Lactarius glyciosmus
Lactarius glyciosmus Russulaceae familiako onddo bat da.[1] Ez da jangarria, espezie txikia eta arraroa delako. Ez da ohikoa Euskal Herrian, baina oso hedatua dago Europako iparraldean.
Lactarius glyciosmus | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Russulales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Russulaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Lactarius | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Lactarius glyciosmus Fr., 1838 | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Deskribapena
Kapela: 4 eta 6 cm arteko diametrokoa, hasieran ganbila, gero laua eta azkenik apur bat hondoratua erdian, askotan titi txiki batekin. Azala likatsua eguraldi hezearekin; gainerakoan lehorra, pruinaduna eta apur bat zimurtua edo zimeldua. Kolorea gris-beix eta arrosa-lila artean ibiltzen da.
Orriak: Ez oso estu, adnatak edo dekurrenteak, tartekatutako orritxo ugarirekin, krema-laranja koloretik lehoi kolorera doazenak.
Orri adnatak: Oinera iritsi eta harekin bat egiten duten orriak.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak
Hanka: 2-4 x 0,3-0,8 cm-koa, luzea, lehorra, hauskorra, oinarrirantz mehetua eta orrien kolore berekoak.
Haragia: Mehea, hauskorra, hasieran zaporea gozoa, gero garratz samarra, eta kokozko gaileten usain bereizgarria du. Latex-a ez oso ugari, zuria, hasieran zapore gozokoa, gero garratza.[2]
Etimologia: Lactarius terminoa “lac”, “lactis”, esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean. Glyciosmus epitetoa grekotik dator, "glykys" hitzetik, gozoa esan nahi du, eta "osme" hitzetik usaina esan nahi du. Bere usain bereziagatik.
Jangarritasuna
Ez da jangarria.[3]
Nahasketa arriskua
Erraz identifikatzen da, batez ere kokozko gaileten usain handiagatik, lila tinduak dituen titidun kapelagatik eta urkietan ateratzen delako.
Sasoia eta lekua
Udan eta udazkenean, batez ere urkien eta haltzen azpian.[4]
Banaketa eremua
Europa, Japonia, Errusia, Zeelanda Berria, Kanada eta Ameriketako Estatu Batuak.
Erreferentziak
- Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- (Gaztelaniaz) Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala. (1992). Euskal Herriko perretxikoak. Litografía Danona s. coop.ltda, 617 or. ISBN 84-7173-211-4..
- (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona,, 381 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 88 or. ISBN 84-282-0865-4..