Izozmendi

Izozmendia[1] edo iceberga[2] ur gezaren izotzezko masa handi bat da, itsasoko uretan flotatzen duena. Glaziar baten ertza hautsi eta uretara erortzen denean sortzen da.

Izozmendia: uraren gaineko eta azpiko eremuak ikusten zaizkio.

Ur aratzezko izotzaren dentsitatea 920 kg/m³ inguru izanik eta itsasoko ur gaziarena 1 025 kg/m³, izozmendi baten bolumenaren % 90 ur azpian dago: ur gaineko zatia bakarrik ikusita, oso zaila da haren ur azpiko zatiak zer itxura duen jakitea.

Izotz masa gogor-gogorra da maiz eta luze irauten du. Horregatik, ontzien metalezko kroskoak aise kalte ditzake: hondoratutako ezagunena Titanic izan zen, 1912ko apirilaren 14an 2.500 hildako eragin zituena.

Sailkapena
Groenlandiako izozmendi bat.

Izozmendiak tamainaren eta itxuraren arabera sailkatzen dira. Honako hau International Ice Patrol delakoak erabilitakoa da.

Tamaina
Izendapena Ur gaineko

garaiera

 Flotazio

azalera

 Luzera Masa
Apurra (growler) < 1 m < 20 m² < 5 m < 120 t
Zatia (bergy bit) 1 m - 5 m 20 - 300 m² 5 - 15 m 120 t - 5400 t
Txikia (small) 5 m - 15 m > 300 mm² 15 - 60 m 5400 t - 180 kt
Tartekoa (medium) 15 m - 45 m 60 - 120 m 180 kt - 2 Mt
Handia (large) 45 m - 75 m 120 - 200 m > 2 Mt
Oso handia (very large) > 75 m > 200 m

Itxura

Sailkapen hau ikusgai dagoen izozmendi zatiaren araberakoa da:

  • Apurra (glowler): altuera metro bat baino gutxiago eta luzera 5 metro baino gutxiago
  • Zatia (bergy bit): altuera 1 eta 5 metro bitartean eta luzera 5 eta 15 metro bitartean
  • Txikia (small): altuera 5 eta 15 metro bitartean eta luzera 15 eta 60 metro bitartean
  • Tartekoa (medium): altuera 15 eta 45 metro bitartean eta luzera 60 eta 120 metro bitartean
  • Handia large): altuera 45 eta 75 metro bitartean eta luzera 120 eta 200 metro bitartean
  • Oso handia (very large): 75 m baino altuago eta 200 m baino luzeago

Galeria
  • Bi izozmendi, bata arkuduna
    Bi izozmendi, bata arkuduna
  • Izozmendi zapala
    Izozmendi zapala
  • Izozmendi tontorduna
    Izozmendi tontorduna
  • Izozmendi multzoa Groenlandian
    Izozmendi multzoa Groenlandian
  • Izozmendi urdina
    Izozmendi urdina

Erreferentziak
  1. «izozmendi». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 16-10-2023.)
  2. «iceberg». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 16-10-2023.)

Ikus, gainera

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.