John James Audubon
John James Audubon (Les Cayes, Saint-Domingue (oraingo Haiti), (1785eko apirilaren 26a – 1851ko urtarrilaren 27a) ornitologo, naturalista eta margolari frantsesa izan zen. 1812an Estatu Batuetan nazionalizatu zen eta Ameriketako lehen ornitologotzat hartu zuten.
John James Audubon | |
---|---|
(1826) | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Jean‐Jacques Rabin |
Jaiotza | Les Cayes (en) , 1785eko apirilaren 26a |
Herrialdea | Frantzia Ameriketako Estatu Batuak (1812 - |
Bizilekua | Ameriketako Estatu Batuak |
Heriotza | New York, 1851ko urtarrilaren 27a (65 urte) |
Hobiratze lekua | Trinity Church Cemetery and Mausoleum (en) |
Familia | |
Ama | Jeanne Rabine |
Ezkontidea(k) | Lucy Audubon (en) |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | ingelesa frantsesa |
Irakaslea(k) | Alexander Wilson (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | botanikaria, ornitologoa, margolaria, zoologoa, biologoa, zientzia ilustratzailea, idazlea, argazkilaria, marrazkilaria, grabatzailea eta naturalista |
Lantokia(k) | Pennsylvania Londres eta Edinburgo |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Kidetza | Royal Society Amerikako Sozietate Filosofikoa Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Edinburgoko Errege-elkartea Londresko Linneoren Elkartea |
Mugimendua | naturalismoa |
Izengoitia(k) | Audubon, John James Laforest eta Audubon, Jean Jacques Fougère |
Genero artistikoa | animal painting (en) paisaia margolaritza |
Biografia
Itsasontzi bateko kapitain frantses baten eta haren maitalearen seme ez-legitimoa zen. Frantzian hasi zen. Audubonek gaztetan Jacques Louis David margolariak eskolak eman zizkiola esan izan du, Frantzian ezaguna egingo zen margolaria, baina gerora ukatu egin izan dira beste Audubonen hainbat fikzioren antzera.
1803an, aitak Estatu Batuetara bidaiatzeko pasaporte faltsu bat lortu zion eta modu horretan Napoleondar Gerretan parte-hartzea saihestea lortuko zuen. Audubonek sukar horia batu zuen eta itsasontziko kapitainak apopilo utzi zuen etxe batean osatu zen arte. Urte hartan Lucy Bakewell ezagutu zuen eta 1808an ezkondu ziren.
Audubonek Filadenfiatik gertu granja bat hartu zuen, eta naturaren ikerketa egiten hasi zen Sayornis Phoebesei eraztunak jarriz. Hegazti horien zaintza egitea proposatu zuen eta habia egiten zuten lekura bueltatzen ziren urtero.
Hegaztiak margotzeko Audubonek tiro egiten zien lehenengo. Ondoren alanbre bidez eusten zituen tente, jarrera natural bat lortu ahal izateko. Gainera, berezko ingurunean irudikatzen zituen hegaztiak. Horrek, bere garaikideak ziren Alexander Wilson bezalako margolariek egiten zituzten irudikapen zurrunekin alde handia erakusten zuen. Audubonek honela idatzi zuen behin: Hegazti gutxi dagoela esaten dut egun berean ehun baino gutxiago hiltzen baditut. Bere biografoetako batek zera adierazi zuen: zenbat eta arraroagoa zen hegaztia, orduan eta ezinegon handiagoarekin jarraitzen zion Audubonek, antza, espeziearen suntsipenak axola izan gabe.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: John James Audubon |