Georges Braque

1907ko udazkenean, erro-errotik aldatu zuen Braqueren ibilbidea Cezanneren atzera begirako erakusketak, Picassoren ezagutza egiteak eta haren Avignongo neskatxak koadroa ikusteak. Negu hartan egin zuen Biluzia Zutik koadroak bi eragin horiek eta Afrikako artearena biltzen ditu. 1908ko udan L'Estaqueko (Proventza) paisaje oso zurrunbilotsuak eta perspektibarik gabeak eta forma geometrikoetara mugatuak pintatu zituen : L Estaqueko etiveak. 1909an Normandian eta La Roche-Guyonen (Val-d'Oise)margotu zituen paisajeetan, objektuen arteko espazioa irudikatzeak kezkatzen zuen gehien Braque, perspektiba tradizionala alde batera utzi baitzuen. Urte hartan bertan paisajeak pintatzeari utzi, eta izadi hilak sortzen hasi zen ; hortaz, espazioaren bilaketak erakarri zuen Braque kubismora. 1909ko bukaeran Braquek Picassorekin harreman estuan lan egin zuen kubismo analitikoa zeritzon joeran (Biolina etapegarra, 1910).

Kubismo sintetikoaren garaiko koadroak plano soil eta elkarren gainean jarriz landu zituen, sakonerarik gabeko espazio bat iradokitzen zuten, eta espazio horretan objektuak marrazkera zatikatu batez zeuden irudikatuak (Bacben aria).

1914an frontera eraman zuten, eta 1915ean larri zauritu zuten. 1917an Braque lanean hasi zen berriz, eta izadi hila hartu zuen harrezkero bere lanaren ardatz. Kubismoari eutsi zion, baina ez ordea hasierako suhar eta grina sortzailearekin. Batzuetan paisajea ere landu zuen, itsas ikuspegiak batez ere eta itsasontzi hondartuak (Labarrak, 1938).

1920az geroztik Braqueren lanak koherentzia handia izan zuen estiloaren aldetik : bai lan bikietan, eta bai lan tamainaz handi eta askoz landuagoetan. Braqueren errepertorio mugatuan gai berriak landu izanak marraren eta bolumenaren, formaren eta margoaren arteko harremanak aztertzeko modu berri bat zeltarren. 1918-1928 garaian Gtterrdon (erdian oin bakarra duten mahai biribilak) eta izadi hilen sail handi bat egin zuen, ilunak eta margo berde, elarroi eta beltzeko harmonia indar handikoez pintatuak, bolumena adierazi nahiari emanik garrantzi handiena (Izadi hila marmolezko ntabaran, 1925). 1930etik aurrera, apaindurarako joera zuten margolanak, sintesi handikoak, egin zituen kolore biziz, fantasiaz eta bizitasunez beteak (Izadi hila mandolinarekin) .

II. Mundu Gerraren eraginez, koadro latzagoak egin zituen, garai latz haien ispilu bailiran (Sukaldeko mahaia, 1942). 1947az geroztik, gaixotasunak askotan eten zion lana, baina hala ere 1949 eta 1956 artean Ateliers margolan saila egin zuen. Koadro horietan pintorearen lantokia margotu zuen, itzalez eta argiz tartekatua, bere hurbileko objektuak ere erakutsi zituen, eta baita ere pintorea bera eta bere modeloa.

Bere azken hamar urteetan, ondoezik baitzegoen, koadro txikiak pintatu zituen, baina litografiak egiten ari izan zen. Pinturaz eta eskulturaz gainera, Braquek orobat egin zituen beira leihoak, balleterako dekoratuak Diaghileventzat, eta liburuetarako irudiak. 1963ko abuztuaren 31n hil zen.

Braquerentzat margolaritzak ez du zertan izadiaren irudi zuzena izan behar; artea izaditik at dago, eta koloreak eta formak egituraren osagarri soilak baino ez dira.