Lagos (Portugal)
Lagos Portugalgo hiri bat da, Faroko Barrutian, Algarbe azpieskualdean dagoena. 27.949 biztanle inguru ditu. Barlavento Algarvio izeneko zonaldean kokatzen da (Algabeko mendebaldea).
- Artikulu hau Portugalgo udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Lagos (argipena)».
Lagos | |||
---|---|---|---|
Portugalgo udalerria | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Portugal | ||
Portugalgo barrutia | Faro | ||
Posta kodea | 8600 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 37°06′00″N 8°40′00″W | ||
Azalera | 212.8 km² | ||
Mugakideak | Vila do Bispo, Aljezur (en) , Monchique eta Portimão | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 31.049 (2011) | ||
Dentsitatea | 145,91 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Telefono aurrizkia | 282 | ||
Ordu eremua | UTC±00:00 | ||
Hiri senidetuak | Ribeira Grande, Óbidos eta Torres Vedras | ||
cm-lagos.pt |
Udalerriak 212,99 km²ko azalera du [1] eta 31.049 biztanle (2011), [2] 4 parrokiatan banatuak. [3] Udalerria iparraldean Monchiquerekin mugatzen da, ekialdean Portimãorekin, mendebaldean Vila do Bispo-rekin, ipar-mendebaldean Aljezurrekin eta hegoaldean Ozeano Atlantikoko kostaldearekin.
Lagos historikoki Portugalgo Aurkikuntzekin lotuta dago. Gaur egun Algarbeko turismo gune erakargarrienetako bat da, aparteko hondartzak eta ondare kultural eta erlijiosoak dituena, baita gaueko bizitza dinamikoa ere. Gaur egun, biztanleriaren gehiengoa udalerriko lurraldean barreiatuta dago, hiriaren hirigune historikotik kanpo, zerbitzuetan eta turismo industrian lan egiten du batez ere. Hirigune historiko ia guztia oinezkoentzako da. Bisitatu ahal izateko merkataritza- edo kultura-establezimendu ugari eskaintzen ditu, jatetxe, taberna edo kafetegiak. 2012an TripAdvisor guneak "Gehien hazten ari diren 15 helmugen" lehen postuan kokatu zuen Lagos. [4]
2012ko abenduaren 21ean, udalak Cittaslow Cities sarera atxiki zen bere ondare historiko-kulturala kontserbatzeko, gehiegizko urbanizazioa ekiditeko eta bizi kalitatearen mantentzeko, arreta berezia jarriz eraikinak ez dezaten gainditu altuera eta kopuru jakin bat, mugikortasun pragmatikoa eta garapena bultzatu ingurunearekiko harreman sinbiotikoan, biztanleriaren ongizatea eta paisaiaren osotasuna zaintzea helburuarekin. [5] [6]
Administrazio publikoa
Parrokiak
Lagoseko udalerria 4 parrokiatan banatuta dago:
- Bensafrim e Barão de São João
- São Gonçalo de Lagos
- Luz
- Odiáxere
Biztanleria
Biztanle kopurua [7] | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1864 | 1878 | 1890 | 1900 | 1911 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
10 953 | 12 857 | 13 535 | 13 937 | 15 972 | 15 883 | 16 210 | 16 457 | 16 483 | 17 060 | 16 396 | 19 700 | 21 526 | 25 398 | 31 049 |
(Oharra: biztanle "egoiliar" kopurua, hau da, erroldak egin ziren unean udalerri horretan zuten egoitza ofiziala. )
Biztanle kopurua adin tartearen arabera [8] | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1900 | 1911 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | |
0-14 Urte | 4 470 | 5 401 | 5 177 | 5 046 | 4 531 | 3 807 | 3 903 | 3 630 | 4 058 | 3 811 | 4 032 | 4 870 |
15-24 Urte | 2 688 | 2 957 | 3 001 | 3 142 | 3 315 | 2 991 | 2 626 | 2 305 | 2 930 | 2 928 | 3 015 | 3 199 |
25-64 Urte | 6 007 | 6 797 | 6 686 | 7 280 | 7 463 | 7 820 | 8 724 | 8 620 | 9 870 | 11 238 | 13 717 | 17 055 |
= > 65 urte | 829 | 1 061 | 1 055 | 1 184 | 1 434 | 1 715 | 1 807 | 1 995 | 2 842 | 3 549 | 4 634 | 5 925 |
> Id. desconh | 3 | 43 | 35 | 5 | 29 |
(Oharra: 1900etik 1950era datuek "de facto" biztanleria aipatzen dute, hau da, erroldak egin zirenean udalerrian zuedenak. Hortik datoz biztanle deiturikoen aldean zenbait desberdintasun)
Lagosen ikuspegi panoramikoa
Ezaugarri geografikoak
Hondartzak
• Ria de Alvor
- Meia Praia
- Praia de São Roque
- Cais da Solaria
- Praia da Batata
- Praia dos Estudantes
- Praia do Pinhão
- Praia da Dona Ana
- Praia do Camilo
- Praia dos Pinheiros
- Praia Grande
- Praia da Ponta da Piedade
- Praia do Barranco Martinho
- Praia do Canavial
- Praia do Porto de Mós
- Praia da Luz
- Praia da Calheta
Klima
Datu klimatikoak (Lagos) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 15.9 | 16.6 | 17.8 | 19.7 | 22.1 | 25.1 | 28.1 | 28.5 | 26.0 | 22.8 | 19.0 | 16.6 | 21.5 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | 12.1 | 12.6 | 13.9 | 15.5 | 17.6 | 20.3 | 22.8 | 23.3 | 21.4 | 18.8 | 15.2 | 12.8 | 17.2 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 8.4 | 8.7 | 10.1 | 11.3 | 13.1 | 15.6 | 17.5 | 18.1 | 16.9 | 14.8 | 11.4 | 9.0 | 12.9 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 76 | 65 | 44 | 36 | 20 | 12 | 0 | 2 | 14 | 52 | 78 | 75 | 474 |
Iturria: Climate-data.org[9] |
Hiri senidetuak
Lagos udalerria honako hiri hauekin senidetuta dago: [10]
|
|
Erreferentziak
- Instituto Geográfico Português. (2013). (XLS-ZIP) Áreas das freguesias, municípios e distritos/ilhas da CAOP 2013. Direção-Geral do Território.
- INE. (2012). (XLSX-ZIP) Quadros de apuramento por freguesia. Instituto Nacional de Estatística.
- Lei n.º 11-A/2013, de 28 de janeiro: Reorganização administrativa do território das freguesias. Anexo I. Diário da República, 1.ª Série, n.º 19, Suplemento, de 28/01/2013.
- Tripadvisor. (2012). 15 Destinations on the Rise. .
- Sul Informação. (22/12/2012). Quatro municípios do Algarve criam associação de cidades Slow. .
- Câmara Municipal de Lagos. Plano de Urbanização de Lagos. .
- Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes
- INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros
- climate-data.org. (2020). Climate of Lagos, Portugal. .
- https://web.archive.org/web/20210122181004/https://www.anmp.pt/anmp/pro/mun1/gem101l0.php?cod_ent=M8600
Bibliografia
- Paula, Rui Mendes (1992). Lagos. Evolução Urbana e Património. Lagos: Câmara Municipal de Lagos. 392 orrialde. ISBN 9789729567629
- Cardo, Mário (1998). Lagos Cidade. Subsídios para uma Monografia. Lagos: Grupo dos Amigos de Lagos. 80 orrialde
- Coutinho, Valdemar (2008). Lagos e o Mar Através dos Tempos. Lagos: Câmara Municipal de Lagos. 95 orrialde