Ismail I.a

Ismail I.a (persieraz: اسماعیل یکم‎, Ismāʿīl, azerbaijaneraz: Ismayıl; Ardebil, 1487ko uztailaren 17a-Tabriz, 1524ko maiatzaren 23a) Irango xah[1][2] eta 1736ra arte iraungo zuen safaviden dinastiaren sortzailea izan zen. 1500. urtean Ismail Irango Azerbaijanen bere kanpaina hasi zen imamiarren safaviden ordenako xekea bezala, eta 1509an Iran osoa bateratu zuen. Dinastiako lehen xah izan zen eta 1501 eta 1524 bitartean Persiako erregea. Alevitek gidari espiritual bat bezala gurtzen dituzte, eta funtsezko papera izan zuen xiismoaren adar imamiarren garapenean.

Ismail I.a
Irudi gehiago
1. Xah 1501eko abenduaren 22a - 1524ko maiatzaren 23a - Tahmasp I.a →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	İsmail ibn Heydər əs-Səfəvi
Jaiotza	Ardabil, 1487ko uztailaren 17a (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Safaviden Inperioa
Heriotza	Ardabil, 1524ko maiatzaren 23a (egutegi gregorianoa) (36 urte)
Hobiratze lekua	Ardabil Safi al-Din xekearen hilobia
Familia
Aita	Shaykh Haydar
Ama	Halima Begum
Ezkontidea(k)	Behruzeh Khanum (en) Tajlu Khanum (en)  (1504 -
Seme-alabak	ikusi Tahmasp I.a Elkas Mirza Sam Mirza (en) Bahram Mirza (en) Parikhan Khanum (1506–1540) (en) Mahinbanu Sultan (en)
Anai-arrebak	ikusi Ali Mirza Safavi (en)
Familia	ikusi Firuz-Shah Zarrin-Kolah (en) (arbaso) Safi-ad-din Ardabili (en) (aitona) Shaykh Junayd (en) (aitaldeko aitona) Uzun Hassan (en) (amaldeko aitona) Despina Khatun (en) (amona) Yaqub Beg (en) (amaldeko osaba) Sultan-Khalil (en) (amaldeko osaba) Maqsud Mirza (en) (amaldeko osaba) Uğurlu Mehmet Bey (en) (amaldeko osaba) Alwand bin Yusuf bin Uzun Hasan (en) (izter-lehengusu) Sultan Murad (en) (izter-lehengusu)
Leinua	Safavi
Hezkuntza
Hizkuntzak	azerbaijanera persiera
Irakaslea(k)	Husayn Beg Shamlu (en)
Jarduerak
Jarduerak	gobernadorea, monarka, buruzagi militarra, poeta eta idazlea
Lateralitatea	ezkerra
Lantokia(k)	Tabriz
Lan nabarmenak	ikusi Dehname (en)
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Safavid conquest of Shirvan (en) Battle of Sharur (en) Siege of Tabriz (en) Battle of Marv (en) Battle of Chaldiran (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	islama hamabitarra

Ismail I.a, Khatā'ī izengoitiarekin, poeta emankorra ere izan zen eta, neurri handi batean, persieraren eta azerbaijaneraren garapen literarioan lagundu zuen.[3]