Kahoze
Kahoze[1][lower-alpha 1] Argako Erriberako Miranda Arga udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Izarbeibar-Novenera eskualdean.
Kahoze | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
Kokapena | |
Herrialdea | ![]() |
Eskualdea | Izarbeibar-Novenera |
Udalerria | Miranda Arga |
Administrazioa | |
Mota | herri hustu |
Izen ofiziala | Cahués |
Posta kodea | 31253 |
Herritarra | kahoztar |
Geografia | |
Koordenatuak | 42°28′07″N 1°48′55″W |
Garaiera | 353 metro |
Distantzia | 57,6 km (Iruñetik) |
Demografia |
XIV. mendean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Mirandako Udalara pasa ziren.
Bertako biztanleak kahoztarrak ziren.
Izena
Kahoze toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:
- gaztelaniaz: Cahués
- nafar erromantzez edo aragoieraz: Cagués
Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]
- Cabues (1713)
- Molino de Cabues (1845)
- Cahués (1993)
Historia
Dirudienez, XII. mendearen hasieran nobleen jaurerrikoa zen, eta bertan, dohaintza bidez, Iratxeko monasterioa jaso zuen 1114an. Hurrengo mendean, San Joan Ospitaletarrek 1208an erosi zuten, eta 1237an enkomienda bat ezarri zuten bertan. Hala ere, hiribildua 1280 baino lehen Koroaren jabetzan integratu zen, eta urtean 15 kahitzeko garia eta beste hainbeste garagar eta olo ematen zizkion. Gainera, Gil Gartzeitz Azagrakoa eta Gonzalo Ibainetz Baztangoa izan ziren 20 kahitzeak gehitu behar ziren, Nabarreriako Gerraren ondorioz haien ondasunak bahitu zituzten arte.
XIV. mendearen lehen erdian despopulatu bide zen. Haren amaiera, 1307an Oier Maulekoa utzia eta, dirudienez, gero Koroaren ondarera itzulia, Faltzesko eta Miranda Argako kontzejuek eztabaidatu zuten 1422an.
Oharrak
- /kà.os̻é/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: kamutsa lehengo eta zorrotza azken silaban
Erreferentziak
- Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
- «Kahoze - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
Ikus, gainera
- Miranda Arga
- Argako Erribera
- Nafarroa Garaia