Karl Zsigmondy
Karl Ernst Zsigmondy (Viena, 1867ko martxoaren 27a; † 1925eko urriaren 14a) austriar matematikari eta unibertsitate irakaslea izan zen. Vienako Unibertsitate Teknologikoko errektorea izan zen.
| Karl Zsigmondy | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Viena, 1867ko martxoaren 27a |
| Herrialdea | .svg.png.webp){kind=small} Austria-Hungariako Inperioa  Austria |
| Bizilekua | Austria Viena |
| Heriotza | Viena, 1925eko urriaren 14a (58 urte) |
| Hobiratze lekua | Vienna Central Cemetery (en)  |
| Familia | |
| Aita | Adolf Zsigmondy |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Parisko Unibertsitatea Vienako Unibertsitatea Göttingengo Unibertsitatea Berlingo Humboldt Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | alemana |
| Ikaslea(k) | ikusi
|
| Jarduerak | |
| Jarduerak | matematikaria |
| Enplegatzailea(k) | Vienako Unibertsitatea Vienako unibertsitate teknologikoa |
Biografia
Karl Zsigmondyk Hernalseko Gymnasiumean ikasi zuen lehenik, eta 1886tik aurrera matematika ikasi zuen Vienako Unibertsitatean, non 1890ean doktoretza lortu zuen Über die Eigenschaften der Binominalreihe und einige Auswirkungen derselben (Serie binomialaren propietateei eta haren inplikazio batzuei buruz) tesiarekin. Bere irakasleen artean Gustav von Escherich, Emil Weyr eta Josef Stefan daude. Doktoretza egin ondoren 1891n Berlingo Unibertsitatera joan zen Leopold Kroneckerrekin zenbakien teoria ikastera. Kroneckerren heriotzaren ondoren, Felix Kleinekin elkartu zen Göttingengo Unibertsitatean, eta geroago Parisko Sorbonan. 1893an Vienara itzuli zen, eta hurrengo urtean Vienako Unibertsitatean matematikan lizentziatu zen.
1895etik 1901era Emanuel Czuberren laguntzaile izan zen Vienako Unibertsitate Politeknikoko matematika sailean, eta 1902tik irakasle elkartua izan zen han. 1905ean Pragako Alemaniako Unibertsitate Teknikoko matematikako irakasle titular izendatu zuten. Moritz Allék erretiroa hartu ondoren, 1906an Vienara itzuli zen, eta matematika I-eko katedradun izan zen I (1921 arte) eta II-koa (1921etik) 1925ean hil zen arte. Bere laguntzaileen artean Hermann Rothe zegoen. 1916/17 eta 1917/18 ikasturteetan, baita 1920/21ean ere, Departamentu Nagusiko dekanoa izan zen, eta 1918/19 ikasturtean Vienako Unibertsitate Teknologikoko errektore hautatu zuten.
1921ean zinegotzi izendatu zuten. Zsigmondyren teorema bere izena du. [1]
Bere anaia Richard Zsigmondyk Kimikako Nobel Saria jaso zuen 1925ean, Emil eta Otto anaiak mendizale eta medikuak ziren bitartean. Haien aita Adolph Zsigmondy dentista izan zen.
Karl Zsigmondy 1925ean hil zen 58 urte zituela eta Simmering Hilerri Ebanjelikoan lurperatu zuten. [2]
Argitalpenak (hautaketa)
- Zsigmondy, K.. (1892-12-01). «Zur Theorie der Potenzreste» Monatshefte für Mathematik und Physik 3 (1): 265–284. doi:. ISSN 1436-5081..
- Zsigmondy, K.. (1893-12-XX). «Notiz über einige Kriterien für gewisse in bestimmten linearen Formen enthaltene Primzahlen» Monatshefte für Mathematik und Physik 4 (1): 79–80. doi:. ISSN 0026-9255..
- Zsigmondy, K.. (1894-12-XX). «Über einige allgemein giltige, additiv gebildete Kriterien für Primzahlen» Monatshefte für Mathematik und Physik 5 (1): 123–128. doi:. ISSN 0026-9255..
- Zsigmondy, K.. (1896-12-XX). «Beiträge zur Theorie Abel'scher Gruppen und ihrer Anwendung auf die Zahlentheorie» Monatshefte für Mathematik und Physik 7 (1): 185–290. doi:. ISSN 0026-9255..
- Zsigmondy, K.. (1897-12-XX). «Über wurzellose Congruenzen in Bezug auf einen Primzahlmodul» Monatshefte für Mathematik und Physik 8 (1): 1–42. doi:. ISSN 0026-9255..
Irakurketa gehiago
- Mikoletzky, Juliane; Böhlau Verlag GmbH & Co. KG (2015). Eine Sammlung von außerordentlicher Geschlossenheit die Rektorengalerie der Technischen Universität Wien = A collection of unusual completeness ([1. Aufl.] edición). ISBN 978-3-205-20113-7. OCLC 943052418.
- Kothe, Jochen. «DigiZeitschriften: Seitenansicht» www.digizeitschriften.de.
Erreferentziak
- Weisstein, Eric W.. «Zsigmondy Theorem» mathworld.wolfram.com.
- «Evangelischer Friedhof Simmering - ZSIGMONDY Karl» web.archive.org 2016-03-06.
