Itrio

Itrioa elementu kimiko bat da, Y ikurra eta 39 zenbaki atomikoa dituena. Trantsizio-metal zilarkara eta lustreduna da. Itrioa askotan ageri da mineral arraroetan, eta bere bi konposatu kolore gorriko fosforoak egiteko erabiltzen da telebistetan oraindik ere erabiltzen diren hodi katodikoetan.

Itrioa
39 Estrontzioa ← Itrioa → Zirkonioa
   
 
39		 Y
  
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakiaItrioa, Y, 39
Serie kimikoatrantsizio-metalak
Taldea, periodoa, orbitala3, 5, d
Masa atomikoa88,90585(2) g/mol
Konfigurazio elektronikoa[Kr] 4d1 5s2
Elektroiak orbitaleko2, 8, 18, 9, 2
Propietate fisikoak
Egoerasolidoa
Dentsitatea(0 °C, 101,325 kPa) 4,472 g/L
Urtze-puntua1.799 K
(1.526 °C, 2.779 °F)
Irakite-puntua3.609 K
(3.336 °C, 6.037 °F)
Urtze-entalpia11,42 kJ·mol−1
Irakite-entalpia365 kJ·mol−1
Bero espezifikoa(25 °C) 26,53 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa
P/Pa1101001 k10 k100 k
T/K1.8832.075(2.320)(2.627)(3.036)(3.607)
Propietate atomikoak
Kristal-egiturahexagonala
Oxidazio-zenbakia(k)3, 2, 1
(oxido basiko ahula)
Elektronegatibotasuna1,22 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala1.a: 600 kJ/mol
2.a: 1.180 kJ/mol
3.a: 1.980 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)180 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)212 pm
Erradio kobalentea162 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa(300 K) 17,2
Soinuaren abiadura3.300 m/s
Isotopo egonkorrenak
Itrioaren isotopoak
iso UN Sd-P D DE (MeV) DP
87Y Sintetikoa 3,35 e ε - 87Sr
γ 0,48, 0,38D -
88Y Sintetikoa 106,6 e ε - 88Sr
γ 1,83, 0,89 -
89Y %100 Y egonkorra da 50 neutroirekin
90Y Sintetikoa 2,67 e β- 2,28 90Zr
γ 2,18 -
91Y Sintetikoa 58,5 e β- 1,54 91Zr
γ 1,20 -

Ezaugarri nagusiak

Itrioa nahiko egonkorra da airearekin kontaktuan, eskandioaren antzekoa da itxuraz, eta kimikoki lantanidoen antzeko portaera dauka. Zati txikietan birrintzen denean, ezegonkortu egiten da eta suak har dezake 400 °C-etik gora. Bere oxidazio-egoera arruntena +3 da.

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.