Kalko

Hizkuntzalaritzan, kalkoa beste hizkuntza batetik zuzenean mailegaturiko hitza edo esamoldea da. Latinezko "verbum pro verbo" esamoldea ere erabili izan da horiek izendatzeko. Estilo-liburuetan eta itzulpengintzako eskuliburuetan, kalko okerrak definitu eta sailkatu ohi dira[1][2], horien inguruan eztabaida izaten bada ere. Hasieran bitxitzat hartutako kalko batzuk, denbora aurrera joan ahala eta arrakasta izanez gero, hizkuntzan normalizatutzat har daitezke.

Artikulu hau hizkuntzari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Kalko (argipena)».

Bi hizkuntza harreman estuan daudenean, biak batera hainbat hiztunen ahotan, bien arteko interferentziak gerta daitezke. Hizkuntza baten berezko moldeetan nahasmenak sor daitezke, beste hizkuntzak eraginik. Elebidun batzuek bi kodeak ez dituzte guztiz bereizten eta kode batetik bestera pasatzean, moldeen kopia traketsak egiteko arriskua egoten da. Hiztun elebidunei gerta dakieke erabiltzen dituzten bi hizkuntzen arteko desoreka. Bi hizkuntzen ezagutzaren, erabilpenaren, prestigioaren oreka edo desoreka azalduko ditu hizkuntzen arteko kalkoen norabideak.

Motak
  • Kalko fraseologikoa: esapideak hitzez hitz hizkuntza batetik bestera itzultzen dira.
  • Kalko sintaktikoa: hizkuntza bateko funtzio edo eraikuntza sintaktikoak beste hizkuntza batean imitatzen dira.
  • Maileguen itzulpena: terminoak morfemaz morfema itzultzen dira beste hizkuntza batera.
  • Kalko edo mailegu semantikoa: hizkuntza batean hitz batek dituen beste esanahi batzuk beste hizkuntza batera transferitzen dira.
  • Kalko morfologikoa: hitz baten flexioa transferitzen da beste hizkuntzara.

Ikus, gainera

Erreferentziak
  1. «Kalkoen Behatokia - UPV/EHU» www.ehu.eus (Noiz kontsultatua: 2021-03-16).
  2. Kalkoak | Hizkuntza akatsak. (Noiz kontsultatua: 2021-03-16).

Bibliografia
  • Gotzon GARATE Erdarakadak. Saihesteko moduko kalko okerren bilduma. Gero-Mensajero. Bilbo. 1988.
  • Juan GARZIA GARMENDIA Kalko okerrak, Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia, Vitoria-Gasteiz, 2005.
  • Xabier Alberdi (koordinatzailea), Xabier Altzibar, Julio Garcia eta Asier Larrinagaː Kalkoen Behatokia, Euskal Herriko Unibertsitatea. ISBN: 978-84-693-9891-3

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.