Kas (txirrindularitza taldea)

Kas taldearen sorrera 1958an izan zen eta lehendabiziko garaipena Fausto Izak lortu zuen Espainiako Vueltan[1]. Taldea Gasteizen zuen egoitza eta babeslearen izena urdinez idatzita maillot hori batean jantzi zuen[2].

1958 eta 1979 urteen artean izan zen pelotoian. 1959an orduko izar nagusietariko bat zen Federico Martín Bahamontes[3] fitxatu zuten, Frantziako Tourrean eta Espainiako Vueltan Mendiko Sailkapena lortutakoa. Bahamontes urte hartako Tourra irabazi zuen Espainiako selekzioarekin. Nahiz eta Bahamontesek 1960an taldea utzi, Antonio Karmanyk 1960, 1961 eta 1962ko mendiko sailkapenak lortu zituen Vueltan.

Dalmacio Langarika kirol-zuzendaria izanik, Julio Jimenezek 1964 eta 1965eko mendiko sailkapenak lortu zituen Vueltan. Kas-Kaskol taldea guztiz izan zen nagusi 1966ko Vueltan: Francisco Gabika, Eusebio Vélez eta Carlos Etxeberria euskal herritarrek podiuma osatu zuten, eta Gregorio San Miguelek mendiko sailkapena lortu zuen.[4]

1967an eta 1968an Vueltako talde sailkapena lortu zuen. 1971an José Manuel Fuente fitxatu zuten. Fuentek 1971ko Italiako Giroaren Mendiko Sailkapena eta 1972ko Vuelta irabazi zituen, bigarrena Miguel Maria Lasa oiartzundarra bigarrena izanik[5]. Urte hartan Giron ezin zuen Eddy Merckx mendean hartu. 1973ko Tourrean hirugarrena izan zen Bernard Thévenetek azken erlojupekoan bigarren postu kendu zionean. Fuentek 1974ko Vuelta irabazi zuen[6].

1975ean Kasek Mendiko Sailkapena, Puntukakoa eta Taldekoa irabazi zituen, hala ere, ezin zuen sailkapen orokorra lortu Agustín Tamamesek Txomin Perurena eta Miguel Mari Lasa irabazi zituelako. Fuentek lasterketa utzi behar zuen[7]. Kasek berriro irabazi zuen Vuelta 1976an José Pesarrodona irabazlea izanik. Mendiko sailkapena Andrés Olivak lortu zuen. 1978an eta 1979an Vueltako taldeen sailkapenak irabazi zituen.

1979an taldea belgikar bilakatu zen, kirol-zuzendaria Robert Lelangue izanik. Orduko izarra Lucien Van Impe izan zen Tourreko etapa lortu zuena[8]. Orduan babesleak pelotoia utzi zuen.

1985ean Kas berriro sartu zen pelotoian Skil-Semekin batera, kirol-zuzendaria Jean de Gribaldy frantziarra izanik[9]. Orduko izarra Seán Kelly irlandarra izan zen, 1986an Vueltako hirugarrena eta Euskal Herriko Itzulia eta Volta a Catalunyaren garailea izan zena. Orduan frantziar lizentziapean ibili zen.

Kellyk ez ezik Acacio Da Silva edo Pascal Richard taldekideek ere garaipenak lortu zituzten[10]. Hala ere, 1987ko urtarrilean de Gribaldy kotxe-istripu batean hil eta taldeak espainiar lizentzia berreskuratu zuen. 1987an Kellyk, Vuelta irabaztekotan bazen ere, 1988an lortu zuen. 1988an Luis Knörr enpresaria hil zen eta Kasek babesa utzi zuen[11].

Kasek ziklo-kross txirrindulari batzuk ere babestu zituen 1980an[12], 1993an[13] eta 1994an[14].