Gibelmarroi ildaskatu
Gibelmarroi ildaskatua (Russula amoenolens) Russulaceae familiako onddo espeziea da.[1][2] Perretxiko hau guztiz deserosoa da, garraztasun izugarria baitu, zapore txarraz gain.
| Gibelmarroi ildaskatua | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Klasea | Agaricomycetes |
| Ordena | Russulales |
| Familia | Russulaceae |
| Generoa | Russula |
| Espeziea | Russula amoenolens Romagn., 1952 |
Deskribapena
Kapela: 4 eta 7 cm bitarteko diametrokoa, lehenengo subglobosoa, gero ganbila eta azkenik zabaldua eta erdian hondoratua; ertza beherantz inkurbatua, sakonki ildaskatua. Arre-marroi kolorekoa, erdian ilunagoa eta ertza askoz argiagoa. Azal distiratsua eta eguraldi hezearekin zerbait lubrifikatua.
Orriak: Nahiko estu, meheak, zuzenak, Itsatsiak edo ia libreak, hauskorrak, zurixkak, edo krema zurbilak.
Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak
Hanka: Zilindrikoa, hasieran betea, gero leizetsua eta, azkenik, barnehutsa. Kolore zurixkakoa eta oinarrian orbandua, batzuetan arre-gorrixkaz.
Haragia: Lodia, tinkoa, hauskorra, zurixka. Akre zaporekoa, Lactarius volemus eta Russula amoena gogorarazten dituena. Gogor eta berehala erreakzionatzen du gayac erreaktiboarekin.[3]
Etimologia: Latinetik dator Russula hitza, russus-etik, gorriaren txikigarritik: apur bat gorrixka, kolore gorria dutelako Russula generoko espezie askok.
Jangarritasuna
Baztertu beharrekoa, akre zaporea duelako.[4]
Nahasketa arriskua
Russula sororia delakoarekin nahas daiteke. Russula pectinata eta Russula insignis delakoarekin ere bai.[5]
Sasoia eta lekua
Udazkenean, hostogalkorren basoetan edo baso mistoetan, batez ere hariztietan.[6]
Banaketa eremua
Zeelanda Berria, Europa, Ipar Amerika, Errusia, Indonesia, Japonia, Taiwan eta Australia.
Erreferentziak
- Russula amoenolens, GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
- Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 483 or. ISBN 84-404-0530-8..
- (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 386 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto.. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 118 or. ISBN 84-505-1806-7..
- (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 78 or. ISBN 84-282-0865-4..
