Haarlem
Haarlem () ⓘHerbehereetako hiria da, Ipar Holandako hiriburua. Spaarne ibaiaren ertzean dago, Amsterdamdik 20 km mendebaldera, kostaldeko dunetatik gertu. Erraboilen eta bereziki tulipanen esportaziogune garrantzitsuena da, eta loreen hazkuntza zentroa. Haarlemgo udalerriak Spaarndam herria ere hartzen du bere barruan.
Haarlem Haarlem | |||
---|---|---|---|
hiria | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Herbehereetako Erresuma | ||
Herrialdea | Herbehereak | ||
Probintzia | Ipar Holanda | ||
Alkatea | Jos Wienen | ||
Izen ofiziala | Haarlem | ||
Jatorrizko izena | Haarlem | ||
Posta kodea | 2000–2037 eta 2063 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 52°22′49″N 4°38′26″E | ||
Azalera | 32.09 km² | ||
Altuera | 2 m | ||
Mugakideak | Heemstede, Bloemendaal, Velsen, Haarlemmermeer eta Haarlemmerliede en Spaarnwoude | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 162.543 (2021eko urtarrilaren 1a) −359 (2020) | ||
Dentsitatea | 5.065,22 bizt/km² | ||
Etxebizitzak | 75.959 | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1185 (egutegi gregorianoa) | ||
Telefono aurrizkia | 023 | ||
Ordu eremua | Europa Erdialdeko Ordua | ||
Hiri senidetuak | Angers, Osnabrück, Mutare eta Emirdağ (en) | ||
haarlem.nl |
New Yorkeko (Ameriketako Estatu Batuak) auzoa den Harlemek hiri honetatik hartu zuen izena.
Banaketa administratiboa
Topografia
Hiriko 2011ko mapa:
Barrutiak
Biztanleria datuak 2009koak dira:
Barrutia | Kokapena | Biztanleria | |
Oude Stad | 12.510 | ||
Spoorbaan Leiden | 14.980 | ||
Haarlem-Oost | 20.691 | ||
Haarlemmerhoutkwartier | 11.713 | ||
Westoever Noord Buitenspaarne | 16.277 | ||
Ter Kleef en Te Zaanen | 20.465 | ||
Oud Schoten en Spaarndam | 14.859 | ||
Duinwijk | 5.332 | ||
Schalkwijk | 31.374 | ||
Guztira | 148.201 |
Historia
IX. mendean eraiki zuten, eta XII. mendean gotortu. Holandako kondeen egoitza izan zen. XV. mendean oihalgintzak indar handia eman zion bertako merkataritzari. Albako dukeak setiatu zuen 1572ko abenduaren 12tik 1573ko uztailaren 13 arte. XVII. mendean izan zuen Haarlemek bere loraldirik bikainena.
Klima 1
Datu klimatikoak (Haarlem) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 5 | 4 | 7 | 10 | 14 | 16 | 18 | 18 | 17 | 13 | 9 | 6 | 12 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | 3 | 2 | 5 | 7 | 12 | 14 | 16 | 17 | 15 | 12 | 7 | 5 | 10 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1 | 1 | 3 | 5 | 9 | 12 | 15 | 15 | 13 | 10 | 6 | 3 | 8 |
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 20 | 15 | 19 | 16 | 16 | 17 | 17 | 18 | 17 | 19 | 20 | 20 | 214 |
Hezetasuna (%) | 87 | 82 | 82 | 77 | 77 | 80 | 81 | 78 | 78 | 80 | 84 | 89 | 81 |
Iturria: Weatherbase[1] |
Ekonomia
Ijmuidendik eta Amsterdamdik gertu izateak bertako industriaren garapena bideratu du: metalurgia, kimika eta elikadura industriak, eraikuntza mekanikoak, ontzigintza, etab. Hiria famatu duena, ordea, tulipanen hazkuntza eta salmenta izan da; XVI. mendean hasi zen, eta gaur egun mundu osora esportatzen du lore hori.
Demografia
Ondasun nabarmenak
Haarlemgo erdigunea Plaza Nagusia da (Grote Markt). Bertan, San Bavon katedrala (gotikoa, XV eta XVI. mendeak), Hiltegi Zaharra (Vleeshal) eta Udaletxea (Vleeshal, XVI. mendea) dira monumenturik aipagarrienak, XVII. mendeko itxura gordetzen baitute, oro har.
Argazkiak
- Hiriaren airetiko ikuspegia.
- Spaarne.
- Saint Bravo katedrala.
- Udaletxea.
- De Adriaan haize errota.
Ikus, gainera
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- Haarlem, Netherlands Travel Weather Averages. Weatherbase (Noiz kontsultatua: 2013-06-29).
Kanpo estekak
- (Nederlanderaz) Udalaren webgunea.
Artikulu hau Herbehereetako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |