Kolektibizazio

Kolektibizazioa ekoizpen-baliabideen sozializazioa da, ekoizpen-bideen jabetza pribatuko banakako erregimen batetik jabetza-erregimen sozial batera igarotzeko prozesua da, dela komunitate batena, dela estatu batena.

Baliabideak sozializatzeko proposamena ez da ez kontsumo-ondasunetara ez norberaren gauzetara zabaltzen, eta ez du bilatzen ahalegin pertsonalaren ondoriozko soldata edo irabaziak saihestea.[1]

Komunismoarentzat, sozialismoarentzat, kooperatibismoarentzat, anarkismoarentzat, mutualismoarentzat eta abarrentzat, kolektibizazio kontzeptuak zentzu berezia du: prozesu ekonomikoak gizartearen kontrolera itzultzea, gizakiaren askatasuna lortzeko. Liberalismoaren askatasunaren nozioaren oso desberdina da ideia hau, jabetza pribatuan oinarritzen dena.

Kolektibizazioa industriena izan daiteke (adibidez, Espainiako gerra zibilean eremu errepublikanoan gertatu zen bezala), edo landa-eremukoa, munduko leku askotan gertatu dena. Gaur egun, globalizazioaren, erantzukizun sozial korporatiboaren eta ingurumen-krisiaren munduan, zor ekologikoaren kolektibizazioaz hitz egiten da.

Landa-kolektibizazioa
Sakontzeko, irakurri: «Nekazaritza kolektibo»
"Eraman baserri kolektibora!" —Kolkhoz emakume langileen afixa, Yiddish-ez, 1920.

Nekazaritza kolektiboa eta nekazaritza komunala hainbat motatako nekazaritza-ekoizpen dira, non zenbait nekazarik beren ustiategiak enpresa bateratu gisa kudeatzen dituzten[2]. Bi etxalde komun mota daude: nekazaritza kooperatibak, non kide-jabeek nekazaritzako jarduera kolektiboetan parte hartzen duten, eta estatu-granjak, gobernu zentralizatu batek jabetzan eta zuzenean administratuak diren. Laborantza lurrak gehitzeko prozesuari, kolektibizazio deritzo. Herrialde batzuetan (besteak beste, Sobietar Batasunean, Ekialdeko Blokeko herrialdeetan, Txinan eta Vietnamen), aldaketak izan dira, bai estatuak, bai eta lankidetzako agintariek aldatu dituztenak. Esate baterako, Sobietar Batasunak kolkinduy (kudeaketa kooperatiboko haztegiak) eta sovkinduy (Estatuko kudeaketako haztegiak) zituen.

Erreferentziak
  1. Jan. W. Makhaiski: La science socialiste, nouvelle religion des intellectuels (1905).
  2. Definition of collective farm in The New Shorter Oxford English Dictionary, Clarendon Press, Oxford, 1993.

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.