Kornuallesko gudua

Henrike III.a Frantziakoaren hilketaren ondoren, Henrike III.a Nafarroakoa protestanteak frantziar koroa bereganatu zuen. Liga Katolikoak, Sixto V.a aita santuak eta Filipe II.a Espainiako erregeak Frantziako erregetzat aitortzeari uko egin zioten. Hori zela eta, Espainiako erregeak 1590ean Juan del Águila burua zuen espedizio bat bidali zuen Frantziara.

Ingelesek, 1585ean hasitako gerragatik, protestante eta Espainiaren etsai gisa, Henrike Nafarroakoari lagundu eta tropak bidali zituzten Frantziara.

1595ean Juan del Águilak Ingalaterraren aurkako zigor espedizio bat antolatzea erabaki zuen. Espedizioa Karlos Amezketari agindu zitzaion, honek, hiru arkabuzari-konpainien agindupean (400 gizon inguru), uztailaren 26an Blavetetik (egungo Port-Louis) Pedro Zubiaurren eskuadrako lau galeratan ("Nuestra Señora de Begoña", "Salvador", "Peregrina" eta "Bazana") itsasoratu zen.[1] Penmarc'hen geldiketa bat egin ondoren, eskuadra abuztuaren 2an Ingalaterrako Erresuman lehorreratu zen, Mount's Bayn (Kornualles) hain zuzen ere.[2]

Milizia ingelesek, milaka gizonez osaturik eta tropa espainiarrak inbadituz gero ingelesen defentsaren giltzarri zirenek, armak bota eta izuak jota ihes egin zuten. Bi egunetan espainiarrek nahi zuten guztia hartu eta Mousehole, Paul, Newlyn eta Penzance herriak erre zituzten. Gotorleku ingelesen artilleria ere desmuntatu eta galeretan ontziratu zuten.

Egunaren amaieran, ohiko meza katolikoa ospatu zuten Ingalaterrako lurretan, Ingalaterra garaitua izan ondoren eliza bat eraikiko zutela hitz emanez. Berriro ontziratu ziren, preso guztiak hondartzetara bota zituzten, Royal Navyko ontzi bat hondoratu zuten eta haiek kanporatzeko bidalia izan zena Francis Drake eta John Hawkinsen agindupeko gerra-flota bat saihestu zuten.[3][4][5]

Abuztuaren 5ean, Frantziara itzuli eta hurrengo egunean, 46 ontziko herbeheretar ontzidi batekin topo egin zuten, eta handik ihes egitea lortu zuten, baina aurretik bi ontzi etsai hondoratu zituzten. Abuztuaren 10ean, Amezketa eta bere gizonak garaile lehorreratu ziren Blaveten, nahiz eta aurretik Penmarc'hen gelditu ziren berriro, non konponketa batzuk egin ziren. Espedizioak 20 baja izan zituen, guztiak holandarren aurkako borrokan.

Amezketaren espedizioa Ingalaterran soldadu espainiarrak lehorreratu zituen bakanetako bat (baina ez bakarra) izan zen.

Mantxako kanaleko portuen kontrolak, 1595ean Amezketa lehorreratzeko izan zituen erraztasunak eta Ingalaterrako lehorreko tropen ahuleziak (armak utzi zituzten miliziak), 1597an beste inbasio flota berri bat sortzea bultzatu zuten.