Haga
Haga[1] (nederlanderaz: ⓘ, dɛnˈɦaːx; historikoki , ⓘˈsxraːvə(n)ˌɦaːɣə) Herbehereetako hirugarren hiririk handiena da Amsterdam eta Rotterdamen ondoren, 510.909 biztanlerekin 2014an. Herrialdearen mendebaldean kokatuta dago, Hego Holandako probintzian, eta bertako hiriburua da.
Haga | |||
---|---|---|---|
Herbehereetako udalerria | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Herbehereetako Erresuma | ||
Herrialdea | Herbehereak | ||
Probintzia | Hego Holanda | ||
Alkatea | Jan van Zanen (en) | ||
Posta kodea | 2491–2599 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 52°05′N 4°19′E | ||
Azalera | 98.12 km² | ||
Altuera | 1 m | ||
Mugakideak | Wassenaar, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Westland, Zoetermeer eta Delft | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 548.320 (2021eko urtarrilaren 1a) 10.487 (2019) | ||
Dentsitatea | 5.588,26 bizt/km² | ||
Etxebizitzak | 253.420 | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | XIII. mendea | ||
Telefono aurrizkia | 070 | ||
Ordu eremua | Europa Erdialdeko Ordua | ||
Hiri senidetuak | Varsovia, Palembang, Nazaret, Betleem, Juigalpa eta Wenzhou | ||
denhaag.nl |
Hagan dago Herbehereetako gobernuaren egoitza, baina ez da hiriburu ofiziala, Herbehereetako Konstituzioaren arabera, 1814tik Amsterdamen baitago. Hagan daude gobernuaren bi ganbarak eta Beatriz erreginaren etxea. Enbaxada guztiek, Hoge Raad der Nederlandenek (Epaitegi Gorena), Estatu Kontseiluak eta hainbat lobbyk hantxe dute egoitza.
Geografia
Inguru naturala eta kokapena
Haga hiriaren mugakideak honakoak dira: Wassenaar ipar-ekialdean, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp eta Zoetermeer ekialdean, Rijswijk hego-ekialdean, Delft hegoaldean, Westland hego-mendebaldean eta Ipar itsasoa mendebaldean.
Barrutiak
Hiria honako barrutiek osatzen dute:
- Escamp
- Haagse Hout
- Laak
- Leidschenveen-Ypenburg
- Loosduinen
- Centrum
- Scheveningen
- Segbroek
Klima
Datu klimatikoak (Valkenburg basea) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 13.8 | 15.9 | 20.8 | 25.9 | 29.7 | 33.5 | 33.1 | 34.6 | 28.7 | 24.5 | 17.5 | 15.4 | 34.6 |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 5.9 | 6.3 | 9.3 | 12.8 | 16.7 | 19.0 | 21.3 | 21.5 | 18.4 | 14.5 | 9.9 | 6.6 | 13.5 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | 3.6 | 3.6 | 6.1 | 8.7 | 12.5 | 15.1 | 17.4 | 17.5 | 14.8 | 11.3 | 7.4 | 4.3 | 10.2 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1.0 | 0.7 | 2.7 | 4.5 | 8.1 | 11.0 | 13.3 | 13.3 | 10.9 | 7.8 | 4.5 | 1.7 | 6.6 |
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -16.4 | -14.0 | -11.1 | -4.4 | -1.5 | 1.7 | 5.4 | 5.5 | 1.2 | -4.4 | -7.1 | -10.6 | -16.4 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 68.4 | 51.2 | 59.8 | 42.9 | 54.7 | 61.6 | 72.7 | 84.0 | 89.2 | 89.9 | 90.4 | 76.4 | 841.2 |
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 12 | 10 | 11 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 12 | 13 | 14 | 13 | 132 |
Elur egunak (≥ 1 mm) | 5 | 5 | 3 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 4 | 20 |
Eguzki orduak | 65.5 | 89.6 | 133.7 | 190.5 | 229.0 | 216.1 | 227.4 | 207.1 | 145.5 | 110.3 | 61.1 | 49.2 | 1726.1 |
Hezetasuna (%) | 86 | 84 | 83 | 79 | 78 | 79 | 80 | 80 | 83 | 84 | 87 | 87 | 82.5 |
Iturria (1): Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (1981–2010, elur-egunak 1971–2000)[2] | |||||||||||||
Iturria (2): Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (1971–2000 muturrekoak)[3] |
Ondasunak
Lorategi bat dirudi hiriak, plano erregularrean antolatua, parke ederrez hornitua, hiribide zabalek zein ubideek zeharkatzen dutela. Eraikuntza aipagarriak ugari dira: Kondeen jauregia (XIII. mendea); Eliza Handia (Grote Kerk), gotiko estilokoa (XIV-XV. mendeak); Mauritshuis jauregia, gaur egun museoa dena (XVIII. mendea); Huis ten Bosch errege-jauregia (XVII. mendea); Udaletxe Zaharra (XVI-XVII. mendeak), etab.[4]
Museoak
- Madurodam: Herbehereetako miniaturazko eraikinak biltzen ditu.
- Mauritshuis: Johannes Vermeer, Rembrandt van Rijn eta Paulus Potterren margolanak erakusgai daude.
- Udal museoa: Piet Mondrian margolari holandarraren lanak erakusten ditu.
- Escher museoa: errege jauregi izandako Lange Voorhout jauregian, Maurits Cornelis Escher margolariari buruzkoa da.
Demografia
1620 | 1670 | 1750 | 1850 | 1874 | 1895 | 1909 | 1933 | 1945 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 | 2010 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
15.000 | 22.000 | 38.000 | 72.000 | 90.000 | 180.000 | 270.000 | 470.000 | 450.000 | 606.110 | 550.613 | 456.886 | 441.506 | 441.094 | 488.553 | 502.055 |
Azpiegiturak
Rotterdamgo metroaren E lineak (linea urdina) Haga eta Rotterdam batzen ditu.
Horrez gain, HTM enpresak kudeatutako hamairu tranbia linea dauzka.
Argazkiak
- Hagako udaletxea, Richard Meier arkitektoarena (1995).
- Noordeinde jauregia.
Hiri senidetuak
Erreferentziak
- Euskaltzaindia. 157. araua: Europako hiriak. .
- (Nederlanderaz) Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut. Klimaattabel Valkenburg, langjarige gemiddelden, tijdvak 1981–2010. .
- (Nederlanderaz) Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut. Klimaattabel Valkenburg, langjarige extremen, tijdvak 1971–2000. .
- Lur entziklopedietatik hartua.
Kanpo estekak
- (Nederlanderaz) Hagako udalaren webgunea.