James Chiona
James Chiona (Bandawe, 1924 – Chiradzulu, 2008ko abuztuaren 18a) malawiar elizgizona izan zen.
| James Chiona | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1967ko azaroaren 29a - 2001eko urtarrilaren 23a ← Jan Theunissen - Tarcisius Gervazio Ziyaye (en)  → Elizbarrutia: Roman Catholic Archdiocese of Blantyre (en)
1965eko urtarrilaren 11 - Elizbarrutia: Bacanaria (en)
1965eko urtarrilaren 11 - Elizbarrutia: Roman Catholic Archdiocese of Blantyre (en) | |||||||
| Bizitza | |||||||
| Jaiotza | Malawi, 1924 | ||||||
| Herrialdea |  Malawi | ||||||
| Heriotza | Chiradzulu (en) , 2008ko abuztuaren 18a (83/84 urte) | ||||||
| Jarduerak | |||||||
| Jarduerak | apaiz katolikoa eta apezpiku katolikoa | ||||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||||
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||||||
Bizitza
1924an jaio zen Bandawen eta 1954ko irailaren 12an apaiztu zen[1].
1965ean Vatikanoko II. kontzilioko laugarren saioan parte hartu zuen[1].
1965eko urtarrilaren 11n Paulo VI.a aita santuak Blantyreko apezpiku laguntzaile eta Bacanariako apezpiku titular izendatu zuen. Urte bereko martxoaren 28an apezpiku ordenatu zuten[1]. Malawiko bigarren apezpiku afrikar bihurtu zen[2].
1967ko azaroaren 29an Blantyreko artzapezpiku izendatu zuten[1].
1969tik 1980ra eta 1984tik 1994ra Malawiko apezpiku-konferentziako presidentea izan zen[3].
1972an Malawiko Emakume Katolikoen Erakundea sortzen lagundu zuen[4].
1990eko hamarkadaren hasieran Hastings Bandaren eta Malawiko Kongresuko Alderdiaren aurka egin zuen[5][6].
2001eko urtarrilaren 23an erretiroa hartu zuen[1] eta otsailaren 15ean Joan Pailo II.a aita santuak haren erretiroa onartu zuen Tarcisius Gervazio Ziyaye Blantyreko artzapezpiku izendatuz[7].
2008ko abuztuaren 18an hil zen Chiradzuluko Nguludi Mission ospitalean[5]. Blantyreko katedraleko hilerrian lurperatu zuten[8].
Malawiko eskola batek James Chionaren omenezko izena darama[9].
Ondorengotza apostolikoa
- Scipione Rebiba kardinala
- Giulio Antonio Santorio kardinala (1566)
- Girolamo Bernerio kardinala (1586)
- Galeazzo Sanvitale artzapezpikua (1604)
- Ludovico Ludovisi kardinala (1621)
- Luigi Caetani kardinala (1622)
- Ulderico Carpegna kardinala (1630)
- Paluzzo Paluzzi Altieri Degli Albertoni kardinala (1666)
- Benedikto XIII.a aita santua (1675)
- Benedikto XIV.a aita santua (1724)
- Klemente XIII.a aita santua (1743)
- Bernardino Giraud kardinala (1767)
- Alessandro Mattei kardinala (1777)
- Pietro Francesco Galleffi kardinala (1819)
- Giacomo Filippo Fransoni kardinala (1822)
- Carlo Sacconi kardinala (1851)
- Edward Henry Howard kardinala (1872)
- Mariano Rampolla del Tindaro kardinala (1882)
- Rafael Merry del Val y Zulueta kardinala (1900)
- Andreas Franz Frühwirth kardinala (1907)
- Lorenzo Schioppa artzapezpikua (1920)
- Johannes Henricus Gerardus Jansen artzapezpikua (1930)
- Guillaume Lemmens apezpikua (1932)
- John Baptist Hubert Theunissen artzapezpikua (1950)
- James Chiona artzapezpikua[1]
Erreferentziak
- (Ingelesez) «Archbishop James Chiona» Catholic Hierarchy (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) «Former Bishops Of Diocese Of Dedza» Diocese of Dedza (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) «Metropolitan Archdiocese of Blantyre» GCatholic (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) Kalimba, Sam. «Malawi: Catholic Women’s Organisation launches year-long golden anniversary celebrations» Vatican News 2022-12-19 (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) Nachimango, Patrick. «Archbishop Chiona passes on» Nyasa Times 2008-08-18 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2008-08-21) (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) «UA 90/92 - Malawi: fear of extrajudicial execution: Archbishop James Chiona, Bishop F Mkhori, Bishop M A Chimole, Bishop A Assolari, Bishop A Chamgwera, Bishop G M Chisendera, Monsignor John Roche» Policy Commons (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Italieraz) «Rinuncia dell'Arcivescovo Metropolita di Blantyre (Malawi) e nomina del successore» The Holy See 2001-02-15 (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) «Archbishop says 5 priests on suspension in Blantyre, defends Kunkeyani's burial» Maravi Post 2014-10-06 (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
- (Ingelesez) «Malawi, Limbe: James Chiona Catholic High School» Labdoo (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
