Isabel Esteban Nieto
Isabel Esteban Nieto (Villajimena, Palentzia, 1893ko uztailaren 8a – Quintana del Puente, 1936ko irailaren 7a) espainiar maistra errepublikanoa izan zen, ideologia sozialistakoa, eta pelotoi faxista batek hil zuen Gerra Zibilaren hasieran.[1][2]
Isabel Esteban Nieto | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Villajimena (en) , 1893ko uztailaren 8a |
Heriotza | Quintana del Puente, 1936ko irailaren 7a (43 urte) |
Heriotza modua | : bala zauria |
Jarduerak | |
Jarduerak | irakaslea |
Biografia
Ildefonso Esteban Abad Udaleko idazkariaren eta Vidala Nieto Pérezen alaba izan zen, Villajiman jaio zen, El Cerrato eskualdeko herri txiki batean, Palentzia probintzian. Hiru anai-arrebetatik bigarrena zen eta 15 urte zituela irakasle-ikasketak hasi zituen; Lehen Hezkuntzako irakasle titulua lortu zuen Guadalajaran 1913ko urriaren 23an.[1]
1914tik 1925era bitartean, Valladolid eta Palentziako probintzietako hainbat herritan egin zituen bitarteko eta ordezko lanak. 1919an, Aldeayuson zegoela, Guillermo Rodríguez Matabuenarekin ezkondu zen eta zazpi seme-alaba izan zituzten.[3]
1925ean, lehen postua lortu zuen jabetzan Becerril de Camposen, eta eskolak eman zituen, harik eta 1934ko irailean Brañosera eraman zuten arte, non senarrak okindegi bat ireki zuen. Isabelek ideario sozialistarekin egiten zuen bat, Langileen Batasun Orokorrean (UGT) afiliatuta zegoen eta Herriko Etxeko kide zen.[3]
Errepresioa eta heriotza
1936ko uztailaren 19an, Francisco Franco jeneralaren estatu-kolpeak erabateko arrakasta izan zuen Palentziako probintzian. Berehala, JONSen Espainiako Falangearen jarraitzaleek, Guardia Zibilak eta erreketeek brigada mistoa osatu zuten, eta eskualdeko herrietan zehar ibili ziren herritarrak beldurtzen eta edozein erresistentzia errepublikar ezabatzen. Maisu-maistrena izan zen talderik kaltetuenetako bat.[3]
Abuztuaren amaieran, Isabel atxilotu eta kartzelaratu egin zuten. Sofía Polo Giménez irakaslea hil ondoren izango zuen destinoaz jabetuta, agur gutun bat bidali zion familiari. Irailaren 6an, epaiketarik gabe, espetxetik atera eta kamioi batean kargatu zuten, beste hainbat pertsonarekin batera; besteak beste, Palentziako Modesto Lafuente ikastetxeko zuzendaria zen Cirila Ubaldina García Díaz eta Consuelo Rodríguez Baranda maistra gaztea, Sofía Polo Giménez-en laguntzaile izan zena udalekuetan. Talde osoa fusilatu zuten Quintana del Puente udalerrian.[4]
Gorpuak hobi komun batean lurperatu zituzten eta ez dira berreskuratu. Estebanen heriotzaren akta, 1942an semeak eskatuta emana, 1936ko irailaren 7an egin zen, nahiz eta 6an fusilatu zuten, eta jasota dago Quintana del Puente udalerriko Monte Ramírez finkan lurperatu zutela, Palentziatik Burgoserako errepidearen ertzean.[5]
Erreferentziak
- Esteban Nieto, Isabel. .
- Peyrot Marcos, Beatriz. (2013-03-07). Maestras republicanas: Isabel Esteban Nieto. .
- ISABEL ESTEBAN NIETO, maestra REPUBLICANA Y SOCIALISTA, elementos franquistas la asesinaron en Quintana del Puente (Palencia) en 1936. 2020-04-17.
- la “caza de brujas” de la guerra civil española. .
- La Memoria Histórica desiste de la búsqueda de la maestra de Brañosera. 2019-04-22.