Joe Hill
Joe Hill, jaiotza-izenez Joel Emmanuel Hagglun (Gävle, Suedia, 1879ko urriaren 7a - Salt Lake City, AEB, 1915eko azaroaren 19a) Estatu Batuetako langile-buruzagia izan zen.
Joe Hill | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Joel Emmanuel Hägglund |
Jaiotza | Gävle Parish (en) , 1879ko urriaren 7a |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak Suedia |
Bizilekua | Portland |
Lehen hizkuntza | suediera |
Heriotza | Salt Lake City, 1915eko azaroaren 19a (36 urte) |
Hobiratze lekua | Haymarket Martyrs' Monument (en) |
Heriotza modua | heriotza zigorra: bala zauria |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | suediera ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | egile abeslaria, sindikalista eta poeta |
Izengoitia(k) | Joseph Hillström |
Genero artistikoa | protesta abestia |
Musika instrumentua | gitarra |
Biografia
1902. urtean heldu zen Estatu Batuetara, mendebalera joan zen bizitzera, eta San Pedroko (Kalifornia) langileen sindikatuaren buruzagi nagusi zelarik, bat egin zuen Industrial Workers of the World (IWW, "munduko lantegietako langileak") sindikatu sortu berriarekin. IWW sindikatuak munduko langile guztien elkartasuna eta antolamendua zuen helburu. Joe Hillek, gainera, langileen aldeko kanta ugari idatzi zituen, 1909tik aurrera IWW sindikatuak argitara eman eta urte gutxiren buruan Estatu Batuetako greba guztietan kantatu zirenak.
Agintariek, IWW langile-elkartea gero eta indartsuagoa zela ikusirik, buruzagien aurkako jazarpenari ekin zioten, eta, beste batzuen artean, Joe Hill atxilo hartu zuten. Bi hilketaren egile izatea leporatu zioten, eta alderdikeriaz egindako epaiketa baten ondoren, heriotza-zigorra ezarri zioten. Atxiloketa eta zigor horiek gaitzesteko manifestazio handiak egin ziren, eta Suediako gobernuak ere heriotza-zigorragatik haserrea adierazi zuen. Hala ere, ahaleginak ahalegin, Hill bizirik ateratzeko saioek huts egin zuten, eta 1915. urteko azaroaren 18an, hil egin zuten. Hil bezperan, Big Bill Haywoodi, IWWko buruzagiari, telegrafoz bidali zion mezuan, honela laburbildu zuen Joe Hillek bere borrokabidea: "Adio Bill. Hiltzera noa, benetako iraultzaile bat bezala. Ez doluka ari. Antola zaitezte".
Erreferentziak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Joe Hill |
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.