Juzhno-Sakhalinsk
Juzhno-Sakhalinsk[1] (errusieraz: Ю́жно-Сахали́нск), 1882-1905 bitartean Vladimirovka (errusieraz: Влади́мировка) eta 1905-1946 bitartean Toyohara (japonieraz: 豊原, Toyohara) deitua, Errusiako hiria da, Ekialde Urrunean dagoen Sakhalin oblasteko hiriburua. Sakhalin uhartearen hegoaldean dago, Susuia ibaiaren ertzean, Korsakov portutik 42 km iparraldera[2]. 2010ean 181.728 biztanle zituen[3].
Juzhno-Sakhalinsk Южно-Сахалинск | |||
---|---|---|---|
Errusiaren banaketa administratiboa | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Errusia | ||
Errusiako oblastak | Sakhalin oblasta | ||
Hiri okruga | Yuzhno-Sakhalinsk Urban Okrug | ||
Izen ofiziala | Ю́жно-Сахали́нск | ||
Jatorrizko izena | Южно-Сахалинск | ||
Posta kodea | 693000–693101 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 46°57′N 142°44′E | ||
Azalera | 164.66 km² | ||
Altuera | 40 | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 194.882 (2017) −5.972 (2019) | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1882 | ||
Telefono aurrizkia | 424, 4242 | ||
Ordu eremua | UTC+11:00 | ||
Hiri senidetuak | Hakodate, Asahikawa eta Wakkanai | ||
http://yuzhno.sakh.ru/ |
Historia
Juzhno-Sakhalinsken sorburua 1882. urtean sortutako Vladimirovka errusiar kokalekua izan zen.
1904-1905ko Errusia-Japonia Gerrari amaiera eman zion Portsmoutheko Hitzarmenaren ondorioz, Sakhalin uhartearen hegoaldea Japoniaren esku geratu zen. Ordura arte Vladimirovka zenari japoniarrek Toyohara («Emankortasunaren ibarra») izena eman eta Karafutoko prefekturako hiriburu izendatu zuten. Bigarren Mundu Gerraren amaieran sobietarrek hiria berreskuratu zuten; Juzhno-Sakhalinsk izendatu[2] eta hiriburu administratibo bihurtu zuten.
Oraindik ere Errusiaren eta Japoniaren arteko gatazkak bizirik dirau, batez ere inguruko petrolio- eta gas-hobiengatik. Edozein modutan ere, Japoniak, Txinak eta Hego Koreak baliabide horien eskari handia daukatenez, hiria eta ingurua hazten doaz.
Japoniar garaiko eraikin gutxi daude zutik gaur egun Juzhno-Sakhalinsken; horietako bat, ikusgarrienetarikoa, Eskualdeko Ikasketen Sakhalingo Museo bihurtuta dago.
Klima
Juzhno-Sakhalinskek klima kontinental hezea du, Dfb Köppen klima sailkapenaren arabera.
Datu klimatikoak (Yuzhno-Sakhalinsk) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 4.3 | 6.2 | 12.5 | 22.9 | 27.8 | 30.8 | 30.8 | 34.7 | 29.0 | 22.8 | 18.1 | 7.4 | 34.7 |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | -6.7 | -5.3 | -0.3 | 6.9 | 13.4 | 17.7 | 20.8 | 22.4 | 18.9 | 12.2 | 3.2 | -3.7 | 8.3 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | -12.2 | -11.6 | -5.6 | 1.7 | 6.9 | 11.7 | 15.5 | 17.3 | 13.2 | 6.5 | -1.6 | -8.6 | 2.8 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | -17.0 | -17.3 | -10.7 | -2.4 | 2.5 | 7.5 | 12.0 | 13.6 | 8.5 | 1.8 | -5.4 | -13.1 | -1.7 |
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -31.6 | -34.8 | -31.1 | -17.3 | -10.0 | -2.0 | 1.5 | 1.0 | -4.2 | -9.0 | -22.6 | -29.0 | -34.8 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 49 | 37 | 49 | 59 | 67 | 51 | 83 | 110 | 114 | 99 | 81 | 62 | 861 |
Euri egunak (≥ 1 mm) | 0.3 | 0.4 | 2 | 9 | 17 | 17 | 20 | 19 | 19 | 18 | 9 | 2 | 132.7 |
Elur egunak (≥ 1 mm) | 25 | 24 | 24 | 13 | 3 | 0.1 | 0 | 0 | 0 | 4 | 20 | 26 | 139.1 |
Eguzki orduak | 133.9 | 142.3 | 186.0 | 194.4 | 200.9 | 208.3 | 171.1 | 156.2 | 187.2 | 163.7 | 115.2 | 100.8 | 1960 |
Hezetasuna (%) | 83 | 81 | 78 | 76 | 77 | 83 | 86 | 86 | 83 | 80 | 81 | 83 | 82 |
Iturria (1): Pogoda.ru.net[4] | |||||||||||||
Iturria (2): [5] |
Senidetutako hiriak
- Japonia Ansan
- Japonia Asahikawa (Hokkaido)
- Japonia Hakodate
- Txina Yanji
Erreferentziak
- Alfabeto zirilikoz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema Euskaltzaindia.net
- Yuzhno-Sakhalinsk Global.britannica.com
- «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia» Gks.ru
- .
- https://web.archive.org/web/20121106173935/http://www.wunderground.com/NORMS/DisplayIntlNORMS.asp?CityCode=32150&Units=metric Seasonal Weather Averages