Johann Bernoulli

Johann Bernoulli (Jean edo John bezala ere ezaguna; Basilea, Suitza, 1667ko uztailaren 27a - Basilea, Suitza, 1748ko urtarrilaren 11a), matematikaria, mediku eta filologo suitzarra.

Johann Bernoulli
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Basilea, 1667ko uztailaren 27a (juliotar egutegia)
Herrialdea	Suitza
Heriotza	Basilea, 1748ko urtarrilaren 1a (80 urte)
Hobiratze lekua	Peterskirche (en)
Familia
Aita	Nicholas Bernoulli
Ama	Margaretha Schoenauer
Ezkontidea(k)	Dorothea Falkner (en)
Seme-alabak	ikusi Nicolaus II Bernoulli (en) Daniel Bernoulli Johann II Bernoulli (en) Anne Catherine Bernoulli (en)
Anai-arrebak	ikusi Jakob Bernoulli Nicolaus Bernoulli (en) Hieronymus Bernoulli (en)
Leinua	Bernoulli (en)
Hezkuntza
Heziketa	Basileako Unibertsitatea
Tesi zuzendaria	Jakob Bernoulli
Doktorego ikaslea(k)	Leonhard Euler Daniel Bernoulli Johann Samuel König (en) Pierre-Louis Moreau de Maupertuis
Hizkuntzak	latina frantsesa nederlandera
Irakaslea(k)	Gottfried Wilhelm Leibniz Nikolaus Eglinger (en)
Ikaslea(k)	ikusi Guillaume de l'Hôpital Leonhard Euler Daniel Bernoulli Pierre-Louis Moreau de Maupertuis Henricus Casimirus Hoorn (en)
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, fisikaria, akademikoa, medikua, unibertsitateko irakaslea eta zientzialaria
Lantokia(k)	Geneva Groningen eta Basilea
Enplegatzailea(k)	Basileako Unibertsitatea Groningengo Unibertsitatea  (1694 -  1705)
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea
Kidetza	Royal Society Prusiako Zientzien Akademia San Petersburgoko Zientzien Akademia Zientzien Errusiar Akademia
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Kalbinismoa

Artikulu sorta honen partea:
Mekanika klasikoa
${\displaystyle {\boldsymbol {F}}=m{\boldsymbol {a}}}$ Newtonen legeak
Historia Kronologia
Adarrak Aplikatua Dinamika Estatika Zerukoa Zinematika Medio jarraituak Zinetika Estatistikoa
Oinarriak Abiadura Azelerazioa Abiadura-modulua Bulkada D'Alembert-en printzipioa Denbora Energia potentziala zinetikoa Erreferentzia-sistema Erreferentzia-sistema inertziala Erreferentzia-sistema ez-inertziala Espazioa Indar-parea Indarra Inertzia / Inertzia-momentua Lana Lan birtuala Masa Momentua Momentu angeluarra Momentu lineala Potentzia Torkea
Zientzialariak Galileo Huygens Newton Kepler Horrocks Halley Euler d'Alembert Clairaut Lagrange Laplace Hamilton Poisson Daniel Bernoulli Johann Bernoulli Cauchy
Muinekoak Bibrazioa Desplazamendua Erreferentzia-sistema Erreferentzia-sistema inertziala Erreferentzia-sistema ez-inertziala Gorputz zurruna Eulerren ekuazioa Solido zurrunaren mekanika Grabitazio unibertsalaren legea Higidura zuzena Higidura Marruskadura-indarra Newtonen legeak Osziladore harmonikoa Moteltze(Moteltze ratio) Higiduraren ekuazioa Eulerren higiduraren legeak Itxurazko indarra Partikula planarraren higadura-mekanika Abiadura erlatiboa Higidura harmoniko sinple
Biraketa Abiadura angeluarra Abiadura tangentziala Azelerazio angeluarra Biraketa-abiadura Coriolis efektua Desplazamendua Erreferentzia-sistema Higidura zirkular Indar zentripetu Indar zentrifugo Maiztasuna Pendulua
Formulazioak Newtonen legeak Mekanika analitikoa Mekanika Lagrangiar Mekanika Hamiltoniar Mekanika Routhiar Hamilton–Jacobi ekuazioa Appellen higidura-ekuazioa Koopman–von Neumann mekanika
Kategoriak Mekanika klasikoa

1683an Basileako unibertsitatean sartu zen, eta geroago medikuntza titulua lortu zuen. Hala ere, medikuntza ikasten zuen bitartean, bere anaiarekin (Jakob Bernoulli) matematikaren eremuan ere aritu zen. Johann bere anaia baino emankorragoa izan zen matematikaren arloan, eta bere lana Europan zehar zabaldu zen.

Johannek Fisika, Kimika eta Astronomia ere landu zituen. Zientzia aplikatuetan optikaren arloan egin zituen ekarpen garrantzitsuenak.

1691ean Parisera bidaiatu zuen matematikari frantsesei kalkuluaren erabileran laguntzeko, eta horien artean Guillaume de l'Hôpital markesa zegoen.

1705ean, bere anaiaren heriotzaren ondoren, bere anaia ordezkatu zuen Basileako unibertsitateko matematikako katedradun bezala. Unibertsitate horretan igaro zituen 42 urte, eta Johann Samuel König eta Leonhard Euler izan zituen ikasle gisa.

Kalkulu infinitesimalaren azterketan sakondu zuen, eta bere anaiaren ekuazio diferentziala ebatzi zuen.

Bere semeak Nicolau, Daniel eta Johann Bernoulli matematikari handiak izan ziren.

Johann jardunean aritu zen hil baino egun batzuk lehenagora arte, 80 urte zituela.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johann Bernoulli