Karl Ernst von Baer
Karl Reinhold Ernst von Baer (Piibe, Errusiar Inperioa, gaur egun Estonia, 1792ko otsailaren 28agreg./otsailaren 17ajul. - Dorpat, Errusiar Inperioa, gaur egun Tartu, Estonia, 1876ko azaroaren 28agreg./azaroaren 16ajul.) sendagilea eta biologoa izan zen.
Karl Ernst von Baer | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Piibe (en) , 1792ko otsailaren 17a (juliotar egutegia) | ||
Herrialdea | Errusiar Inperioa | ||
Bizilekua | Errusiar Inperioa | ||
Talde etnikoa | Baltikoko alemaniarra | ||
Heriotza | Tartu, 1876ko azaroaren 16a (juliotar egutegia) (84 urte) | ||
Familia | |||
Aita | Johann Magnus von Baer | ||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Imperial University of Dorpat (en) Würzburgeko Unibertsitatea | ||
Doktorego ikaslea(k) | Alexander Lehmann (en) | ||
Hizkuntzak | latina errusiera alemana | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | esploratzailea, antropologoa, zoologoa, medikua, biologoa, entomologoa, katedraduna, botanikaria, lur-jabea, landare biltzailea eta fisiologoa | ||
Lantokia(k) | San Petersburgo eta Zembla Berria | ||
Enplegatzailea(k) | Königsbergeko Unibertsitatea S. M. Kirov Military Medical Academy (en) | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Kidetza | Royal Society Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia Suediako Zientzien Errege Akademia San Petersburgoko Zientzien Akademia Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Hungariako Zientzien Akademia Zientzien Bavariar Akademia Zientzien Errusiar Akademia Prusiako Zientzien Akademia Arteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Accademia delle Scienze di Torino Corporation Estonia (en) | ||
Zerbitzu militarra | |||
Parte hartutako gatazkak | Napoleondar Gerrak |
Bizitza
Alemaniako Königsbergeko Unibertsitatean izan zen irakasle, eta han egin zituen aurkikuntzarik garrantzizkoenak. 1827an argitaratu zituen ugaztunen arrautzari buruz egindako ikerketak. Graffek mende bat lehenago zenbait folikulu aurkitu zituen ugaztunen arrautzetan. Harrezkero, folikulu horiek arrautzak zirela uste izan zen. Baerrek txakurraren folikulua ireki, eta barruan arrasto txiki bat zegoela ikusi zuen mikroskopioaren bidez, berez arrautza zena. Behaketa horri esker argitu zen ugaztunen garapena beste animalienaren antzekoa zela. Arrautza hainbat ehunez osatuta dagoela azaldu zuen bere lanetan; ehun horietan organoak eratzen dira, hau da, organo bakoitzari ehun bat dagokio. Ornodun guztien enbrioiek oso antzeko garapena dutela baieztatu zuen, nahiz eta garapenaren bukaeran desberdinak izan oso. Charles Darwin Baerren ikerketetan oinarritu zen, eboluzioaren teoria eratzeko.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.