Iparraldeko Ingalaterra

Iparraldeko Ingalaterra (ingelesez: Northern England) Ingalaterrako eskualde kulturaletako bat da. Ez da eskualde administratibo bat, baizik eta konderrien amalgama informal bat. Hegoaldeko muga, gutxi gora-behera, Trent ibaia da, iparraldekoa, berriz, Eskoziak inguratzen du. Batzuetan Man uharteko historian, gaur egun Koroaren dependentzia bat dena, geopolitikoki eskualdearekin lotu izan dute, eta zenbait alderdi kulturaletan hala izaten jarraitzen du. Ingalaterra iparraldeko konderriek 14,5 milioi biztanle dituzte, 37.331 km²-ko azalerarekin.

Iparraldeko Ingalaterra
 Erresuma Batua
Administrazioa
Estatu burujabe Erresuma Batua
Herrialdea Ingalaterra
Zatiketa
Geografia
Azalera37.331 km²
MugakideakMidlands, Gales eta Eskozia
Punturik altuenaScafell Pike
Demografia
Biztanleria9.489.132 (2011)
Dentsitatea254,19 bizt/km²
Ordu eremuaUTC±00:00 eta Europa Mendebaldeko Ordua

Historia

Antzinatean, eremuaren zatirik handiena Brigantiaren zati zen, brigantiarten aberria eta Britainia Handiko britaniar erresumarik handiena zena. Britania konkistatu ondoren, York hiria, erromatar probintziako hiriburu bihurtu zen, lehenik Behe Britania deitua, eta, ondoren, Britania Secunda. Erromatar legioak eskualdea utzi ondoren, Yr Hen Ogledd bezala ezagutua izatera pasa zen. Elite gobernari anglo batek Bernicia eta Deira erresumak sortu zituen, horietatik Northumbria sortu zelarik, eta, Lindisfarne inguruan zentratua eta Irlandako monjeen laguntzarekin, jarduera kultural, akademiko eta monastikoko urrezko aro bat. Eskandinaviar bikingoek eremuaren zati handi baten kontrola lortu zuten: Danelaw izeneko eskualdea Man Erresuma eta uharteekin, Dublin eta Norvegiarekin bat eginez.

1066an normandiar konkistaren ondoren, Iparraldeko sarraskiak hondamena eragin zuen. Hala ere, hirien eraikuntza eta fundazioa, handik gutxira sustatu zen. Iparraldeko Kontseilu bat indarrean egon zen Behe Erdi Aroatik Ingalaterrako Iraultzara arte. Anglo-eskoziar mugako eremuan Britainia Handiaren bateratzeraino borrokatu zuten Estuardotarren alde.

Klima
    Datu klimatikoak (Ingalaterrako N eskualde klimatikoa, 1981–2010)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 6.4 6.6 8.8 11.4 14.7 17.3 19.4 19.1 16.5 12.8 9.1 6.7 12.4
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 0.7 0.6 2.1 3.4 6.0 8.9 11.0 10.9 8.9 6.2 3.2 0.9 5.3
Pilatutako prezipitazioa (mm) 94.1 69.2 75.2 64.9 61.0 71.9 72.3 82.4 80.8 100.6 98.1 99.2 969.8
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 14.2 11.1 12.5 10.9 10.5 10.7 10.7 11.5 10.9 13.6 14.3 13.7 144.5
Eguzki orduak 49.4 70.5 101.9 142.4 182.8 166.7 175.6 164.0 126.7 94.0 58.7 43.5 1376.2
Iturria: Met Office[1]

Erreferentziak
  1. (Ingelesez) Met Office. Manchester Climate Information (Region: England N tab). .

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.