Gabriele Münter

Gabriele Münter (Berlin, 1877ko otsailaren 19a - Murnau am Staffelsee, 1962ko maiatzaren 19a) espresionismoaren alemaniar margolaria, argazkilaria eta Bigarren Mundu Gerran Der Blaue Reiter mugimenduko pinturen salbatzailea izan zen.

Gabriele Münter

Bizitza
JaiotzaBerlin, 1877ko otsailaren 19a
Herrialdea Alemania
HeriotzaMurnau am Staffelsee, 1962ko maiatzaren 19a (85 urte)
Hobiratze lekuaSt. Nicholas Church (en) Itzuli
Familia
Bikotekidea(k)
Hezkuntza
Hizkuntzakalemana
Irakaslea(k)Vasili Kandinski
Jarduerak
Jarduerakmargolaria, marrazkilaria, grabatzailea eta artista
Lantokia(k)Munich
Paris
Garmisch-Partenkirchen
Murnau am Staffelsee
Rapallo
Suitza
Tunis eta Stockholm
Jasotako sariak
KidetzaDer Blaue Reiter
Neue Künstlervereinigung München (en) Itzuli
Mugimenduaespresionismoa
Genero artistikoahiri-paisaia
genero-artea
izadi hila
erretratua

Ibilbidea

Gaztaroa

Münterren gurasoak dirudunak ziren eta bere heziketa artistikoa irakasle pribatuekin babestu zuten. 1897an Malschule für Damen-era joan zen, Düsseldorfeko emakumeentzako arte eskola bat. Ondoren, bi urteko bidaia egin zuen Estatu Batuetatik zehar bere ahizparekin, eta 1901ean itzuli zenean, Munichera joan zen bizitzera. Municheko Arte Ederren Akademia ez zegoen emakumeentzat irekita, eta, beraz, hiriko emakumeen pintura-elkarte batean jarraitu zituen ikasketak. Laster aspertu zen elkarteko hezkuntzaz, eta Phalanx arte eskola progresibora aldatu zen, Vasily Kandinskyk lan egiten zuen eskolara.

1903ko udan, Kallmünzeko egonaldi batean, Kandinskyk Münterrekin ezkontzeko konpromisoa hartu zuen, oraindik ezkonduta egon arren, Phalanx eskolako beste kideei ezkutatu zieten gertaera. Münter argi eta garbi bizi izan zen Kandinskyrekin bere maitale bezala, 1911ean dibortziatu zen arte. 1917ra arte elkarrekin bizi izan ziren eta hainbat bidaia egin zituzten, Tunisia, Holanda, Italia eta Frantziara bisitak barne.

Estiloa

1906/07an Parisen egin zuen lehen egonaldian, Münterrek Henri Matisse eta beste fauvista batzuen margolanak ikusi zituen, bere estiloa epe luzera aldatu zuena. 1909an Murnau am Staffelsee-n etxe bat erosi zuen, non udak Kandinskyrekin pasa zituen eta non Alexei von Jawlensky, Franz Marc eta August Macke bezalako abangoardiako artista ugari ta Arnold Schönberg konpositorea hartu zituzten.[1]

Artistikoki, Münterrek estilo abstraktu propioa garatzen hasi zen, nahastu gabeko kolore distiratsuekin, forma indartsuekin, dena banaketa lerro ilunez delineatua. Neue Künstlervereinigung München (Municheko artisten elkartze berria) sortu zuen, Kandinskyk hasitakoa eta Blaue Reiterreko artisten nukleoa hartzen zuena.

Lehen Mundu Gerran, Kandinsky Alemaniatik irtetera behartua izan zen, potentzia etsai baten herritarra izateagatik. 1915 eta 1920 artean, Münter Eskandinavian bizi izan zen. Kandinskyrekin izan zuen azken topaketa 1916an izan zen, Stockholmon.

Lehen Mundu Gerra ondoren

1920tik aurrera, Münter txandaka bizi izan zen Kolonia, Munich eta Murnau am Staffelsee artean. Depresio etengabearen ondorioz, ia pintatzeari utzi zion. Berlinen bizi izan zen aldi batean, 1925ean, arkatzez egindako emakumeen erretratu txikiak egin zituen. 1929/30ean Parisen egonaldi luze bat egin ondoren, bere sormen jarduerak bultzada berria hartu zuen.

1932an Murnauko bere etxera itzuli zen, non Johannes Eichner arte historialariarekin bizi izan zen.[2] Garai horretan, loreak eta lan abstraktuak margotu zituen batez ere. 1937an, naziek, erakusketak egitea debekatu zioten, eta, beraz, bizitza publikotik erretiratu zen. Bigarren Mundu Gerran, Gabriele Münterrek Kandinskyren eta Der Blaue Reiterren 80 lan baino gehiago ezkutatu zituen, baita bere lanak ere, suntsipenetik salbatuz. Margolan hauek 1957an Munich hiriari oparitu zizkion, non, orain, Lenbachhaus, Alemaniako museo ospetsuan erakusten diren. Murnau am Staffelseeko bere etxea museo bat da gaur egun.

Gabriele Münterren lana, gaur egun, munduko museo garrantzitsuetan dago, New Yorkeko MOMAn kasu.[3]

Lanak

  • 1909, Zuhören (Jawlenskyko erretratua), Munich, Lenbachhaus.
  • 1910, Landschaft mit weißer Mauer, Hagen, Karl-Ernst-Osthaus Museoa
  • 1910, Stillleben mit Orangen, Augsburgo, Walter Arte Museoa
  • 1911, Spreufuhren, Munich, Lenbachhaus
  • 1911, Reiflandschaft, Wuppertal, Von der Heydt Museoa

Erreferentziak

  1. «Gabriele Münter | National Museum of Women in the Arts» nmwa.org (Noiz kontsultatua: 2020-04-20).
  2. (Ingelesez) «Artworks» Guggenheim (Noiz kontsultatua: 2020-04-20).
  3. (Ingelesez) «Gabriele Münter. Interior (Das Interieur) (1908)» MoMA.org (Noiz kontsultatua: 2020-04-20).

Kanpo estekak

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.