Gallipoli (Turkia)
Gallipoli[1] (hebreeraz: Καλλίπολις, Kallípolis; turkieraz: Gelibolu), Turkiako penintsula txiki bat da. Turkiaren Europako zatiaren hegoaldean dago, eta Dardaneloetako itsasartearen iparraldeko kostaldea eratzen du. Haren iparraldeko zatian Egeo itsasoa dago.
Gallipoli (Turkia) | |
---|---|
Mota | penintsula |
Geografia | |
Koordenatuak | 40°21′N 26°27′E |
Estatu burujabe | Turkia |
Region of Turkey | Marmara eskualdea |
Ur-gorputza | Saros |
Leku geografikoa | Ekialdeko Trazia |
- Artikulu hau Turkiako penintsulari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Gallipoli».
Bertako hiririk handienak penintsulari berari izena ematen dio: Gallipoli edo Gelibolu. Haren mendebaldereneko muturretik, Imbros (edo Gökçeada) uharte turkiarra ikus daiteke.
Historia
Garai klasikoan, Trazia Jersoniarra (Χερσόνησoς Θράκια) izenaz ezagutzen zen. Alexandro Handiarentzat, K. a. 334an, Asiako bere kanpainarako abiapuntutzat balio izan zuen. Hortik, 30.000 soldadu eta 5.000 zaldunek osatutako armadarekin Dardaneloetako itsasartea zeharkatu zuen.
Kontrako norantzan, handik ia 2.000 urtera, otomandarrek Europan hedatzeko erabili zuten. Gallipoli 1354an konkistatu ondoren, Traziako konkista eta Konstantinoplaren setioa etorri ziren, handik ia ehun urtera: otomandarren eskuetan erori zen.
Penintsula horretan gertatu zen Lehen Mundu Gerran Gallipoliko gudu ospetsua, 1915eko otsailean. Entente Hirukoitzaren tropen inbasioak huts egin eta atzera egin behar izan zuten.