Lepa Mladjenovic
Lepa Mladjenovic (Belgrad, 1954ko azaroaren 9a) feminista, lesbiana eta gerraren aurkako aktibista da, Serbiako feminismoaren bigarren olatuaren aitzindaria.[1][2][3][4] Aholkulari feminista da indarkeria matxista edo lesbofobia pairatzen duten emakumeentzat. Tailerrak ematen ditu, idazlea eta hizlaria ere bada, eta lesbianen eskubideez eta emakumeen aurkako indarkeriaz arduratzen diren nazioarteko hainbat batzar eta saretako kidea.[5] Jugoslavia ohian emakumeen aktibismoaren sinboloa da.[2]
Lepa Mladjenovic | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Belgrad, 1954ko azaroaren 9a (69 urte) |
Herrialdea | Serbia Jugoslaviako Errepublika Federal Sozialista |
Lehen hizkuntza | serbiera |
Hezkuntza | |
Heziketa | University of Belgrade Faculty of Philosophy (en) |
Hizkuntzak | serbiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea eta bakearen aldeko aktibista |
Jasotako sariak | ikusi
|
Biografia
Belgraden jaio zen 1954an. Haurtzaroko udako oporrak Sarajevon eta Itsaso Adriatikoan igaro zituen. 2017az geroztik, Belgraden bizi da.[6]
Psikiatriari alternatibak
Belgradeko Unibertsitateko Filosofia Fakultateko Psikologia Ikasketen Departamentuan graduatu zen 1980an. Ikasle gisa, hezkuntza-sistema zurrunari aurka egin zion, irakasleei protesta-gutunak idatziz, ikasleei botererik ematen ez zieten arau kontserbadoreak kritikatuz.[2] Aktiboki parte hartu zuen lehen gizarte-mugimendua Psikiatriaren Alternatiben Sarea izan zen, eta haren helburua psikiatria desinstituzionalizatzea zen, indarkeria eta bazterkeria zirela eta.[7] Psikiatria eta gizartea hiru eguneko nazioarteko konferentzia antolatu zuen, 1983an, Belgradeko ikasle-zentroan.[2] Gero, boluntario gisa eskaini zen Triesteko osasun mentaleko zentroetan, eta Italiako psikiatria demokratikoari buruz eta Londresko Arbours Elkartearen terapia komunitarioko zentroei buruz idatzi zuen, mugimendu antipsikiatrikotik abiatuta.[7][8]
Aktibismo feminista eta gerraren aurkakoa
Aktibismo feminista 1978an hasi zen, DRUG-ca Éenan (Emakume burkideak) parte hartu zuenean, feminista jugoslaviarrek antolatutako nazioarteko lehen konferentzian, Belgradeko ikasle-zentroan, inflexio-puntua izan zen gizarte zibil eta feministarentzat, Jugoslavia ohian.[2] 1982an, Emakumeak eta Gizartea Belgradon talde feminista antolatu zuen.[9][10]Lau urte geroago, emakumeen talde feminista bat antolatu zuen Emakumeak eta Gizartea ataleko kide gisa, autokontzientziaren eredu batean oinarrituta.[2]
1987an Ljubljanan egin zen Jugoslaviako lehen bilera feministan parte hartu zuen. Bilera hori LILIT talde feministak eta Esloveniako LILIT LL talde lesbikoak antolatu zuten. Bilerak ahizpatasuna, trukeak, emakumeen aktibismoa babestea, emakumeen aurkako indarkeriari buruzko eztabaidak, emakumeen ugalketa-osasuna, emakumeen artea eta kultura eta lesbianak antolatzeko lehen ekimenak sustatu zituen. Emakumeak eta Gizartearen beste ekintza batzuekin batera, Belgradeko Indarkeriaren Biktima diren Emakume eta Izakientzako SOS Lerro Zuzena sortu zuen 1990ean, eta indarkeria matxistatik bizirik atera ziren emakumeen koordinatzailea eta aholkularia izan zen. Ondoren, gerraren biktima izan ziren emakumeekin lan egin zuen.
1991n, Stasa Zajovic eta gerraren aurkako beste ekintzaile feminista batzuekin elkartu zen Mujeres de Negro sortzeko, eta lehen bilera 1991ko urriaren 9an egin zuen.[11][12] Serbiar erregimenaren aurkako protestarekin hasi zen taldea astean behin, eta gero Beltzezko Emakumeak munduko sarean sartu zen.
1992tik 2012ra bitartean hezitzailea eta aholkularia izan zen, eta indarkeria matxistaren biktima izan ziren emakumeekin lan egin zuen Bosnian eta Herzegovinan, Kroazian eta Hungarian. 1993an, SOS Zuzeneko Lineako beste boluntario feminista batzuekin batera, Autonomni Éenski Centar AÉC (Emakumeen Zentro Autonomoa) sortu zuten; aholkularitza psikologikoko taldea koordinatu zuen 2011ra arte. 2000. urteaz geroztik, indarkeria matxistaren biktima izan diren emakumeentzako tailer askotan parte hartu du (eta laguntza eskaini), eta ekintzaileak (bereziki lesbianak) alfabetatzeko tailerrak eskaintzen ditu Balkanetan.[13] Italian lan egiten du Donne in Rete contro la violenza GKErekin, eta sexu-indarkeriarako aholkularitza feministari buruzko artikulu bat argitaratu zuen.[14][15]
Jarduera lesbikoa
Mladjenovic eta Suzana Tratnik Jugoslaviako partaide izan ziren 1986ko Genevako Informazio Lesbiko Nazioarteko Zerbitzuaren konferentzian. Lepak, Nebrigiπk eta beste zenbait aktibistak; Arkadia, Belgradeko gay eta lesbianen lehen erakundea (1990), fundatu zuten. 1997 arte egon zen aktibo taldea. Serbiako lehen lesbiana izan zen telebista publikoko transmisio batean 'armairutik' irteten (1994an); gay eta lesbianei buruz eztabaidatu zuen eta Arkadia taldea ordezkatu zuen. Lepak eta Arkadiako beste zenbait aktibistak Labris eratu zuten, hurrengo urtean, lesbianen lehen erakundea, Horrela deskribitu zuen esperientzia:
Sarajevon ezezaguna den emakume bati elkartasun-gutun bat idatziko nioke pakete batekin, egunero asedio eta balen azpian dagoela jakinda, eta kezkatuko nintzateke egunen batean lotsaraziko balitz bere gutunak idatzi zituen atearen aurrean lesbiana bat ikusten duenean. Zergatik izan zen beti hain zaila esatea laguntza humanitarioa lesbianetatik zetorrela?
Labrisen parte gisa, Esloveniako lehen Aste Lesbikoaren antolatzaile eta parte-hartzailea izan zen 1997an (Esloveniako Kasandra talde lesbiko feministak antolatu zuen).[16] Novi Sad, Maribor, Skopje, Belgrad, Zagreb, Pristina, Split eta Ljubljanako berrogeita bost pertsonak parte hartu zuten, eta ekitaldian eskualdeko lankidetza feminista izan zen. Bigarren Aste Lesbikoa Somborren egin zen 2000. urtean, eta hirugarrena (Labrisek antolatua) Novi Saden egin zen 2004. urtean. Laugarren Aste Lesbikoa 2011. urtean antolatu zen.[17][18]
2001eko Belgradeko Harrotasunaren antolatzaileetako bat izan zen. Lesbianen SOS aholkularitza-lerroa sortu zuten Lesbianen artean 2012an, eta han lantegiak eta aholkulari psikologikoa eman zituen 2017tik aurrera.
Argitalpenak
1992tik 2012ra, Mladjenovic Emakumearen Ikasketa Zentroko kidea eta irakaslea izan zen Belgraden. Hainbat saiakera idatzi ditu gerra-bortxaketei buruz, emakumeen aurkako indarkeriari buruz, lesbianen eskubideei buruz, gerra-garaiko lesbianei buruz, emakumezkoei buruz, justizia trantsizionalaren ikuspegi feministari buruz, emakumeen elkartasunari buruz eta alfabetatze emozionalari buruz. "Emakumeen Elkartasunerako Politikak" izeneko adierazpenak honelaxe dio:
Emakumeen elkartasuna da gutako bakoitzaren deskalifikazioaren hasiera. Ulermena aukeratzen dugulako eta ez akusazioa, enpatia aukeratzen dugulako eta ez gorrotoa. Gure ekintza, emozio eta pentsamenduen erantzule izatea aukeratzen dugu, biktimarena egin beharrean. Emakumeen elkartasuna politika antifaxismoa da. Besteaz arduratzea aukeratzen dugulako, orduan ni ez bezalakoa. Haurrei elkartasun-begiak ikusten dizkiegunean, gure seme-alabak ez dira nahitaez besteenak baino hobeak edo ederragoak.
Sariak eta aintzatespenak
- Felipa de Souza saria jaso zuen, OutRight Action International erakundeak emana, 1994an New Yorkeko Harrotasunaren ospakizun batean LGBT giza eskubideen aktibismoari egindako ekarpenagatik. Saria jaso zuenean, esan zuen: "Ni natorren lekua ez da jaio nintzen nazioa, inoiz izan ez nuen herrialde lesbiko bat baizik, baina, nolabait, sinestea lortuko dut".[19][2]
Erreferentziak
- Nestle, Joan. (2000). «At home with Lepa Mladjenovic» Joan Nestle.
- Zaharijevic, Adrijana. (December 6, 2012). «Short Portrait: Lepa Mlađenović» Heinrich Böll Foundation.
- Press release. (December 6, 2012). «Anne Klein Women's Award 2013: Lepa Mlađenović, Serbian Women's and Human Rights Activist» Heinrich Boell Foundation.
- Petrović, Ivica. (December 7, 2012). «Živeti sa svojim izborima» Deutsche Welle.
- «About us: Lecturers» Women's Studies Center.
- Mladjenovic, Lepa. (2000). «At-Home with Lepa Mladjenovic» Joan Nestle.
- Obradovic, Milka. (1987). «Lepa Mladjenovic, (Anti) psihologistkinja: Menjati odnos prema ljudima koji pate (1987)» Yugopapir (Glas omladine).
- «Zatvorimo bolnice koje ne lijece vec ponizavaju» Radio Kotor November 29, 2016.
- Hughson (Blagojevic), Marina. (November 2016). «Unpacking Silence and Distortion: Mapping Misogyny in Serbia» Knjizenstvo: 5..
- Vušković, Lina. «Feministička grupa Žena i društvo» Autonomni Ženski Centar Beograd.
- «Living in War Zones: Thoughts on War and Domestic Violence» Judith Armatta March 9, 2001.
- Presented by: Keri Phillips. (2001-12-03). «Women in Black, The Europeans program» Radio National.
- «Short biography: Lepa Mladjenovic» Heinrich Boell Foundation December 6, 2012.
- DiRe, Donne in Rete contro la violenza. .
- Il counseling femminista con donne sopravvissute alla violenza sessuale. .
- «Prva lezbejska nedjelja» Lori 2010.
- «Treća lezbejska nedjelja» Lori 2010.
- «Our network-our strength: Third Lesbian Week 2004» Labris February 8, 2017.
- «Human rights Awards, The Felipa de Souza Award» OutRight Action International 23 February 2016.
- «U Novom Sadu otvorena Čitaonica Lepa Mlađenović» Libela July 6, 2011.
- «Lepa Mladjenovic, Serbia, Wins 2013 Anne Klein Women's Award - Statement by the jury» Heinrich Boell Foundation December 6, 2012.
- «Lesbian Activist Lepa Mladjenovic Selected For Ann Klein Award | The New Civil Rights Movement» web.archive.org 2016-09-21.
- Roy, Jodie. (November 26, 2013). «Lepa Mladjenovic - Speech on the Anne Klein Award» You Tube.
- «Anne Klein Frauenpreis Award Ceremony for Lepa Mladjenovic | Vi på Kvinna till Kvinna» vipa.kvinnatillkvinna.se.