Juan Bautista Aguirre
Juan Bautista Aguirre y Carbo (Daule, egungo Ekuador, 1725eko apirilaren 11 - Tivoli, egungo Italia, 1786ko ekainak 15) Amerika kolonialeko idazle eta poeta nabarmena izan zen. Hispanoamerikako eta Ekuadorreko poesiaren aitzindaritzat jotzen da.
| Juan Bautista Aguirre | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Daule Canton (en)  , 1725eko apirilaren 11 |
| Herrialdea |  Ekuador |
| Heriotza | Tivoli, 1786ko ekainaren 15a (61 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | poeta eta idazlea |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa |
| Erlijio-ordena | Jesusen Konpainia |
Biografia
Carlos Aguirre Ponce de Solís milizianoen kapitainaren eta Teresa Carbo Cerezoren, [1] biak Guayaquilekoak, semea zen. Quitoko San Luis Colegio Seminarioan ikasi zuen, eta han bizi izan zen hogeita hamar urtez, ia bere bizitzaren erdia. 1758an Jesusen Lagundian sartu zen.
Quiton irakatsi zuen San Gregorio Magnoko Unibertsitatean, jesulagunak 1767an Hispanoamerikatik kanporatu zituzten arte. Urte horretako abuztuaren 20an, Guayaquil-etik irten zen Faenzara, Italiara, Quitoko jesulagunentzako konfinamendu lekura.
Italian zegoeneko, Ravenako jesulagunen komentuko superior eta Ferrarako ikastolako erretore izan zen. Klement XIV.a aita santuak jesuiten agindua 1773an deuseztatu ondoren, Erroman ezarri zuen bere bizilekua Pio VI.aren pontifikatuaren pean. Tivoliko apezpikuaren lagun zen, Gregorio Bamaba Chiaramonti monsinorea, etorkizuneko Pio VII.a. [2]
Literatura- eta erlijio-lana
Juan Bautista Agirrek erlijio idazle gisa oratoria erlijiosoa landu zuen, eta filosofo gisa bertso ugari idatzi zituen, erlijio-olerki eta moraletatik hasi eta maitasun motakoetara, askotan mitologikoak diren gai zabal bati erantzuten diotenak. Bere poesia orduko gongoriarrean oso ainguratuta dago. [3]
Juan Bautista Agirrek, gero Ekuador izango zenaren lehen poeta koloniala izan arren, ezezaguna eta denbora askoan gutxietsi zuten 1918an Gonzalo Zaldumbide intelektual ekuadortarrak merezitako lekura itzuli zuen arte "Un Gran poeta guayaquileño del S.XVIII, el Padre Juan Bautista Aguirre" izenburuko artikuluaren bidez.
Bere produkzio gehiena ez zen 1937an, bere "Versos castellanos, obras juveniles, misceláneas" aurkitu ziren arte, eta horien artean "Breve diseño de las ciudades de Guayaquil y Quito" hamarrenetako epistola nabarmentzen da. [3]
Gaur egun Erakunde batek bere izena darama
Juan Bautista Aguirre Hezkuntza Unitatea
Erreferentziak
- Robles y Chambers (1938)
- Espinosa (2006)
- Biografías y Vidas. Juan Bautista Aguirre. .
Bibliografia
- Cevallos Candau, Francisco Javier (1983). Juan Bautista Aguirre y el barroco colonial. Madrid : Edi-6. ISBN 84-85786-67-X.
- Espinosa Cordero, Simón. (2006). Juan Bautista Aguirre. Quito, Ecuador: Edufuturo, Prefectura Provincial de Pichincha.
- Correa Bustamante, Francisco José (1987). Joyel Poético Ecuatoriano. Editorial Arquidiocesana.
- Zaldumbide, Robles , (1987). «El Padre Juan Bautista Aguirre». Las poesías completas de Don Juan Bautista Aguirre. Quito: Casa de la Cultura Ecuatoriana.
