Leones

Leonesa[1] (asturllionés, llionés, llengua llionesa)[2] astur-leonesaren mendebaldeko aldaera edo hizkuntza da. Ia hiztun guztiak elebidunak dira. Estimazioen arabera, 25.000 bat lagunek mintzatzen dute[3].

Leonesa
Datu orokorrak
Lurralde eremuaEspainia, Portugal
HiztunakJatorrizkoak: 25.000 lagun
Rankingaez 100 mintzatuenen artean
OfizialtasunaGaztela eta Leónen onartuta
EskualdeaLeón, Zamora eta Bragantza (Mirandesa)
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indoeuropar hizkuntzak
hizkuntza italikoak
hizkuntza erromantzeak
italo-mendebaldeko hizkuntzak
mendebaldeko hizkuntza erromantzeak
hizkuntza galo-iberiarrak
hizkuntza ibero-erromantzeak
Iberia Mendebaldeko hizkuntzak
Astur-leones
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiaSOV hizkuntza
Alfabetoalatindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
Glottologleon1250
Linguasphere51-AAA-cc
Linguist Listast-leo
Leon eta Zamorako probintzietako hizkuntza egoera. Gorriz, galiziera; marroiez, leonesaren zenbait hizkuntza-arrasto mantentzen diren ingurua.

Sektore batzuek, Asturiasen batez ere, leonesa asturieraren aldaeratzat hartzen dute, berezko hizkuntzatzat jo beharrean, eta asturlleonés occidental deritzote. Leonen, berriz, Conceyu Xoven ('Bilera gaztea' euskaraz)[4] inguruko elkarteek[5] moduko talde batzuek leonesa hizkuntza beregaintzat jotzen dute eta, horrela, asturieraren idaztarau estandarra erabili beharrean, leoneserako arau propioa defendatzen dute.

Bestalde, Leongo idazleek eta hizkuntzaren alorrean lan egiten duten elkarte kulturalek[6] Academia de la Llingua Asturianaren idaztarau estandarra erabiltzen dute, oro har.

Leonesa mintzatzen zen balizko lurraldeari Leongo Herria deitzen diote zenbait sektore erregionalistak.

Hiztunen geografia

Hiztunak Leongo iparralde, hegoalde eta mendebaldean, eta Zamorako mendebaldean (Sanabria, Benavente, Aliste, Sayago, eta Los Arribes) dira. Hala ere, gehienak adinekoak dira. Salamancako Arribes eta Sierra de Gatako toponimian eta berbategian ere leonesaren arrastoak daude.

Portugalgo Bragantza barrutian mintzatzen den mirandesak leonesarekin harreman estua du, nahiz eta bere idaztaraua duen eta portugesaren eragin handia izan.

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindiaren 38. arauan, 204. orrian, astur-leonesa aipatzen da. Eskuratze data: 2010-12-23
  2. leonesaretzat idaztarau propioa defendatzen dutenentzat: llïonés, llingua llïonesa
  3. Facendera pola Llengua-ren aldizkaria
  4. Conceyu Xoven
  5. El Toralín eta El Fueyu.
  6. Furmientu, Facendera pola Llengua, La Caleya, Faceira eta El Teixu.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.