordshireko familia zahar batekoa zen. Eskola lakistako poetisa.[1]
Letitia Elizabeth Landon | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Chelsea, 1802ko abuztuaren 14a |
Herrialdea | Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua |
Heriotza | Cape Coast, 1838ko urriaren 15a (36 urte) |
Hobiratze lekua | Cape Coast Castle (en) |
Familia | |
Ezkontidea(k) | George Maclean (en) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | ingelesa frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta, eleberrigilea, idazlea eta editorea |
Izengoitia(k) | L.E.L. eta Iole |
Biografia
Letitia Chelseako eskola batera joan zen, eta Mary Russell Mitfordek ere bai. Aitak, armadako agente batek, dirutza handia lapurtu zuen, hil baino lehentxeago espekulatuz galdu zuena. 1815 inguruan Landondarrek William Jerdan ezagutu zuten eta XIX. mendeko hogeiko hamarkadan Jerdanek argitaratzen zuen Literary Gazette astekarian eta zenbait urtekari kristautan ekarpenak egiten hasi zen.[2]
Bertso-liburuki batzuk ere argitaratu zituen, eta laster eman zioten literatura-ospea. Bere idatzietako melankolia eta sentimendu erromantikoak aldi horretarako gustu egokia pertsonifikatzen zuten, eta, nolanahi ere, irakurle-mota askoren sinpatia eta onarpena ziurtatuko zion. Gustu-aberastasuna eta hizkuntza-gaitasuna erakutsi zituen, baina bere lana azkar ekoitzi zen eta ez zuen jasan denboraren joana. Bere literatura-lanei esker irabazi zituen diru kopuru handiak familia mantentzeko gastatu ziren. John Forsterrekiko konpromiso bat, esaten da, zurrumurru maltzurren esku-hartzearekin hautsi zen.[3]
1838ko ekainean George Maclean Gold Coast kolonia britainiarreko gobernadorearekin ezkondu zen. Haren ezkontza labur eta desleiala hilabete batzuk geroago amaitu zen, bera hil eta gero, 1838ko urriaren 15ean, Cape Coast-en, azido prusikoaren gaindosia zela eta, ustez, ustekabean irentsi baitzuen.[3][4]
Bere poemetatik Inprobisatzailea, Trobadorea eta, batez ere, Iparrizarra nabarmentzen dira. Denbora batez, L. E. L. Literary Gazetteren editore laguntzailea izan zen. Bere lehen poesia-bolumena 1820an agertu zen The Fate of Adelaide izenarekin, eta antzeko tituludun beste bertso bilduma batzuekin jarraitu zuen. Zenbait eleberri ere idatzi zituen, eta horietako onena Ethel Churchill (1837) da. Poetical Works-en hainbat edizio argitaratu dira hil zenetik, bat 1880an, William Bell Scotten sarrera-memoriarekin. The Life and Literary Remains of Letitia Elizabeth Landon, Samuel Laman Blancharden eskutik, 1841ean agertu zen, eta bigarrena 1855ean. Berrikiago, Broadview Press-ek antologia bat argitaratu zen 1997an.[2]
Iruditegia
- Letitia Elizabeth Landon, liburuaren azaleko irudia
- Miss Landon, Erromantzea eta errealitatea lanaren egilea
- Letitia Landon 1837
- Landon
- Dinah Maria Craik, Letitia Landon, eta Felicia Hemans
Erreferentziak
- (Ingelesez) «Letitia Elizabeth Landon | British author | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-01).
- (Ingelesez) Foundation, Poetry. (2022-06-01). «Letitia Elizabeth Landon» Poetry Foundation (Noiz kontsultatua: 2022-06-01).
- (Gaztelaniaz) «Elizabeth Landon: la Lord Byron asesinada» Mer Flores 2021-05-25 (Noiz kontsultatua: 2022-06-01).
- (Ingelesez) londonlifewithliz. (2019-08-27). «The Lost Life and Scandalous Death of Letitia Elizabeth Landon» London Life With Liz (Noiz kontsultatua: 2022-06-01).
Bibliografia
- MENDIZÁBAL, F. de: Historia de la literatura inglés.