Itsasaldeko gaskoi

Itsasaldeko gaskoia gaskoiaren azpidialektoa da, Landetako mendebaldeko eskualdean, Baiona inguruan (non gascon de Baiona —«Baionako gaskoia»— izena duen), Girondako hego-mendebaldean (Arcachongo badian) hitz egiten dena.[1] Gaskoiz, gascon maritime esaten diote; edo, tokiko hizkeran, parlar negre edo parlar negue (ahoskera: parˈla ˈnøɣrə, parˈla ˈnøɣə), hau da, «mintzaira beltza», ekialderago eta iparralderago mintzatzen den parlar clar («mintzaira argia») delako gaskoi aldaerari kontrajarria. Itsasaldeko gaskoia egiten den eremua, zehazki, ondorengo hau da: Marensin, Maremne, Seignanx, Peirahoradako barrutia, Landa Handia, Eyre ibaiaren ibarra eta Shalòssa eskualdearen zati bat.[2]

Parlar negre eta parlar clar azpidialektoen arteko ezberdintasun nagusia bokalen ahoskera da, lehenengoan gehiago biribiltzen dituztelako. Adibidez, gaskoi orokorreko /e/ bokala itsasaldeko gaskoian /ø/ bilakatzen dute, ahoskatzean.[3] Hala ere, idazterakoan bietan e (edo é) erabiltzen dute.[4]

Azpidialekto bien artean apenas dagoen desberdintasunik, eta bietako edozein hiztunek erraz-erraz uler dezake beste hizkera. Hau da, biek diasistema bat osatzen dute.