Henrike Ezponda

Henrike Ezponda —latinez Henricus Spondanus— (Maule, Zuberoa, 1568ko urtarrilaren 6a - Tolosa Okzitania, 1643ko maiatzaren 18a) legegizona eta historialaria izan zen. Joanes Ezpondaren anaia izan zen.

Henrike Ezponda

elizbarrutiko apezpiku

1626ko uztailaren 20a - 1641eko otsailaren 25a
← Joseph d’Esparbès de Lussan (en) Itzuli - Jean de Sponde (en) Itzuli →
Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Pamiers (en) Itzuli
Bizitza
JaiotzaMaule-Lextarre, 1568ko urtarrilaren 6a
Herrialdea Zuberoa, Euskal Herria
HeriotzaTolosa Okzitania, 1643ko maiatzaren 18a (75 urte)
Hobiratze lekuaTolosako katedrala
Familia
Anai-arrebak
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
euskara
Jarduerak
Jarduerakapaiz katolikoa, historialaria, legelaria eta apezpiku katolikoa
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaErromatar Eliza Katolikoa

Biografia

Aita Eneko Ezponda, Joana III.a Nafarroakoaren aholkularia zuen. Ortheze ikastetxe kalbinista batean eta Genevan humanitateak ikasi ondoren, Eskoziara joan zen Guilhèm de Sallusti deu Bartàs erregearen enbaxadorearekin batera. Itzultzean zuzenbide ikasteri ekin zion. 1589an Toursko Legebiltzarrean legegizona izan zen.

Robert Bellarmineren izkribuak eta Duperronen aginduak sinestarazia, 1595eko irailaren 21ean katolizismora aldatu zen. 1600. urtean François de Sourdis kardinalarekin batera Erromara joan zen, non 1606ko martxoaren 7an apaiz bilakatu zen; Paulo V.a aita santuak Penintentzia Apostolikoa berrikusteko agindua eman zion.

1625ean Pamiersko apezpiku izendatu zuten. Katolizismoa zabaltzeko lan egin zuen eta hainbat protestante katolizismora aldatu zituen. Gaixorik, 1639an dimisioa eman zuen, eta Tolosa Okzitaniara joan zen.

Lanak

Euskalduna izan arren, frantsesez eta latinez idatzi zuen. Hona hemen idazlan nagusiak:

  • Les cimetières sacrés (Bordele, 1596)
  • De la déclaration du Feu sieur de Sponde, par Henri de Sponde, son frère, (Bordele, 1597)
  • Annales ecclesiastici Cæsaris Baronii in Epitomen redacti (Paris, 1612)
  • Annales sacri a mundi creatione ad ejusdem redemptionem (Paris, 1637), Agostino Tornielliren "Annals" liburuaren epitomoa
  • Annalium Baronii continuatio ab a. 1197 quo is desinit ad a. 1622 (Paris, 1639)
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Henrike Ezponda
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.