Guillermina Medrano
Guillermina Medrano Aranda (Albacete, 1912ko abenduaren 8a – Valentzia, 2005eko irailaren 28a) maistra eta politikaria izan zen, Valentziako Udalean zinegotzi izan zen lehen emakumea.[1][2]
Guillermina Medrano | |||
---|---|---|---|
1936 - 1939 | |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | Balbina Medrano Aranda | ||
Jaiotza | Albacete, 1912ko abenduaren 8a | ||
Herrialdea | Espainia | ||
Heriotza | Valentzia, 2005eko irailaren 28a (92 urte) | ||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | gaztelania | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | irakaslea eta politikaria | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Biografia
Guillermina Medrano —benetako izena Balbina Medrano Aranda — familia errepublikar batean jaio zen.[3] Irakasle eta filosofia ikasketak egin zituen. Urritasundun pertsonen hezkuntzan espezializatu zen. Irakaskuntzako Erakunde Librearen ideien jarraitzailea izan zen.
Ezker Errepublikanoko probintziako presidente Rafael Superviarekin ezkondu zen.
Ibilbidea
Medrano oso gazte sartu zen Alderdi Erradikal Sozialistan, eta 1936ko hauteskundeetan Valentziako Udaleko Ezker Errepublikanoaren hauteskunde-zerrendan sartu zen. Valentziako Udalean (1936-1939) zinegotzi izan zen lehen emakumea izatera heldu zen. Emakumeen Batzordea sortu zuen, eta batzordeburu izan zen.
Aldi berean, bere jarduera politikoak Cabanyaleko Zentro Errepublikanoaren zuzendaritza eta Asturiasko haurren harrera-programa hartu zituen.[4]
Eskola-kolonien antolaketan parte hartu zuen, altxamendu militarrak zapaldutako proiektua.
Gerran zehar, Valentziako eta beste eskualde batzuetako errefuxiatuen haurrentzako gizarte-laguntzan jarri zuen arreta, eta etxebizitzak jarri zituen Madrildik ebakuatutako familientzat. San Eugenio de Lliriako asiloa bere gain hartu eta zuzendu zuen, eta Casa de la Infancia Giner de los Ríos izena hartu zuen, Adingabeen Auzitegiaren mendeko haurrekin.[5]
Gerra amaitzean, Frantzian erbesteratu zen[lower-alpha 1] Ezker Errepublikanoko Gazteen Ordezkaria (JIR) Gazte Aliantza Antifaxistan (AJA) eta Diego Martínez Barrioren idazkaria ere izan zen, erbesteko II. Errepublikako lehendakaria.[6][7]
Frantzian senarrarekin elkartzea lortu zuen, eta harekin joan zen Santo Domingora. Han Eskola Normaleko irakasle izan zen eskola bat sortu zuen eta Ciudad Trujillo Eskola Institutua zuzendu zuen. Hezkuntza Ministerioarentzat lan egin zuen eta 1941ean Espainiako Gazteria Errepublikanoaren Kanpo Harremanetarako idazkari izendatu zuten.
Trujilloren diktadurak Estatu Batuetara eraman zuen eta 1945ean Washingtonen jarri zen. Gaztelania irakaslea izan zen Sidwell Friends Schoolen 1978ra arte, eta Washingtongo American Unibertsitatean, 1978tik 1983ra bitartean. Indalecio Prietoren ohiko bizilekua izan zen. American Association of Teachers of Spanish and Portuguese elkartearen buru izan zen hainbat urtez.[6][7]
1965ean, Harvard Universityko Commencement saria jaso zuen, maistra bikain gisa.[5] Sari horrek Estatu Batuetako bigarren hezkuntzako irakasleen irakaskuntza-ibilbidea saritzen du, eta ospe handia du Ipar Amerikako hezkuntza-komunitatean. Saria oso pozik jaso zuten erbesteko pertsonen zirkuluek, eta, adibidez, Mexikon omenaldia egin zioten Guillermina Medranori, 1965eko uztailaren 8an, Mexikoko Centro Republicano Español erakundeak antolatuta.[8]
Guillermina Supervía izenez ezaguna, American For Democratic Action bezalako erakunde politikoetan sartu zen. Erakunde horiek demokrazia Espainiara iristea eta Errepublika berrezartzea aldarrikatu zuten.
Urte luzez, Valentziaren eta Estatu Batuen arteko egonaldia tartekatu zuen, eta 1990aren amaieran Valentzian kokatu zen. Bere artxiboa eta liburutegia antolatu zituen, Valentziako Liburutegiari emateko. Bertan, Artxibo Medrano-Supervía erreferentzian sar daiteke, Amerikako erbestealdi espainiarrari buruzko funtsezko ezagutza-funtsa osatuz.[6]
2001. urtean omenaldia egin zioten Espainiako Errepublikako kultura-ondarea berreskuratzeko ikastaro batean, Valentziako Liburutegian antolatua. Berak hainbat funts eman baitzizkion liburutegiari, bai bereak bai Rafael Supervía senarrarenak, hala nola politikarien eta intelektualen gutunak edota Jorge Guillének dedikatu zion poema.[9]
2012ko martxoaren 8an, UGT sindikatuko Irakaskuntzaren Aldeko Langileen Federazioak (FETE) omenaldia egin zien maistra errepublikanoei, besteak beste; Julia Vigre, Antonia Adroher, Josefa Uritz, Veneranda Manzano, Palmira Pla, Regina Lago eta Emilia Eliasi, hezkuntza publikoan, derrigorrezkoan, doakoan, aktiboan, laikoan, elebidunean, solidarioan eta sexuagatiko edo klase sozialagatiko diskriminazirik gabean oinarritutako ereduan egindako lan pedgogoikoagatik. .[10]
Aintzatespenak
- 1965etik Harvardeko Unibertsitateko Commengalera saria.[5]
Erreferentziak
- Guillermina Medrano. 25 de septiembre de 2005.
- Cruz, José Ignacio. (2017). «Guillermina Medrano y Rafael Supervía. Testimonio y memoria del exilio republicano de 1939.» Laberintos: revista de estudios sobre los exilios culturales españoles Nº. 19.: 113-116. ISSN 1696-7410..
- Diccionari biogràfic de dones. .
- Archivo Guillermina Medrano y Rafael Supervía (Biblioteca Valenciana). .
- «Valencia y la República. Guía urbana 1931-1939» www.uv.es.
- «BIBLIOTECA VALENCIANA NICOLAU PRIMITIU.Archivo Guillermina Medrano y Rafael Supervía·INVENTARIO» web.archive.org 4 de octubre de 2015.
- «Supervía, Rafael» dokumen.tips.
- Cruz, José Ignacio. (1998). «Doña Guillermina Medrano. Una maestra republicana» Sociedad económica de amigos del pais. Valencia.
- País, El. (6 de marzo de 2016). La Biblioteca recuerda a la concejal Medrano y a la filóloga Moliner. ISSN 1134-6582..
- Breña, Carmen Morán. (5 de marzo de 2012). Maestras completas. ISSN 1134-6582..
- «RELACIÓN DE “DOCUMENTOS VARIOS”, PUBLICACIONES, FOTOGRAFÍAS Y OTROS MATERIALES DE:» www.iealbacetenses.com.
- Levante-EMV. «Fallece Guillermina Medrano, la primera concejala de Valencia» www.levante-emv.com.
- País, Ediciones El. (25 de noviembre de 2001). Tribuna | Cultura y violencia de género. ISSN 1134-6582..
Kanpo estekak
-
« "Quienes nos exiliamos al menos sabíamos que de noche no iban a venir a fusilarnos. Pero la mayor tragedia es que, al final, tus raíces no están ni en un sitio ni en otro, son raíces adventicias". » Guillermina Medrano