Knut Hamsun

Knut Hamsun, Knut Pedersen jaioa, (Vågå, 1859ko abuztuaren 4a – Grimstad, 1952ko otsailaren 19a) norvegiar eleberrigilea izan zen. Haurtzaro latza izan ondoren, lanbide askotan aritu zen, Norvegia osoan zehar. Bi aldiz emigratu behar izan zuen Ameriketara. Kopenhagen bizi zela, Sult (1890, Gosea, J.M. Mendizabalek euskarara itzulia) eleberri autobiografikoa argitaratu zuen. Norvegiako literaturan benetako iraultza ekarri zuen eleberri arrakastatsu horrek; obra horretan Hamsunek bere poetika erakutsi zuen: gizartearen deskribatze-molde errealistaren gaitzespena eta arimaren bizitza, inkontzientearen, ametsaren eta misterioaren goresmena. Nietzsche, Strindberg, Byron eta Dostoievskiren eragina izan zuen, eta izadira itzultze erromantikoa eta menturazko bizitza laudatu zituen bere eleberrietan: Mysterier (1892, Misterioak), Pan (1894), Victoria (1898). 1904an Bihotz basatia izeneko poema-bilduma argitaratu zuen. Nekazari-zibilizazioaren suntsipenak sorturiko sentimena islatu zuen bere obra nagusian: Markens grøde (1917, Lurrak emandako uzta). Sentipen primitiboak mugitzen duen arlote librea gai hartuta, trilogia bat idatzi zuen: Arloteak (1927), Augusto (1930) eta Bizitza aurrera doa (1933). Bere ideiek nazionalsozialismoa onartzera eraman zuten, 1930etik aurrera, eta Quislingen gobernuaren eta Norvegian sartuak ziren alemaniarren alde egin zuen. Gerra amaiturik, traizioagatik epaitu zuten, eta, haren adina zela eta, hiru urtez (1945-1948) eritegi batean sartu. Bertan eguneroko bat idatzi zuen: Belarra hazten den bideetan zehar (1949).

Knut Hamsun
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Knut Pedersen Hamsun
Jaiotza	Vågå eta Lom, 1859ko abuztuaren 4a
Herrialdea	Norvegia
Heriotza	Grimstad, 1952ko otsailaren 19a (92 urte)
Hobiratze lekua	Nørholm (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Bergljot Bech (en)  (1898ko maiatzaren 13a -  1906) Marie Hamsun (en)  (1909 -  1952ko otsailaren 19a)
Seme-alabak	ikusi Arild Hamsun Ellinor Hamsun Tore Hamsun (en) Victoria Hamsun Charlesson (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	norvegiera daniera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, eleberrigilea, antzerkigilea, kritikaria eta idazlea
Lan nabarmenak	ikusi Hunger (en) Growth of the Soil (en)
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria  (1920) Goethe Medal for Art and Science
Influentziak	Arthur Schopenhauer, Bjørnstjerne Bjørnson, Lord Byron, August Strindberg, Friedrich Nietzsche eta Fiodor Dostoievski
Mugimendua	neo-romanticism (en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Nasjonal Samling (en)
hamsunsenteret.no… eta hamsunsenteret.no…

1920an Literaturako Nobel Saria jaso zuen.