Indo-ariar hizkuntzak
Indo-ariar hizkuntzak hizkuntza azpitalde bat da, indoeuropar hizkuntzen indoirandar taldekoak. Indiako azpikontinentean mintzatzen dira.
Indo-ariar hizkuntzak | |
---|---|
Indo-ariar hizkuntza nagusiak. | |
Datu orokorrak | |
Lurralde eremua | Hegoaldeko Asia |
Hizkuntza sailkapena | |
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak Indo-irandar hizkuntzak | |
Hizkuntza kodeak | |
ISO 639-2 | inc |
Glottolog | indo1321 |
ASCL | 52 |
Linguist List | inda |
IETF | inc |
Ezaugarriak
Indoariar hizkuntzen aztarnarik zaharrenak sanskritoz idatzitakoak dira (K.a. 1.500. urtekoak). Sanskritotik edo sanskritoarekin zerikusia zuten dialektoetatik sortu ziren indoariar hizkuntza batzuk. Gaur egun hizkuntza indoariarrak bost talde nagusitan biltzen dira: ekialdeko taldea (assamera, bengalera eta oriya hizkuntza); ipar-mendebalekoa (punjabiera, lahnda, sindhia, paharia eta dardikoa); mendebalekoa eta hego-mendebalekoa (gujaratera, marathera, konkanera, maldivera, Sri Lanka-ko sinhalera). Erdialdeko taldea hindiaren dialektoek osatzen dute: hindia (Indiako hizkuntza nazionala), urdua (Pakistango hizkuntza ofiziala). Batzuetan hizkuntza dardikoak indoariar hizkuntzen artean sartzen dira.
Zerrenda
Talde nagusiak:
- Kafiri edo nuristani taldea batzuetan indo-ariar multzoan sailkatzen da, eta beste batzuetan indoirandar hizkuntzen artean; Kabul eta Chitral (iparraldeko Pakistan) artean dago.
- Iparraldekoak: Pahariera, Nepalera
- Iparmendabalekoak: Mendebaleko panjabiera, Lahnda, Sindhera
- Dardikoak: Kaxmirera
- Erdikoak: Hindi/Urdu, Punjabera, Rajastanera, Gujaratera, Erromaniera
- Magadha edo Ekialdekoak: Assamera, Bengalera, Oriya
Antzinako hizkuntzak (ama hizkuntzak):
- Sanskritoa (klasikoa) eta prakritoa (arrunta)
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018-1-9 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.